مقايسه تاثير آموزش تاب آوری خانواده و تمرينات منتخب ورزشی(تمرینات چي كونگ) بر افسردگي مادران دارای کودک سرطانی
محورهای موضوعی : علوم ورزشی و سلامت
1 - کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی تربیتی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
کلید واژه: تاب¬آوری, خانواده, تمرينات چي‌كونگ, افسردگي, مادران, کودک سرطانی, بیمارستان کودکان تبريز.,
چکیده مقاله :
هدف مطالعه حاضر، مقایسۀ تاثير آموزش تاب¬آوری خانواده و تمرینات منتخب ورزشی(تمرینات چی¬کونگ) بر افسردگی مادران داراي كودك سرطانی است. روش پژوهش نيمه‌تجربي (پیش‌آزمون- پس‌آزمون) بوده، و با استفاده از دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل انجام شد. 45 نفر از مادران دارای کودک سرطانی بیمارستان کودکان تبريز در فروردین 1401 كه داراي یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در آزمون افسردگی بَک بودند، به شیوۀ در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفری) و يك گروه كنترل (15 نفري) قرار گرفتند. برای گروه اول آموزش تاب¬آوری خانواده (9 جلسه؛ هفته‌ای یک جلسۀ یک ساعته) و برای گروه دوم تمرينات چي‌كونگ (9جلسه؛ هفته‌ای یک جلسۀ، 30 تا 40 دقيقه‌اي) برگزار شد و گروه كنترل آموزشي دريافت نکرد. همۀ آزمودنی‌ها پیش از آغاز آموزش و پس از آن پرسشنامه افسردگي بک (فرم كوتاه) را پر کردند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل کواریانس تك متغيره استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین نمرات افسردگي مادران دارای کودک سرطانی در گروه آموزش تاب¬آوری خانواده نسبت به گروه تمرينات چي‌كونگ، و در گروه تمرينات چي‌كونگ نسبت به گروه كنترل، در پس‌آزمون به طور معني‌داري كاهش یافته است (p<0/05). همچنین، آموزش تاب¬آوری خانواده در كاهش افسردگي مادران دارای کودک سرطانی موثرتر از تمرينات چي‌كونگ است.
The purpose of this study is to compare the effect of family resilience training and selected sports exercises (chi-kung exercises) on the depression of mothers with children with cancer. The research method was semi-experimental (pre-test-post-test) and was conducted using two experimental groups and one control group. Forty-five mothers with children with cancer at Tabriz Children's Hospital in April 2022, who scored higher than the mean on the Beck Depression Test, were randomly assigned to two experimental groups (15 people each) and a control group (15 people). The first group received family resilience training (9 sessions; one-hour session per week), the second group received Qigong training (9 sessions; one session per week, 30-40 minutes), and the control group did not receive any training. All participants completed the Beck Depression Questionnaire (short form) before and after the training. One-way analysis of covariance was used to analyze the data. The results indicated a significant reduction in the average depression scores of mothers with children with cancer in the family resilience training group compared to the Qigong training group, and in the Qigong training group compared to the control group in the post-test (p<0.05). Furthermore, family resilience training was found to be more effective than Qigong exercises in reducing depression among mothers with children with cancer.
آذرگون، حسن؛ کجباف، محمدباقر؛ مولوی، حسین؛ عابدی، محمدرضا (1388). اثربخشی آموزش ذهن‌‌آگاهی بر کاهش نشخوار فکری و افسردگی دانشجویان دانشگاه اصفهان. روانشناسی بالینی و شخصیت، 7(12)، ص 13-20.
اصغری نکاح، محسن؛ جانسوز، فاطمه؛ کمالی، فریبا؛ طاهری‌نیا، سمانه (1394). وضعیت تاب‌آوری و آسیب‌های هیجانی در مادران دارای کودک مبتلابه سرطان. روانشناسی بالینی، 7(1)، ص 15-26.
جوکار، مهران؛ جهانی تابش، عذرا؛ محمدخانی، پروانه؛ تمنائی¬فر، شیما (1392). مصاحبه بالینی ساختاریافته برای اختلال¬های DSM-IV-TR. تهران: دانژه.
حاجی آقانژاد، یاسر؛ زارع نیستانک، محمد؛ طباطبائی، فاطمه السادات؛ داداشی، مهدی (1400). اثربخشی آموزش تاب‌آوری خانوادگی بر سازگاری اجتماعی خانواده‌های نظامی. علوم مراقبتی نظامی، ۸(۳)، ص ۲۵۴-۲۶۳.
