تحلیل نگاشت های استعاره ای «حیوانات» در آثار افغانی و ایشی گورو

محورهای موضوعی : فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی

ساناز تقی پوری حاجبی ¹ (دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران)
کامران پاشایی فخری ² (دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران)
پروانه عادل زاده ³ (دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/11/12 تاریخ پذیرش : 1399/11/12 تاریخ انتشار : 1399/04/01

کلید واژه: حیوانات, نگاشت, زبان‌شناسی شناختی, افغانی, استعارۀمفهومی, ایشی‌گورو,

چکیده مقاله :

استعاره از بدو پیدایش زبان شناسی شناختی از موضوعات محوری این حوزه بوده است. نگاشت، مفهوم اصلی در استعاره های مفهومی و بیان کنندۀ رابطۀ تناظر بین مجموعۀ مفاهیم ذهنی و عینی است. به کارگیری استعاره های حیوانات در داستان ها، بازتاب حضور فکری و وجودی حیوان در اذهان نویسندگان است و این نشان دهندۀ نقش جدایی ناپذیر استعاره در زندگی انسان است. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی می کوشد به واکاوی نگاشت های استعارۀ مفهومی مبتنی بر نام و رفتار حیوانات در آثار افغانی و ایشی گورو(نویسندۀ ژاپنی اصل انگلیسی) بر اساس نظریۀ زبان شناسی شناختی بپردازد. بدین منظور داده های تحقیق بر پایۀ رویکرد معنا شناسی شناختی در چهارچوب دیدگاه های نظری لیکاف و جانسون با تعداد 36 مورد نگاشت استعاری حیوانات از آثار دو نویسنده (20مورد در آثار افغانی و 16 مورد در آثار ایشی گورو) استخراج شد و تفاوت و تشابه آن ها در حوزه های مقصد و اسم نگاشت ها بررسی گردید. نتایج بررسی نشان دهندۀ شباهت میان آن هاست و تفاوت کمتر است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی استعاره هایی است که در آن ها نام یا رفتار حیوانات به عنوان حوزۀ مبدأ به کار رفته و در آن به تحلیل ویژگی های هر حیوان پرداخته شده است. یافته های پژوهش نشان داد که حوزۀ مبدأ حیوانات، توسّط دو نویسندۀ ایرانی و انگلیسی با فرهنگ های مختلف در توصیف خصوصیّات افراد برای صفات منفی و رذایل اخلاقی به کار رفته است که نشانگر تأمّل یکسان گویشوران در ویژگی ها و خلق و خوی جانوران محیط پیرامون آن هاست.