تأثیر دوره های کنترل و تداخل علفهای هرز بر خصوصیات رشدی و عملکرد ذرت دانه ای (Zeamays L.)
محورهای موضوعی : بوم شناسی علفهای هرزعلی اصغر چیت بند 1 , سید امید رشیدی 2 , سعید جاهدی پور 3 , علی محمد منسوجی 4 , ایرج امینی 5
1 - دکتری علوم علف های هرز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
2 - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
3 - دانشجوی دکتری آگرواکولوژی، دانشگاه فردوسی مشهد، مربی گروه علمی کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران
4 - اساتید دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
5 - اساتید دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
کلید واژه: Redroot Pigweed, Yield components, Critical period, اجزاء عملکرد, تاجخروس ریشه قرمز, دورۀ بحرانی, خصوصیات رشدی, گاوپنبه, Growth properties, Velvetleaf,
چکیده مقاله :
سیستمهای مدیریت علفهای هرز بهعنوان راهکاری موفقیتآمیز در کاهش کل هزینه کنترل علفهایهرز و رسیدن به عملکردهای قابل قبول اقتصادی است. از اینرو، بهمنظور بررسی کنترل و تداخل علفهایهرز بر خصوصیات رشدی ذرت دانهای، تحقیقی در سال 1391در مزرعه شرکت کشت و صنعت دشتناز ساری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و چهار تکرار، به اجرا درآمد. تیمارها شامل کنترل و تداخل کامل علفهایهرز (شاهد) و همچنین کنترل و تداخل علفهایهرز در مراحل 3، 6، 10، 14برگی و تاسلدهی بود. برای تعیین زمان آغاز و پایان دورۀ بحرانی کنترل علفهایهرز ذرت از معادلۀ غیرخطی نوع لُجستیک استفاده شد. نتایج نشان داد که گاوپنبه و تاجخروس ریشه قرمز از مهمترین علفهایهرز ذرت در این منطقه بودند. طول مدت تداخل با وزن خشک و ارتفاع علفهایهرز ارتباط مستقیم و معنیدار داشت درصورتیکه طول مدت کنترل با تراکم علفهایهرز ارتباط منفی داشت. طول دورههای تداخل و کنترل برارتفاع ذرت معنیدار نبود، درحالیکه با قطر ساقه، وزن خشک، طول بلال، قطر بلال، وزن چوب بلال، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در هر ردیف، وزن هزاردانه و عملکرد دانه ذرت بسیار معنیدار بود. تداخل کامل علفهایهرز منجر به کاهش در قطر ساقه، وزن خشک، طول بلال، قطربلال، وزن چوب بلال، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در هر ردیف، وزن هزار دانه و در نهایت عملکرد دانه ذرت، در مقایسه با کنترل کامل (شاهد) علفهایهرز شد. دورۀ بحرانی کنترل علفهایهرز در سطح 5 درصد کاهش عملکرد مجاز دانه بین 38 تا 65 روز پس از کاشت ذرت یا 392 تا 804 درجه- روز رشد (7 تا 8 برگی) برآورد شد و با احتساب 10 درصد کاهش عملکرد مجاز، این دوره در فاصله بین 48 تا 55 روز پس از کاشت ذرت یا 534 تا 653 درجه- روز رشد تعیین شد.
Weed management systemis a successful approach to reduce weed control cost and gain an acceptable economic performance. Therefore, this study was carried out based on randomized complete block design with four replications in Agro-industry field Dashtenaz Sari, during 2010 to evaluate the effect of weed control and its interference on corn growth properties. Treatments including weed free and weedy check(infested)along with free weed and weedy infestedat 3, 6, 10, 14 were applied with leafy stage tasseling.Logestic non-liner equation was used for critical period of weeds control at start and end of the time.The result showed that most dominant weeds were velvetleaf (Abutilon thophrasti) and pigweed (Amaranthus retroflexus).The interference period did not have significant effect on dry weight and height of weeds; whereas, The control period has significant effect on density of weeds.The interference and control periods did not show significant effect on corn height; whereas, a significant relationship was observed with stem diameter, dry weight, ear length, ear diameter, ear weight, number of kernel rows per ear, number of kernels per row, thousand kernel weight and corn yield. Weed interference compared to weed free showed reduction instem diameter, dry weight, ear length, ear diameter, ear weight, number of kernel rows per ear, number of kernels per row, thousand kernel weights and corn yield. Critical period of weeds was estimated between38-65 days after corn planting or 392-804 GDD (7-8 leaf stage) stage to tasseling at 5% levels reduce seed yield, and at 10% levels reduce seed yield, critical period was estimatedbetween 48-55 days after corn plantingor 534-653 GDD.
