نمودهای سبک‌شناسی لایه‌ی ایدئولوژیک واژگان قلمِ سیّدضیاءالدّین طباطبائی
الموضوعات :علی آسمند جونقانی 1 , فاطمه فرهودی پور 2
1 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اسلام شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام شهر، ایران.
2 - پژوهشگر فرهنگستان زبان و ادب فارسی
الکلمات المفتاحية: " روزنامه‌های (شرق, " لایه زبانی سیّدضیاءالدّین طباطبائی", "ایدئولوژی", برق و رعد)", "سبک‌شناسی لایه‌ای",
ملخص المقالة :
سیّدضیاءالدّین طباطبائی، یکی از عوامل کودتای اسفند 1299، از سیاستمداران تأثیرگذار تاریخ معاصر ایران است. زندگی سیاسی‌اش با فعالیت‌های مطبوعاتی پیوندی تنگاتنگ دارد. از شانزده‌سالگی، با روزنامة ندای اسلام روزنامه‌نگاری را آغاز کرد؛ سپس شرق، برق و رعد را (تا کودتای 1299) منتشر کرد. او با زبانی تند و بی‌پروا به اشاعة اندیشه‌های انتقادی می‌پرداخت. دراین مقاله، لایه‌ی ایدئولوژیک واژگان نویسنده را به روش توصیفی تحلیلی با استناد به منابع روزنامه‌ای بررسی کرده‌ایم و با تفکیک سبک نویسنده ایدِئولوژی حاکم بر ذهن و زبان او را تحلیل کرده‌ایم. با توجّه به رویّة سیاسی او به این نتیجه دست‌یافتیم که چون مخاطبان اواولیای امور و سیاست‌گذاران بودند، جهان اندیشگانی او نگرش سیاسی یک طبقه اجتماعی را به‌عنوان یک کل، هدایت می‌کند و قلم اعتراضی او در جریانات مشروطه خواهی گزارش مناسبات جامعه و تغییر و تحولات اجتماعی و سیاسی است و زبان او جدی، انتقادی، صریح، تلخ و گزنده بوده است.
منابع
الهی، صدرالدین (۱۳۹۳). سیّد ضیاء: عامل کودتا. تهران: فردوس.
بارت، رولان (۱۳۶۸) نقد تفسیری. ترجمه محمدتقی غیاثی. چاپ دوم. تهران. بزرگمهر.
بشلر، ژان (۱۳۷۰) ایدئولوژی چیست؟ نقدی بر ایدئولوژی غربی. ترجمه علی اسدی. تهران. سهامی انتشار.
بهار، محمدتقی (۱۳۵۷). تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران ـ انقراض قاجاریه. تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
___________ (۲۵۳۶) سبک‌شناسی ج ۱. چاپ چهارم. تهران پرستو –امیرکبیر.
پروین، ناصرالدین (۱۳۹۸). پرسه در تاریخ روزنامه‌نگاری، تهران: ماهریس.
دوفرن، میکل (تابستان ۱۳۸۳). «سبک»، ترجمه احمد سمیعی، نامة فرهنگستان. ش ۲۱. ص ۸۶ ـ ۱۰۲.
درپر، مریم (۱۳۹۳) لایه‌های موردبررسی در سبک‌شناسی انتقادی داستان کوتاه و رمان. مجله جستارهای زبانی. شماره ۲۱. صص ۶۵-94.
یوسفیان دارانی، سـودابه. رشیدی، مرتضی. خراسانی، محبوبه (۱۳۹۵) تحلیل ایدئولوژیک غـزل اجتمـاعی دوره مشـروطه. مجله پژوهش‌های نقد ادبی و سبک‌شناسی دوره ۷ صص ۲۲۵-249.
رشیدیان، عبدالکریم (۱۳۹۳) فرهنگ پسامدرن. تهران. نشر نی.
رضوانی، محمد اسماعیل (۱۳۷۱) سیری کوتاه در تاریخچه روزنامه‌نگاری سید ضیاءالدین طباطبایی. گنجینه اسناد. بهار و تابستان. شماره ۵ و ۶ صص ۶۲-71.
طباطبائی، سیّد ضیاءالدین (۱۳۲۹). تعلیمات مدنیّه. تهران: فاروس.
________________۱۲۸۸ روزنامه ندای اسلام.
_______________(۱۳۲۷) روزنامه شرق.
________________ (۱۳۲۸) روزنامه برق.
______________________ ۱۳۲۸ روزنامه‌های رعد.
_____________________ (شوّال ۱۳۶۲ ق). شعائر ملّی، ضمیمه رعد امروز.
فتوحی رود معجنی، محمود (۱۳۹۰) سبک‌شناسی. تهران انتشارات سخن.
