Simulation of Mahabad reservoir resources and consumption with the policy of supplying maximum consumption using HEC-Ressim

محورهای موضوعی : Hydrology and water resources

میثم اسدی لور ¹ , علیرضا پرویشی ²

1 -
2 -

تاریخ دریافت : 1400/01/18 تاریخ پذیرش : 1400/06/20 تاریخ انتشار : 1399/08/11

کلید واژه: سد مهاباد, Resource and consumption simulation, maximum supply, Mahabad dam, Hec-ResSim model, شبیه سازی منابع و مصارف, تامین حداکثری, مدل Hec-ResSim,

چکیده مقاله :

Reservoir operation is one of the key issues among various water resources issues. In evaluating water resources planning projects, aspects of water supply for consumption needs and its environmental effects are usually considered, and among these, the effects of these projects on energy production in power plants are not considered. In this research, the effects of changing the control curve of Mahabad dam in the form of two scenarios of reservoir performance from the angle of hydropower generation in the dam (Mahabad) and meeting downstream needs are investigated. Planning scenarios include Scenario I (maintaining the reservoir volume of Mahabad Dam in drought and wet conditions in normal cultivar) and Scenario II (meeting the maximum needs of agriculture and hydropower generation) which was entered into the Hec-ResSim model for simulation. In this model, based on the information received from the Water Resources Management Company, the geometrical characteristics of the Mahabad Dam reservoir and the downstream consumer reforms of the Mahabad Dam and the environmental needs of the Mahabad River, the river system was drawn and entered as the Hec-ResSim simulator model. The model was implemented for a period of 29 years from 1991 to 1399 and the results showed the superiority of Scenario II over Scenario I, so that in the conditions of implementation of Scenario II, the supply of agricultural sector had increased from 30.7% to 63.3%. Scenario II Hydropower generation has increased from 38.1 MWh to 43.3 MWh.

چکیده انگلیسی:

  بهره­برداری از مخزن یکی از موضوعات کلیدی در بین مسائل گوناگون منابع آب می­باشد. در ارزیابی طرح‌های برنامه‌ریزی منابع آب معمولا به جنبه­های تامین آب برای نیازهای مصرفی و اثرات زیست­محیطی آن مورد توجه می‌باشد؛ و در این میان اثرات این طرح­ها بر انرژی تولیدی در نیروگاه­ها مورد توجه قرار نمی­گیرد. در این پژوهش سعی شده اثرات تغییر منحنی فرمان سد مهاباد در قالب دو سناریو عملکرد مخزن از زاویه تولید انرژی برقابی در سد  (مهاباد) و تامین نیازهای حداکثری پایین دست مورد بررسی قرار گیرد. سناریوهای برنامه‌ریزی شامل سناریو I (حفظ حجم مخزن سد مهاباد در شرایط خشکسالی و ترسالی در رقوم نرمال) و سناریوII (تامین حداکثری نیاز‌های کشاورزی و تولید برق آبی) می باشد که جهت شبیه سازی به صورت ماهانه وارد مدل Hec-ResSim  شد. در این مدل بر اساس اطلاعات دریافتی از شرکت مدیریت منابع آب، مشخصات هندسی مخزن سد مهاباد و اطلااعات مصرف‌کننده‌های پایین دست سد مهاباد و نیاز زیست محیطی رودخانه مهاباد ترسیم و به عنوان ورودی وارد مدل شبیه ساز شد. مدل برای یک دوره 29 ساله از سال 1370 تا 1399 اجرا و نتایج نشان از برتری سناریو II بر سناریو I داشت به طوریکه در شرایط اجرای سناریو II میزان تامین بخش کشاورزی از 7/30 درصد به 3/63 درصد افزایش یافته بود؛ همچنین با اجرای سناریو II  میزان تولید انرژی برقآبی از 1/38 مگاوات در ساعت به 3/43 مگاوات در ساعت افزایش داشت.

منابع و مأخذ:

باقری، ر. (1396). ارزیابی انتقال بین حوضه­ای آب و انتقال بین حوضه­ای جمعیت در طرح بهشت­آباد. دومین کنفرانس ملی هیدرولوژی ایران. شهرکرد. دانشگاه شهرکرد، انجمن هیدرولوژی ایران.

بیکی،ع،. پردل، ا. خاشعی، ع، و زراعتکار، ز. (1396). تاثیر انتقال آب بین حوضه­ای بر وضعیت کمی و کیفی سفره‌های آب­زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت سربیشه استان خراسان­جنوبی)، چهاردهمین همایش ملی آبیاری و کاهش تبخیر. کرمان. بخش مهندسی آب دانشگاه شهید باهنر کرمان.

رفیعی، ا، ن.، موسوی، ج، و نیکفال، م، ر. (1393). بهینه سازی ابعاد سیستمهای انتقال و ذخیره آب با هدف تأمین آب کشاورزی (مطالعه موردی طرح انتقال آب حوضه بشار به زهره). پانزدهمین کنفرانس دانشجویان عمران سراسر کشور. 11 الی 13 شهریور 1393. دانشگاه ارومیه.

نظری، ن، و ترابی­پوده، ح. (1396). تحلیل مقایسه‎ای انتقال آب بین حوضه‎ای قمرود بر تولید انرژی سد رودبار با استفاده از نرم‎افزار WEAP، شانزدهمین کنفرانس هیدرولیک ایران. اردبیل. انجمن هیدرولیک ایران. دانشگاه محقق اردبیلی.

وارسته، ح،. عبدویس، س، و حمادی، ک.(1391). اثرات منفی انتقال آب بین حوضه­ای بر عملکرد سازه­های آبگیر و نیاز زیست­محیطی رودخانه کارون بزرگ. نهمین سمینار بین المللی مهندسی رودخانه، اهواز، دانشگاه شهید چمران.

Afzali, R,.;  Mousavi, S,J, and A, Ghaheri. (2008), Reliability-Based Simulation-Optimization Model for Multireservoir Hydropower Systems Operations: Khersan Experience, Journal of Water Resources Planning and Management , Volume 134 Issue 1

Lim, Y. H., Hassell, J. and Teng, W. (2010). Modeling Hydrologic Regime of a Terminal Lake Basin with GCM Down-scaled Scenarios. International Environmental Modelling and Software Society (IEMSs), S19(7), PP: 1663-1670.

Minville, M.,  Brissette, F. and   Leconte, R.  (2010). Impacts and Uncertainty of Climate Change on Water Resource Management of the Peribonka River System (Canada). Journal of Water Resources Planning and Management, 136(3), PP:25-37.

Sharifi, A,. L, Kalin and M, Tajrishy, (2013),System Dynamics Approach for Hydropower Generation Assessment in Developing Watersheds: Case Study of Karkheh River Basin, Iran, Journal of Hydrologic Engineering, Volume 18 Issue 8  

Yoo, D. S., K. S. Kim, W. S. Jang, M. S. Jun, J. E. Yang, S. C. Kim, J. H. Ahn, K. J. Lim, (2009). Evaluation of sediment yield using area-weighted measured slope and slope length at Haean myeon watershed, Journal of Korean Society on Water Quality,24(5):569-580(in Korean).

Zhang, Ch., Wang, G., Peng, Y., Tang, G. and liang, G. (2012), A Negotiation-Based Multi-Objective, Multi-Party Decision-Making Model for inter-Basin Water Transfer Scheme Optimization, Water Resources Management, 26, pp: 4029-4038. DOII 10.1007/s11269-012-0127-9.