ساختار و محتوای جان‎بخشی و تشخیص در مثنوی مولوی با تأکید بر کارکردهای عرفانی

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

عباد رضاپور ¹ (دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران.)
بهرام خوشنودی چروده ² (استادیارگروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران. نویسنده مسئول: [e-mail])
احمدرضا نظری چروده ³ (استادیارگروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران.)

تاریخ دریافت : 1399/03/25 تاریخ پذیرش : 1399/03/25 تاریخ انتشار : 1399/03/01

کلید واژه: عرفان, تشخیص, theosophy, personification, animation, جان‎بخشی, مثنوی مولانا, Mowlavi´s Masnavi,

چکیده مقاله :

جان‎بخشی یکی از عنصرهای بنیادین اسطوره باوری است. اسطوره‎ها حقایقی را در باب باور، دانش و جهان‎بینی انسان‎های نخستین در اختیار ما می‎گذارند. اسطوره باوری با اندیشه‎های اشراقی و عرفانی و نیز با تخیّل شاعرانه پیوندی ناگسستنی دارد. مولوی به دلیل برخورداری از اندیشه‎های اشراقی و تخیّلی نیرومند در شاعری، غالبا به‎طور ناخودآگاه در فضای جان‎بخشی قرارمی‎گیرد و بسیاری از اندیشه‎های عارفانة خود را در مثنوی از رهگذر همین جان‎بخشی که زیر عنوان مشخص تشخیص قرار می‎گیرد عرضه می‎دارد. در این مقاله با نگاهی به نظریه‎های جان‎بخشی و تشخیص، کارکرد آن‎ها را در مثنوی به اختصار مطرح کرده، سهم آن‎ها را در تجسّم اندیشه و عاطفة مولانا با مثال‎های متعدد نشان داده‎ایم. مهم‎ترین نتیجة این پژوهش، اثبات مجدد نقش بیان و زیبایی‎شناسی در القای اندیشه‎های مولانا به مخاطب است. این پژوهش داده‎های خود را از طریق اسناد مکتوب، کتاب و مقاله به دست آورده و آن‎ها را با روش تحلیلی توصیف کرده است.

چکیده انگلیسی:

Animation is one of the fundamental elements of mythology . Myths give us some truth about belief ,knowledge and worldview of human ancestors. mythology has an inseparable bound with illuminism thoughts and theosophical and also poetic imagination .Mowlavi because of possessing a strong illumination and imaginative ideas in poetry,Mowlavi puts himself in space of Animation unconsciously. He presents  lots his theosophical thoughts in Masnavi through animation which is a sub-heading  for personification. In this article we have a look at the Animation and personification theories , and outlined their function in Masnavi.Then we have represented them in Mowlavi´s thoughts and emotions through plenty of examples. The most important result of this research is the re-prove of expression and aesthetics role in induction of Mowlavi´s thoughts to his readers. The present research has obtained its data through written document ,books and articles and elaborated them by analytical methods.