حسینی قمی، طاهره؛ سلیمی بجستانی، حسین (1391). اثربخشي آموزش تاب‌آوری بر استرس مادران دارای فرزندان مبتلا به سرطان در بیمارستان امام خمیني تهران. روانشناسی سلامت، 1(4)، ص 97-109.
خرم، همایون؛ رامز، رضا (1374). شگفتی‌های چی کونگ: راز نیروهای درونی ما. تهران: محسنی.
رضایی¬فر، نسرین؛ صادقی، مسعود؛ سپهوندی، محمدعلی (1395). تأثیر آموزش تاب‌آوری خانواده بر سلامت روانی مادران دارای فرزند کم‌توان ذهنی. مشاوره و روا‌ن‌درمانی خانواده، 6(26)، ص 57-78.
شفیع‌آبادی، عبدالله؛ موزیری، عباس؛ اسمعیلی، معصومه؛ یونسی، جلیل (1399). تدوین مدل تاب‌آوری خانوادۀ ایرانی: یک پژوهش کیفی. نشریه دانشگاه علوم پزشکی البرز، 9(۴)، ص ۴۱۵-۴۲۴.
طوقیان چهارسوقی، نرگس (1399). یاد بودگذاری در مراقبت تسکینی از کودکان مبتلا به سرطان. مراقبت سرطان، 1(۴)، ص ۱۰-۱۶.
قربانی، اعظم؛ قزلباش، سیما؛ علیزاده، هما؛ خسروی، مریم (1400). تأثیر گروه‌درمانی معنوی بر افسردگی، اضطراب و استرس مراقبین خانوادگی کودکان مبتلا به سرطان. طب مکمّل، ۱۱(۳)، ص ۱۹۶-۲۰۹.
محمدی، مریم؛ عارف، یونس؛ زهرایی، زهرا (1394). وضعیت تاب‌آوری خانواده‌های دارای کودک مبتلا به سرطان. یکتاوب افزار شرق، شماره ۳، ص ۲۰-۲۵.
موزیری، عباس؛ شفیع‌آبادی، عبدالله؛ اسمعیلی، معصومه؛ یونسی، جلیل (1399). مدل‌یابی عوامل مؤثر بر تاب‌آوری خانوادۀ ایرانی. علوم روانشناختی، ۱۹(۹۵)، ص ۱۴۱۰-۱۴۰۱.
Aivalioti, I. & Pezirkianidis, C. (2020). The Role of Family Resilience on Parental Well-Being and Resilience Levels. Psychology 11(11), p.1705-1728.
Bally, J.M., Duggleby, W., Holtslander, L., Mpofu, C., Spurr, S., Thomas, R. & Wright, K. (2014). Keeping hope possible: a grounded theory study of the hope experience of parental caregivers who have children in treatment for cancer. Cancer Nursing, 37(5), p.363-372.
Bemis, H., Yarboi, J., Gerhardt, C.A., Vannatta, K., Desjardins, L., Murphy, L.K. & et al. (2015). Childhood cancer in context: Sociodemographic factors, stress, and psychological distress among mothers and children. Journal of pediatric psychology, 40(8), p.733-743.
Bhattacharya, K., Pal, S., Acharyya, R., Dasgupta, G., Guha, P. & Datta, A. (2015). Depression and anxiety in mothers of children with cancer and how they cope with it: a cross-sectional study in eastern India. ASEAN Journal of Psychiatry,17(1), p.1-8.
Bonanno, G.A. (2004). Loss, trauma, and human resilience: have we underestimated the human capacity to thrive after extremely aversive events? American psychologist, 59(1).
Chan, S.H.W. & Tsang, H.W.H. (2019). Chapter Six - The beneficial effects of Qigong on elderly depression. In: S.-Y. Yau & K.-F. So (Eds.), International Review of Neurobiology (Vol. 147, p. 155-1). Academic Press.
Cheung, D.S.T., Deng, W., Tsao, S.-W., Ho, R.T.H., Chan, C.L.W., Fong, D.Y.T. & et al. (2019). Effect of a qigong intervention on telomerase activity and mental health in Chinese women survivors of intimate partner violence: a randomized clinical trial. JAMA network open, 2(1), e186967-e186967.
Chow, Y.W., Dorcas, A. & Siu, A.M. (2012). The effects of qigong on reducing stress and anxiety and enhancing body–mind well-being. Mindfulness, 3(1), p. 51-59.
