بررسی تطبیقی نظریات اخلاق هنجاری اندیشمندان معاصر ازبُعد عقلی (علامه مصباح یزدی و دکتر هادی صادقی)
محورهای موضوعی : کاوش های عقلی"
1 - دانشجوی دکتری دانشگاه قران و حدیث تهران
استادیار دانشگاه فرهنگیان ارومیه
2 - دانشجوی دکتری دانشگاه قرآن و حدیث تهران، رشته مدرسی معارف اسلامی، گرایش اخلاق اسلامی
کلید واژه: نظریه قرب, نظریه یکپارچگی, اخلاق هنجاری, بررسی تطبیقی,
چکیده مقاله :
اخلاق هنجاری نوعی از‌مطالعات و بررسی های اخلاقی است که کاربرد آن ارائه‌ی نظریه معقول درباره افعال اختیاری انسان است که در این حوزه نظریات متنوعی وجود دارد که دارای اشکالات اساسی هستند که وجود این اشکالات دست یابی به نظریه‌ی متمایز و فراگیر را ضروری می کند. حال از نظریات اندیشمندان معاصر نیز در حوزه اخلاق هنجاری استفاده می شود. در این پژوهش پس از اشاره ای گذرا به مولفه های و ویژگی های اصلی نظریات اخلاقی معاصر (علامه محمد تقی مصباح یزدی و دکتر هادی صادقی) به مقایسه دو دیدگاه پرداخته شده است. نظریه اخلاقی مصباح یزدی بر پایه قرب بنیان گذاری شده است. این نظریه بر اساس رابطه واقعی میان عمل و اختیار بشر و آثار واقعی مترتب بر آن است که از روابط علی و معلولی میان فعل و نتیجه حکایت دارد و طبق دیدگاه ترکیبی ایشان ، عقل اصول کلی اخلاق را تعیین می کند ولی برای تعریف و تبیین و تعیین مصادیق نیاز به وحی را ضروری می داند. ولی در نظریه‌ی یکپارچگی اخلاق توجه داشتن به تفاوت ها و ظرفیت های مردم و گروه ها در امور اخلاقی مورد توجه قرار می گیرد و بر اساس وسع و تناسب آن ها توصیه های اخلاقی را انجام می دهند. از ویژگی های این نظریه می توان به فرا دینی بودن ، غیرترکیبی ، تناسب گرایی وغیره اشاره کرد. این پژوهش بر اساس روش توصیفی و تحلیلی نگارش شده است
Normative ethics is a type of ethical studies and investigations, the use of which is to present a reasonable theory about the voluntary actions of humans, and in this field, there are various theories that have fundamental problems, and the existence of these problems makes it necessary to achieve a distinct and comprehensive theory. Now the ideas of contemporary thinkers are also used in the field of normative ethics. In this research, after a brief reference to the main components and characteristics of contemporary moral theories (Allameh Mohammad Taghi Misbah Yazdi and Dr. Hadi Sadeghi), two viewpoints have been compared. Misbah Yazdi's moral theory is based on "proximity". This theory is based on the real relationship between human action and free will and the real effects resulting from it, which tells about the cause and effect relationships between the action and the result, and according to their combined view, reason determines the general principles of ethics, but for defining and explaining and Determining the examples considers the need for revelation necessary. But in the theory of "Ethical Integrity" attention is paid to the differences and capacities of people and groups in moral affairs, and they make moral recommendations based on their scope and appropriateness. Among the features of this theory, it can be mentioned that it is trans-religious, non-combination, proportionalism, etc. This research is written based on descriptive and analytical method
پالمر، مایکل(1396)مسائل اخلاقی. مترجم علیرضا ال بویه، انتشارات سمت.
ر.م هیر (1372) فلسفه اخلاق، مترجم سعیدی مهر، محمد. مجله کیهان اندیشه، شماره 52 ، صفحه - از 109 تا 122
صادقی، هادی، (1399)، فلسفه اخلاق در دایره عقل و دین ،قم، انتشارات کتاب طه
عبداللهی،یحیی و محمدی،علی ،(1393)، بررسی نظریه ی فلسفه اخلاق ایت الله مصباح یزدی و نسبت ان با توحید،فصلنامه اخلاق وحیانی ،سال دوم ،شماره دوم
فرانکنا، ویلیام کی،( 1383) فلسفه اخلاق، ترجمه هادی صادقی، قم، کتاب طه.
مسعودی ،جهانگیر ، (1391)، تحلیلی از نظریه های ترکیبی در اخلاق اسلامی ، فصلنامه اندیشه ی دینی دانشگاه شیراز،دوره 12، شماره 3
مصباح یزدی ،محمدتقی،(1367) ،دروس فلسفه اخلاق ،تهران ، انتشارات اطلاعات
مصباح،(1394) ،نقد و بررسی مکاتب اخلاقی ،قم ،انتشارات موسسه اموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
مک ناوتن، دیوید، (1393) نگاه اخلاقی، ترجمه حسن میانداری، تهران، سمت.
Normative Ethics، Shelly Kagan، Oxford: Westview Press, 1998.
