پتانسیل‌یابی مناطق مستعد سیل با استفاده از مدل شاخص آماری و وزن شواهد (مطالعۀ موردی: حوزه آبخیز مادرسو، گلستان)

محورهای موضوعی : توسعه سیستم های مکانی

صفورا سیاه کمری ¹ , حسین زینی وند ²

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشگاه لرستان
2 - دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان

تاریخ دریافت : 1395/09/16 تاریخ پذیرش : 1395/11/09 تاریخ انتشار : 1395/12/01

کلید واژه: وزن شواهد, شاخص‌ آماری, استعدادیابی سیل, مادرسو,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش تهیه نقشه مناطق مستعد وقوع سیل در حوزه آبخیز مادرسو استان گلستان است. برای انجام تحقیق از مدل‌های شاخص آماری و وزن شواهد، لایه‌های مختلف اطلاعاتی و سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. نتایج ارزیابی دو مدل نشان داد که از بین عوامل مؤثر در وقوع سیل و آب‌گرفتگی، ارتفاعات کمتر از 500 متر، جهت شیب مسطح، تراکم زهکشی بیش از 33/0 (کیلومتر بر کیلومترمربع)، فاصله 500-2000 متری رودخانه، تیپ خاک مالی‌سول، سنگ‌های دوران کواترنری و همچنین اراضی کشاورزی با بیشترین وزن‌ها، مهم‌ترین عوامل علتی وقوع رخداد سیل و آب‌گرفتگی حوزه آبخیز مادرسو می‌باشند. نتایج همچنین نشان داد 9/49 درصد مساحت حوزه آبخیز مادرسو در مناطقی بااستعداد وقوع سیل خیلی زیاد و زیاد و حدود 1/50 درصد مساحت حوزه در مناطقی بااستعداد وقوع سیل متوسط و کم واقع است. صحت و دقت دو مدل بکار گرفته‌شده با استفاده از منحنی ROC ارزیابی شد. دقت مدل شاخص آماری 83% و دقت مدل وزن شواهد 7/80% تخمین زده شد. این وضعیت نشان‌دهنده دقت خیلی خوب دو مدل در استعداد‌یابی وقوع سیل در حوزه آبخیز مادرسو استان گلستان می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

The aim of this study is preparation of potential flooding maps in Madar Soo watershed in Golestan province. For this end, the statistical index and weights of evidence models, various data layers and geographic information systems were used. The results of the applied models indicated that, among the effective factors for flooding, the elevation lower than 500m, flat slope, drainage density more than 0.33 (km/km2), distance from river of 500-2000m, malicious soil type, quaternary rocks and agricultural land with the greatest weight, were the most important factors in the Madar Soo watershed. The r