بررسی چگونگی مصرف و بهرهوری آب در محصولات زراعی شهرستان دره شهر
محورهای موضوعی : Water Economy
ناصر زینیوند
1
(دانشجوی دکتری رشته آبیاری و زهکشی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران)
ابوالفضل غدیری
2
(دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی و مدیریت ساخت، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
کلید واژه: کارایی مصرف آب, بهرهوری آب, دره شهر, CPD,
چکیده مقاله :
با توجه به کمبود و بحران آب، بهره وری آب کشاورزی نقش به سزا و پر اهمیتی را دارا می باشد؛ به طوری که محدودیت این ماده حیاتی باعث گردیده در خصوص چگونگی مصرف آن با وسواس هر چه بیشتری عمل شود. این موضوع نه تنها در کشور ما ایران، بلکه در کل جهان به عنوان یکی از دغدغه های جاری سیاست گذاران بخش کشاورزی است؛ که این امر موجب گردیده به صورت منطقه ای نیز در راستا ی بهره_ وری آب اقداماتی به عمل آید. این تحقیق به منظور چگونگی مصرف و بهره وری آب در منطقه دره شهر طی 3 سال زراعی89-88، 90-89 و 90-91 انجام شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که CPD کلی محصولات زراعی شهرستان دره شهر برابر378/1 کیلو گرم بر متر مکعب می باشد. که در این میان محصول خیار با CPD 371/2 کیلو گرم بر متر مکعب دارای بیشترین، و محصول برنج با CPD 489/0 کیلو گرم بر متر مکعب دارای کمترین مقدار می باشد.
با­ توجه به کمبود و بحران آب، بهره­وری آب کشاورزی نقش به­سزا و پر اهمیتی را دارا می باشد؛ به­طوری که محدودیت این ماده حیاتی باعث گردیده در خصوص چگونگی مصرف آن با وسواس هر چه بیشتری عمل شود. این موضوع نه تنها در کشور ما ایران، بلکه در کل جهان به عنوان یکی از دغدغه­های جاری سیاست­گذاران بخش کشاورزی است؛ که این امر موجب گردیده به صورت منطقه­ای نیز در راستا­ی بهره_ وری آب اقداماتی به عمل آید. این تحقیق به منظور چگونگی مصرف و بهره­وری آب در منطقه دره شهر طی 3 سال زراعی89-88، 90-89 و 90-91 انجام شد. نتایج تحقیق نشان می­دهد که CPD کلی محصولات زراعی شهرستان دره­شهر برابر378/1 کیلو­گرم بر متر مکعب می­باشد. که در این میان محصول خیار با CPD 371/2 کیلو­گرم بر متر مکعب دارای بیشترین، و محصول برنج با CPD 489/0 کیلو­گرم بر متر مکعب دارای کمترین مقدار می­باشد.
ابراهیمی پاک، ن. ع. (1381).تاثیر میزان و دوره آب آبیاری بر مقدار روغن کلزا. هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر . 2 شهریور 1381، کرج، ایران.
احسانی، م. و خالدی، ه. (1382). بهرهوری آب کشاورزی، کمیته ملی آبیاری و زهکشی، تهران.
عباسی، ف.، ناصری، ا.، سهراب، ف.، باغانی، ج.، عباسی، ن. و اکبری، م. (1394) . ارتقای بهرهوری مصرف آب. ناشر: سازمانتحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. 68 صفحه.
قائمی، م. و سیادت، ح. ( 1373) . گزارش نهایی طرح بررسی اثر رژیمهای مختلف رطوبت قابل استفاده درعملکرد الیاف پنبه. نشریه شماره 963. موسسه تحقیقات خاک و آب.
کریمی، م. و جلینی، م. (1396). بررسی شاخصهای بهرهوری آب کشاورزی در محصولات مهم زراعی، مطالعه موردی: دشت مشهد. آب و توسعه پایدار، دوره4، شماره 1، ص138-133.
کریمی، م.، صدیقی، س. و نصر اصفهانی، ا. (1381). کارایی مصرف آب در محصولات زراعی کشور. فصلنامه خشکی و خشکسالی، شماره 4، ص 56-52.
کیانی، ع. ر. و رئیسی، س. (1392). بررسی کارایی مصرف آب چند رقم سویا تحت مقادیر مختلف آب آبیاری. نشریه پژوهشهای حفاظت آب و خاک، دوره 20، شماره 4، ص 192-179.
کیانی، ع. ر. و صابری، ع. ر. (1392). بررسی عملکرد و مصرف آب در ذرت شیرین تحت تأثیر شیوههای مختلف کم آبیاری در دو الگوی کاشت. نشریه پژوهشهای حفاظت آب و خاک، دوره 21، شماره 6، ص 171-155.
نیکبخت، ج.، خندهرویان، م. و توکلی دانیالی، ا. (1390). مغناطیس کردن آب راهکاری موثر برای استفاده از آبهای غیر متعارف در آبیاری. دومین کنفرانس پژوهشهای کاربردی منابع آب ایران، شرکت آب منطقهای زنجان، 29-28 اردیبهشت 1390، زنجان، ایران.
Boyer, J. S. )1992(. Plant productivity and environment. Science, 218: 443-448.
Faramarzi, M., Yang, H., Schulin, R. and Abbaspour, K. (2010). Modeling wheat yield and crop water productivity in Iran: Implications of agricultural water management for wheat production. Agricultural Water Management, 97 (11), pp:1861-1875.
Montazar, A. and Kosari, H. ( 2007). Water productivity analysis of some irrigated crops in Iran. Proceeding of the International Conference of Water Saving in Mediterranean Agriculture and Future Needs. Valenzano (Italy). Series B, 56 (1), pp: 109-120.
Shaozhong, K., Shi, W. and Zhang, J. (2000). An improved water-use efficiency for maize grown under regulated deficit irrigation. Field crop research, 67, PP: 207-214.