_____________________ (۱۳۹۱) سبک‌شناسی، نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها. تهران. سخن.
کاوسی، هوشنگ (۱۳۲۳). یک صفحه از تاریخ مشروطیت ایران ـ جریان مشروح دو روز تاریخی ۱۶ و ۱۷ اسفند ۱۳۲۲.
مستوفی، عبدالله (۱۳۸۶). شرح زندگانی من ـ تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاری. تهران: هرمس.
مکّی، حسین (۱۳۶۱). تاریخ بیست‌ساله ایران، جلد اوّل، تهران: نشر ناشر.
وردانک، پیتر (۱۳۹۳) مبانی سبک‌شناسی ترجمه محمد غفاری چ دوم. تهران نی.
همایی، جلال‌الدین (۱۳۶۸) فنون بلاغت ادبی. چ ۲۶. تهران. هما.
[بی‌نام]، [بیتا]. فرزند انقلاب ایران یا ترجمه حال آقای سیّدضیاءالدّین طباطبائی رئیس‌الوزرای اسبق ایران. نشریه حزب وطن. [تهران]: چاپخانه بانک ملّی.
_||_Refrences
Simpson P. (۲۰۰۴). Stylistics: A Resourse Book for Students. London: Routledge
Van Dijk, T. (۲۰۰۱). Multidisciplinary CDA. a plea for diversity. In R.
References
Elahi, Sadruddin (۱۳۹۳). Seyyed Zia: the coup agent. Tehran: Ferdous.
Barth, Rolan (۱۳۶۸) interpretative criticism. Translated by Mohammad Taghi Ghayashi. second edition. Tehran. Bozorgmehr
Beshler, Jean (۱۳۷۰) What is ideology? A critique of Western ideology. Translated by Ali Asadi. Tehran. Sahami publication
Bahar, Mohammad Taghi (۱۳۵۷). A brief history of Iran's political parties - the extinction of the Qajar dynasty. Tehran: Aahami publication Book.
_________________ (۲۵۳۶) Stylology Volume ۱. Fourth edition. Tehran Prasto - Amir Kabir
Parveen, Naseruddin (۱۳۹۸). Perse in the history of journalism, Tehran: Mahris.
Dufresne, Mikel (۱۳۸۳). "Sabek", translated by Ahmad Sami, Namah Farhangistan. Vol. ۲۱. Pp۱۰۲-86.
Draper, Maryam (۱۳۹۳) Layers examined in critical stylistics of short stories and novels. Journal of language essays. No. ۲۱. pp. ۶۵-94
Yousefian Darani, Sudabah. Rashidi, Morteza. Khorasani, Mahbubeh (۱۳۹۵) Ideological analysis of the social poem of the Mashruta period. Journal of Literary Criticism and Stylistic Research, Volume ۷, pp.۲۲۵-249
Rashidian, Abdul Karim (۱۳۹۳) Postmodern culture. Tehran. Ni publication
Rizvani, Mohammad Ismail (۱۳۷۱) A short series on the history of Seyyed Ziauddin Tabatabai's journalism. Treasure of documents. spring and summer. No. ۵ and ۶, pp. ۶۲-71
Tabatabai, Seyyed Ziauddin (۱۳۲۹). Civic education. Tehran: Faros.
_______________ (۱۲۸۸)Nedaya Islam newspaper
_______________(۱۳۲۷) Sharq newspaper
________________ (۱۳۲۸) Barge newspaper
________________ (۱۳۲۸)Raad newspapers
________________ (۱۳۶۲). National rituals, the appendix of today's thunder.
Fatuhi Roud Mojni, Mahmoud (۱۳۹۰) Tehran stylistics, Sokhon Publications
____________________ (۱۳۹۱) Stylology, theories, approaches and methods and Tehran. speech
Kavsi, Hoshang (۱۳۲۳). A page from the history of Iran's constitutionalism - the detailed flow of two historical days, March ۱۶ and ۱۷, ۱۳۲۲
Mostofi, Abdullah (۱۳۸۶). My biography - social and administrative history of the Qajar period. Tehran: Hermes.
Makki, Hossein (۱۳۶۱). Iran's ۲۰-year history, first volume, Tehran: Nasher.
Verdank, Peter (۱۳۹۳) Basics of stylistics, translated by Mohammad Ghafari, second edition. Tehran.
Homayi, Jalaluddin (۱۳۶۸) Literary Rhetoric Techniques. Print ۲۶. Tehran. Homa
[Anonymous], [بیتا]. The child of the Iranian revolution or the current translation of Mr. Seyyed Diyaddin Tabatabai, the former prime minister of Iran. Hizb Watan Publishing House. [Tehran]: National Bank Printing House.
Simpson P. (۲۰۰۴). Stylistics: A Resource Book for Students. London: Routledge
