بررسی و تحلیل منظومة علی نامة ربیع در سه سطح فکری، زبانی و ادبی
سید محمود رضا غیبی
1
(
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند، ایران
)
ژاله سادات غیبی
2
(
دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر، ایران.
)
حسین حاجیزاده
3
(
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر، ایران.
)
ژیلا صراطی
4
(
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر، ایران.
)
کلید واژه: علی نامه, ربیع, ادبیات حماسی, حماسه دینی.,
چکیده مقاله :
منظومة علی نامه، نخستیم منظومة حماسی شیعه که در سال‌های اخیر توسط محققان ادب فارسی کشف و معرفی گردید، دریچه‌های تازه‌ای را در پژوهش‌های ادبی حوزة حماسه دینی بر روی پژوهشگران گشود. در این پژوهش سعی شده است این اثر منظوم ازلحاظ سه سطح فکری، زبانی و ادبی موردبررسی و مقایسة تطبیقی قرار بگیرد. روش تحقیق در این پژوهش، به‌صورت توصیفی و تحلیلی است که به شیوة کتابخانه‌ای نوشته‌شده است. محدوده و جامعه موردمطالعه، علی نامة ربیع به تصحیح رضا بیات و ابوالفضل غلامی است. پس از مطالعة دقیق، نمونه‌های موجود در این منظومه، در سه سطح مذکور طبقه‌بندی و موردبحث و بررسی قرار گرفتند. تحلیل نمونه‌ها تا حد زیادی ویژگی‌های بارز سبکی این منظومه را روشن ساخت و مهم‌ترین نتایج این بررسی در بخش نتایج ارائه گردید. در سطح فکری، منابع علی نامه بسیار موثّق بودند و با روایات تاریخی همخوانی زیادی داشتند، در سطح زبانی، اشکالات مختصری درزمینهٔ انتخاب واژه‌ها، ایرادات دستوری و وزن و قافیه دیده شد؛ در سطح ادبی نیز آرایه‌های ادبی، بسیار ساده و قابل‌فهم بودند و شاعر، از فنون و آرایه‌های دشوار استفاده نکرده است.
چکیده انگلیسی :
Ali-Nameh, the first Shia epopee (epic poem) discovered and introduced in recent years by Persian literature scholars, has opened up new horizons for researchers working on religious epic. The present study aims to analyse this epopee on topical, linguistic, and literary levels.This article employs a descriptive, analytic research method and based on library studies. Statistical population of this study, was Ali-Name, edited by Bayat and Gholami. Following an in-depth investigation, the existing samples in this epopee was sorted, discussed, from the three above-mentioned perspectives. This study conducted a stylistic analysis of the outstanding linguistic, literary and ideological features of Rabi’s poems. The study identifies these features along with characteristic examples and outstanding results have been illustrated at the end of this article. The results of this study show that, at the topical level, the sources of Ali-Nameh proved more reliable and were much in line with historical accounts. Linguistically, had some weak points in terms of word range and coherent grammatical structures and problems in rhythm and rhyme. At the literary level, enjoyed more simple rhetorical and expressive figures of speech.
