تکدی در آموزه‌های عرفانی وفقه
محورهای موضوعی : عرفان اسلامیسید محمد صدری 1 , حیدر امیرپور 2 , حسن علی‌پور 3
1 - دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور، سازمان مرکزی
2 - استادیار گروه آموزشی فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور، ایران.
3 - دانشجوی دکتری رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور تهران جنوب، ایران.
کلید واژه: عرفان اسلامی, فقه, تکدّی,
چکیده مقاله :
تکدّی به معنی گدایی کردن، امروزه به عنوان یک منبع پردرآمد، مورد توجّه جامعه قرار گرفته است. شناخت احکام تکلیفی شرعی تکدّی در فقه اسلامی و گونه‌های نامشروع آن، سؤال بسیاری از کسانی است که دارای احساسات دینی هستند. شیوه‌های بکارگیری در متون ادبی و رفتار اجتماعی آن، قابل توجه و تأمل است. نگارنگان در نوشتار حاضر با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای، برآنند که این مسأله را در فقه و شریعت با رویکرد عرفانی تحلیل و توجیه نمایند. یافته‌ها حاکی از این است که چنان که این موضوع با نظرگاه شریعت و عرفان بررسی شود، رویکردهای مثبت و منفی آن، بیشتر نمایان می‌سازد و گاه در متون عرفانی، بسیار زیبا و مثبت جلوه‌گر شده و گاهی نوعی آداب معمول این گروه اجتماعی قرارگرفته است. اما در باب احکام تکلیفی، گدایی شامل چهار حکم مباح، مکروه، حرام و واجب است و گونه‌های نامشروع آن مانند: گدایی به وسیلة به کارگیری الفاظ خداپسندانه، قرائت قرآن به قصدگدایی، متکدّی در ایّام مقدس، در میان عبادت کنندگان، تکدّی به قصد ثروت‌اندوزی و متکدّیان که توانایی کار دارند، با استناد به آیات قرآن، روایات اسلامی را برّرسی نموده است.
_||_
