نمودهای سبک‌شناسی لایه‌ی ایدئولوژیک واژگان قلمِ سیّدضیاءالدّین طباطبائی

محورهای موضوعی : سبک شناسی

علی آسمند جونقانی ¹ , فاطمه فرهودی پور ²

1 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اسلام شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام شهر، ایران.
2 - پژوهشگر فرهنگستان زبان و ادب فارسی

تاریخ دریافت : 1401/12/10 تاریخ پذیرش : 1402/02/19 تاریخ انتشار : 1402/06/01

کلید واژه: " روزنامه‌های (شرق, " لایه زبانی سیّدضیاءالدّین طباطبائی", "ایدئولوژی", برق و رعد)", "سبک‌شناسی لایه‌ای",

چکیده مقاله :

سیّدضیاءالدّین طباطبائی، یکی از عوامل کودتای اسفند 1299، از سیاستمداران تأثیرگذار تاریخ معاصر ایران است. زندگی سیاسی‌اش با فعالیت‌های مطبوعاتی‌ پیوندی تنگاتنگ دارد. از شانزده‌سالگی، با روزنامة ندای اسلام روزنامه‌نگاری را آغاز کرد؛ سپس شرق، برق و رعد را (تا کودتای 1299) منتشر کرد. او با زبانی تند و بی‌پروا به اشاعة اندیشه‌های انتقادی می‌پرداخت. دراین مقاله، لایه‌ی ایدئولوژیک واژگان نویسنده را به روش توصیفی تحلیلی با استناد به منابع روزنامه‌ای بررسی کرده‌ایم و با تفکیک سبک نویسنده ایدِئولوژی حاکم بر ذهن و زبان او را تحلیل کرده‌ایم. با توجّه به رویّة سیاسی او به این نتیجه دست‌یافتیم که چون مخاطبان اواولیای امور و سیاست‌گذاران بودند، جهان اندیشگانی او نگرش سیاسی یک طبقه اجتماعی را به‌عنوان یک کل، هدایت می‌کند و قلم اعتراضی او در جریانات مشروطه خواهی گزارش مناسبات جامعه و تغییر و تحولات اجتماعی و سیاسی است و زبان او جدی، انتقادی، صریح، تلخ و گزنده بوده است.

چکیده انگلیسی:

Seyedziauddin Tabatabai Yazdi, one of the agents of the March 1299 coup, is one of the most influential politicians in Iran's contemporary history, although his political life is closely linked with press activities, but his political face casts a shadow over his pen face.At the age of sixteen, he started working as a journalist with the newspaper Nedaya Islam (1288); Then he published Sharq (1327) and Barq (1328) and Raad (until the coup of 1299).By foreclosing one newspaper, he started another newspaper and spread critical thoughts with harsh and reckless language.In this article, while introducing the newspapers and written works of Seyyedziaddin Tabatabai, using the "layered stylistics" method, his lexical style was examined in a descriptive and analytical method by referring to the aforementioned newspaper sources. We have done and have tried to analyze the ideology ruling his mind and language by separating the style of this period from the individual style of the writer and considering the requirements of the time.Paying attention to the political attitude of Seyedzia's newspapers, we came to the conclusion that because his audience was mostly leaders of affairs and policymakers, his intellectual world guides the political attitude of a social class as a whole.And in this target group, his protest in the currents of constitutionalism is reporting on the relations of society and social and political changes and developments, and his language has been more serious than populist newspapers with a critical, frank, serious, bitter and sharp language

منابع و مأخذ:

منابع

الهی، صدرالدین (۱۳۹۳). سیّد ضیاء: عامل کودتا. تهران: فردوس.

بارت، رولان (۱۳۶۸) نقد تفسیری. ترجمه محمدتقی غیاثی. چاپ دوم. تهران. بزرگمهر.

بشلر، ژان (۱۳۷۰) ایدئولوژی چیست؟ نقدی بر ایدئولوژی غربی. ترجمه علی اسدی. تهران. سهامی انتشار.

بهار، محمدتقی (۱۳۵۷). تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران ـ انقراض قاجاریه. تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.

___________ (۲۵۳۶) سبک‌شناسی ج ۱. چاپ چهارم. تهران پرستو –امیرکبیر.

پروین، ناصرالدین (۱۳۹۸). پرسه در تاریخ روزنامه‌نگاری، تهران: ماهریس.

دوفرن، میکل (تابستان ۱۳۸۳). «سبک»، ترجمه احمد سمیعی، نامة فرهنگستان. ش ۲۱. ص ۸۶ ـ ۱۰۲.

درپر، مریم (۱۳۹۳) لایه‌های موردبررسی در سبک‌شناسی انتقادی داستان کوتاه و رمان. مجله جستارهای زبانی. شماره ۲۱. صص ۶۵-94.

یوسفیان دارانی، سـودابه. رشیدی، مرتضی. خراسانی، محبوبه (۱۳۹۵) تحلیل ایدئولوژیک غـزل اجتمـاعی دوره مشـروطه. مجله پژوهش‌های نقد ادبی و سبک‌شناسی دوره ۷ صص ۲۲۵-249.

رشیدیان، عبدالکریم (۱۳۹۳) فرهنگ پسامدرن. تهران. نشر نی.

رضوانی، محمد اسماعیل (۱۳۷۱) سیری کوتاه در تاریخچه روزنامه‌نگاری سید ضیاءالدین طباطبایی. گنجینه اسناد. بهار و تابستان. شماره ۵ و ۶ صص ۶۲-71.

