بررسی و تحلیل منظومة علی نامة ربیع در سه سطح فکری، زبانی و ادبی
سید محمود رضا غیبی
1
(
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند، ایران
)
ژاله سادات غیبی
2
(
دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر، ایران.
)
حسین حاجیزاده
3
(
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر، ایران.
)
ژیلا صراطی
4
(
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر، ایران.
)
الکلمات المفتاحية: علی نامه, ربیع, ادبیات حماسی, حماسه دینی.,
ملخص المقالة :
منظومة علی نامه، نخستیم منظومة حماسی شیعه که در سالهای اخیر توسط محققان ادب فارسی کشف و معرفی گردید، دریچههای تازهای را در پژوهشهای ادبی حوزة حماسه دینی بر روی پژوهشگران گشود. در این پژوهش سعی شده است این اثر منظوم ازلحاظ سه سطح فکری، زبانی و ادبی موردبررسی و مقایسة تطبیقی قرار بگیرد. روش تحقیق در این پژوهش، بهصورت توصیفی و تحلیلی است که به شیوة کتابخانهای نوشتهشده است. محدوده و جامعه موردمطالعه، علی نامة ربیع به تصحیح رضا بیات و ابوالفضل غلامی است. پس از مطالعة دقیق، نمونههای موجود در این منظومه، در سه سطح مذکور طبقهبندی و موردبحث و بررسی قرار گرفتند. تحلیل نمونهها تا حد زیادی ویژگیهای بارز سبکی این منظومه را روشن ساخت و مهمترین نتایج این بررسی در بخش نتایج ارائه گردید. در سطح فکری، منابع علی نامه بسیار موثّق بودند و با روایات تاریخی همخوانی زیادی داشتند، در سطح زبانی، اشکالات مختصری درزمینهٔ انتخاب واژهها، ایرادات دستوری و وزن و قافیه دیده شد؛ در سطح ادبی نیز آرایههای ادبی، بسیار ساده و قابلفهم بودند و شاعر، از فنون و آرایههای دشوار استفاده نکرده است.