Investigation of fixed classical sprinkler irrigation systems with variable sprinklers in Isfahan province

محورهای موضوعی : Irrigation and Drainage

مسعود فرزام نیا ¹ , حسین دهقانی سانیج ²

1 -
2 -

تاریخ دریافت : 1400/01/16 تاریخ پذیرش : 1400/05/18 تاریخ انتشار : 1399/02/12

کلید واژه: آبیاری بارانی, Water Distribution Uniformity, Sprinkler irrigation, Application potential of least quarte, یکنواختی پخش آب, راندمان پتانسیل کاربرد کمترین ربع,

چکیده مقاله :

In this study, fixed classic sprinkler irrigation systems with mobile sprinklers implemented in 15 farms in Isfahan province were evaluated. The users of the mentioned systems were relatively satisfied and believed that changing the system from surface irrigation to sprinkler irrigation has reduced water consumption and increased the area under cultivation and as a result has increased income, but has reduced unit yield and product quality. Most farms were in windy areas, with an average windfall loss of 20%. The average values ​​of uniformity of water distribution and uniformity of systems were 58 and 65, respectively, and were classified into three quality groups: "poor", relatively good and good. The maximum, minimum and average values ​​for the lowest potential quadrant (PELQs) application efficiencies were 72, 19 and 48, respectively, and for the lowest quadrant (AELQs) application efficiencies were 66, 14 and 41%, respectively. Most farms were under-irrigated and this is why the values ​​of the last two parameters are close. According to the obtained results, the country is facing water and energy shortages, small land ownership and, most importantly, climate restrictions, the use of these systems can not be effective without careful management and supervision. It is better to replace them with medium pressure sprinkler irrigation systems (small sprinklers) or low pressure systems in general.

چکیده انگلیسی:

در این تحقیق سامانه‌های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک اجرا شده در 15 مزرعه استان اصفهان مورد ارزیابی قرار گرفت. بهره‌برداران از سامانه‌های مذکور رضایت نسبی داشتند و معتقد بودند تغییر سامانه از آبیاری سطحی به آبیاری بارانی باعث کاهش مصرف آب و افزایش سطح زیرکشت و در نتیجه کسب درآمد بیشتر شده است ولی عملکرد در واحد سطح و کیفیت محصولات را کاهش داده است. اکثر مزارع در مناطق بادخیز بودند، متوسط تلفات بادبردگی 20 درصد بود. مقادیر متوسط یکنواختی پخش آب و ضریب یکنواختی سامانه‌ها به‌ترتیب 58 و 65 بود و به سه گروه کیفی "ضعیف"، نسبتاًخوب و خوب دسته‌بندی شدند. مقادیر حداکثر، حداقل و میانگین برای راندمان پتانسیل کاربرد کمترین ربع (PELQs) به‌ترتیب 72، 19 و 48 و برای راندمان کاربرد کمترین ربع (AELQs) به‌ترتیب 66، 14 و 41 درصد یود. اکثر مزارع دچار کم‌آبیاری بودند و نزدیکی مقادیر دو پارامتر اخیر به‌همین دلیل است. با توجه به نتایج به‌دست آمده، مواجه بودن مملکت با کمبود آب و انرژی، خرده مالکی بودن اکثر اراضی و از همه مهم‌تر محدودیت‌های اقلیمی، استفاده از سامانه‌های مذکور نمی‌تواند، بدون مدیریت و نظارت دقیق، کارآمدی لازم را داشته باشد. بهتر است سامانه‌های آبیاری بارانی با فشار متوسط (آبپاش‌های کوچک) و یا به‌طورکلی سامانه‌های کم‌فشار جایگزین آنها شود.

منابع و مأخذ:

اخوان گیگلو، ک. و کانونی، ا. (1386). ارزیابی بهره‌برداری سیستم‌های آبیاری تحت فشار در اراضی خصوصی و دولتی استان اردبیل. اولین سیمنار علمی طرح ملی آبیاری تحت فشار و توسعه پایدار.

اکبری، م. و کوچک‌زاده، م. (1379). نگرشی بر سیستم‌های آبیاری تحت فشار در استان اصفهان. دهمین همایش کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران.  تهران. 25 آبان 1379، تهران، ایران.

باوی، ع.، کشکولی، ح. ع. و برومند نسب، س. (1387). تأثیر عوامل جوی و هیدرولیکی بر ضریب یکنواختی توزیع آب در آبیاری بارانی در منطقه امیدیه. مجله پژوهش آب ایران، سال دوم شماره دوم، ص ۵9 -۵3.

شیخ اسماعیلی، ا. (1386). بررسی یکنواختی توزیع آب جهت طراحی بهینه سیستم آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک. مجله علوم خاک و آب، جلد 21، شماره 1، ص. 139-129.

قاسم زاده مجاوری، ف. (1369). ارزیابی سیستم‌های آبیاری مزارع. انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول.

مصطفی‌زاده، ب.، عطائی، م. و اسلامیان، س. (1378) .ارزیابی طرح‌های آبیاری بارانی اجرا شده در منطقه اصفهان و بررسی امکان اصلاح آنها .مجموعه مقالات هفتمین سمینار سراسری آبیاری و کاهش تبخیر، کرمان 12- 10 اسفند، ص 165- 153.

ASAE Standards (1999). ANSI/ASAE S330.1, Procedure for sprinkler distribution testing for research purposes. PP: 836-838.

Christiansen, J.E. (1942). Irrigation by Sprinkling. California Agricultural Experiment Station Bulletin 670, University of California, Berkeley, CA.

Nickmanesh, A., Rhimi, M. and Dashti, R., (2011). Comparison between fixed and movable sprinkler irrigation systems. International congress on irrigation and drainage, Tehran, Iran.

Pair, C.h. (1986). Water distribution under Sprinkler Irrigation.Transactions of the ASAE. 11(5):648-651.