طباطبائی، سیّد ضیاءالدین (۱۳۲۹). تعلیمات مدنیّه. تهران: فاروس.

________________۱۲۸۸ روزنامه ندای اسلام.

_______________(۱۳۲۷) روزنامه شرق.

________________ (۱۳۲۸) روزنامه برق.

______________________ ۱۳۲۸ روزنامه‌های رعد.

_____________________ (شوّال ۱۳۶۲ ق). شعائر ملّی، ضمیمه رعد امروز.

فتوحی رود معجنی، محمود (۱۳۹۰) سبک‌شناسی. تهران انتشارات سخن.

_____________________ (۱۳۹۱) سبک‌شناسی، نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها. تهران. سخن.

کاوسی، هوشنگ (۱۳۲۳). یک صفحه از تاریخ مشروطیت ایران ـ جریان مشروح دو روز تاریخی ۱۶ و ۱۷ اسفند ۱۳۲۲.

مستوفی، عبدالله (۱۳۸۶). شرح زندگانی من ـ تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاری. تهران: هرمس.

مکّی، حسین (۱۳۶۱). تاریخ بیست‌ساله ایران، جلد اوّل، تهران: نشر ناشر.

وردانک، پیتر (۱۳۹۳) مبانی سبک‌شناسی ترجمه محمد غفاری چ دوم. تهران نی.

همایی، جلال‌الدین (۱۳۶۸) فنون بلاغت ادبی. چ ۲۶. تهران. هما.

 [بی‌نام]، [بی‌تا]. فرزند انقلاب ایران یا ترجمه حال آقای سیّدضیاءالدّین طباطبائی رئیس‌الوزرای اسبق ایران. نشریه حزب وطن. [تهران]: چاپخانه بانک ملّی.

Refrences

Simpson P. (۲۰۰۴). Stylistics: A Resourse Book for Students. London: Routledge

Van Dijk, T. (۲۰۰۱). Multidisciplinary CDA. a plea for diversity. In R.

References

Elahi, Sadruddin (۱۳۹۳). Seyyed Zia: the coup agent. Tehran: Ferdous.

Barth, Rolan (۱۳۶۸) interpretative criticism. Translated by Mohammad Taghi Ghayashi. second edition. Tehran. Bozorgmehr

Beshler, Jean (۱۳۷۰) What is ideology? A critique of Western ideology. Translated by Ali Asadi. Tehran. Sahami publication

Bahar, Mohammad Taghi (۱۳۵۷). A brief history of Iran's political parties - the extinction of the Qajar dynasty. Tehran: Aahami publication Book.

_________________ (۲۵۳۶) Stylology Volume ۱. Fourth edition. Tehran Prasto - Amir Kabir

Parveen, Naseruddin (۱۳۹۸). Perse in the history of journalism, Tehran: Mahris.

Dufresne, Mikel (۱۳۸۳). "Sabek", translated by Ahmad Sami, Namah Farhangistan. Vol. ۲۱. Pp۱۰۲-86.

Draper, Maryam (۱۳۹۳) Layers examined in critical stylistics of short stories and novels. Journal of language essays. No. ۲۱. pp. ۶۵-94

Yousefian Darani, Sudabah. Rashidi, Morteza. Khorasani, Mahbubeh (۱۳۹۵) Ideological analysis of the social poem of the Mashruta period. Journal of Literary Criticism and Stylistic Research, Volume ۷, pp.۲۲۵-249

Rashidian, Abdul Karim (۱۳۹۳) Postmodern culture. Tehran. Ni publication

Rizvani, Mohammad Ismail (۱۳۷۱) A short series on the history of Seyyed Ziauddin Tabatabai's journalism. Treasure of documents. spring and summer. No. ۵ and ۶, pp. ۶۲-71

Tabatabai, Seyyed Ziauddin (۱۳۲۹). Civic education. Tehran: Faros.

_______________ (۱۲۸۸)Nedaya Islam newspaper

_______________(۱۳۲۷) Sharq newspaper

________________ (۱۳۲۸) Barge newspaper

________________ (۱۳۲۸)Raad newspapers

________________ (۱۳۶۲). National rituals, the appendix of today's thunder.

Fatuhi Roud Mojni, Mahmoud (۱۳۹۰) Tehran stylistics, Sokhon Publications

____________________ (۱۳۹۱) Stylology, theories, approaches and methods and Tehran. speech

Kavsi, Hoshang (۱۳۲۳). A page from the history of Iran's constitutionalism - the detailed flow of two historical days, March ۱۶ and ۱۷, ۱۳۲۲

Mostofi, Abdullah (۱۳۸۶). My biography - social and administrative history of the Qajar period. Tehran: Hermes.

Makki, Hossein (۱۳۶۱). Iran's ۲۰-year history, first volume, Tehran: Nasher.

Verdank, Peter (۱۳۹۳) Basics of stylistics, translated by Mohammad Ghafari, second edition. Tehran.

Homayi, Jalaluddin (۱۳۶۸) Literary Rhetoric Techniques. Print ۲۶. Tehran. Homa

 [Anonymous], [بیتا]. The child of the Iranian revolution or the current translation of Mr. Seyyed Diyaddin Tabatabai, the former prime minister of Iran. Hizb Watan Publishing House. [Tehran]: National Bank Printing House.

Simpson P. (۲۰۰۴). Stylistics: A Resource Book for Students. London: Routledge