شیوه بیانی شمس تبریزی با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
کورش امرایی
1
(دانش آموخته دکتری ادیان و عرفان، وا حد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی،خرم آباد،ایران.)
علی فتح الهی
2
(دانشیار گروه ادیان و عرفان، وا حد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی،خرم آباد،ایران. نویسنده مسئول:
ali.fathollahi@yahoo.com)
کلید واژه: گفتمان, Discourse, Ideology, Power, انتقاد, مقالات شمس, appraisal, قدرت و ایدئولوژی, The Diwan of Shams-e Tabrizi (The Works of Shams-e Tabrizi),
چکیده مقاله :
این جستار، گفتمان انتقادی شمس تبریزی را از طریق شیوه های بیانی مورد بررسی قرارمی دهد. مفهوم قدرت و رابطه آن با ایدئولوژی که از مؤلفه های اساسی نظریه گفتمان انتقادی است را در گفتمان های شمس در نظرمی گیرد. این نوشتار، جایگاه و موضع قدرت ایدئولوژیکی شمس را بر اساس مفهوم دو کُنش تهدیدکننده وجهه و کُنش حافظ وجهه در مقابل قشرها و طبقات عرفانی (مراد- مریدی) و طبقات اجتماعی (عوام- فلاسفه، حکما و ...) نشان می دهد. در کنش تهدیدکننده وجهه ، شمس بی پروا با شیوه های بیانی مختلف، خود را در موضع قدرت و مخاطب را در موضع پذیرشِ قدرت شمس قرارمی دهد. در کنش حافظ وجهه نیز بسامد بالا به حفظ وجهۀ خود شمس تعلق دارد و در رده ای پایین تر از خود، مولانا را قرارمی دهد. روش ما در این پژوهش، کتابخانه ای و به شیوه توصیفی- تحلیلی بوده است. نتیجۀ این پژوهش نشان می دهد که موضع قدرت شمس مبتنی بر مؤلفۀ ایدئولوژی بوده است.
This article investigates The Expression Style of Shams-e Tabrizi with a Critical Discourse Analysis Approach. It contains an explanation of the concept of power and its relation with ideology as one of the main elements of the Critical discourse theory. This article demonstrates the unique place and potential of Shams based on his threatening and protecting reputation action against the theosophical (murshid, murad, and so forth) and social (the ordinary people, philosophers, authorities, and so on) classes. As to threatening courses of action, Shams, with various ways of expression, dashingly puts himself in high regard and the audience in the accepting position of his ability. Regarding protecting manners, his high frequency serves his and, on a lower level, Rumi's reputations. We used the library research method with a descriptive-analytical perspective. The results confirm Shams's powerful status through the lens of ideological terms.
_||_