Cohen, J.A.. & Rudick, R.A. (2011). Multiple sclerosis therapeutics. Cambridge University Press.
Eiser, C. (2004). Children with cancer: The quality of life: Routledge.
Feki, J., Baklouti, F. & Khanfir, A. (2021). Assessment of psychological distress among parents of children with cancer. Open Journal of Psychiatry, 11(4), p.229-247.
Habibpour, Z., Mahmoudi, H., Nir, M.S. & Areshtanab, H.N. (2019). Resilience and its predictors among the parents of children with cancer: A descriptive-correlational study. Indian journal of palliative care, 25(1), p. 79.
Holmberg, C., Rappenecker, J., Karner, J.J. & Witt, C.M. (2014). The perspectives of older women with chronic neck pain on perceived effects of qigong and exercise therapy on aging: a qualitative interview study. Clinical Interventions in Aging, 9(403).
Howard Sharp, K.M., Fisher, R.S., Clark, O.E., Dunnells, Z., Murphy, L.K., Prussien, K.V. & et al. (2020). Long-term trajectories of depression symptoms in mothers of children with cancer. Health Psychology, 39(2), p. 89.
Imboden, C., Gerber, M., Beck, J., Eckert, A., Lejri, I., Pühse, U. & et al. (2021). Aerobic exercise and stretching as add-on to inpatient treatment for depression have no differential effects on stress-axis activity, Serum-BDNF, TNF-alpha and objective sleep measures. Brain Sciences,11(4), p. 411.
Jwing-Ming, Y. (2014). Simple Qigong for Health: The Eight Pieces of Brocade (YMAA Qigong) Kindle Edition. (3rd ed.). YMAA Publication Center.
Kiew Kit, W. (2014). The Art of Chi Kung: Making the Most of Your Vital Energy:(Revised Edition. Cosmos Internet (Publishing Division).
Kostak, M.A. & Avci, G. (2013). Hopelessness and depression levels of parents of children with cancer. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, 14(11), p.6833-6838.
La Forge, R. (2005). Aligning mind and body: Exploring the disciplines of mindful exercise. ACSM's Health & Fitness Journal, 9(5), p.7-14.
Lee, M.S., Jeong, S.M., Kim, Y.-K., Park, K.-W., Lee, M.S., Ryu, H. & Moon, S.-R. (2003). Qi-training enhances respiratory burst function and adhesive capacity of neutrophils in young adults: A preliminary study. The American journal of Chinese medicine, 31(01), p.141-148.
Leung, K.-C.W., Yang, Y.-J., Hui, S.S.-C. & Woo, J. (2021). Mind-body health benefits of traditional chinese qigong on women: a systematic review of randomized controlled trials. Evidence-based Complementary and Alternative Medicine. https://doi.org/10.1155/2021/7443498
McGee, R.W. (2021a). Tai Chi, Qigong and the Treatment of Depression and Anxiety. Biomedical Journal of Scientific & Technical Research,36(2), p. 28350-28354.
McGee, R.W. (2021b). Tai Chi, Qigong and the Treatment of Disease. Biomedical Journal of Scientific & Technical Research, 34(2), p. 26627-26633.
McGee, R.W. (2022). Qigong and the Treatment of Illness: Recent Case Studies. Biomedical Journal of Scientific & Technical Research, 43(1), p. 34250-35253.
Mehranfar, M., Younesi, J. & Banihashem, A. (2012). Effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on reduction of depression and anxiety symptoms in mothers of children with cancer. Iranian journal of cancer prevention, 5(1), p.1.
Mohamed Mahmoud, A., Helmy Osman, L. & Mohamed El-Sayed Gaafar, M. (2022). Depression, Burden, and Self-Efficacy among Caregiving Parents of Children with Cancer. Egyptian Journal of Health Care, 13(2), p. 385-401.
Mousavi, S.M., Pourfeizi, A. & Dastgiri, S. (2010). Childhood cancer in Iran. Journal of pediatric hematology/oncology, 32(5), p. 376-382.
Murphy, M., Donovan, S. & Taylor, E. (1997). The physical and psychological effects of meditation: A review of contemporary research with a comprehensive bibliography, 1931-1996 (2nd ed.). Calif, USA: Institute of Noetic Sciences.
Oh, B., Bae, K., Lamoury, G., Eade, T., Boyle, F., Corless, B. & et al. (2020). The effects of tai chi and qigong on immune responses: a systematic review and meta-analysis. Medicines, 7(7), p. 39.
Oh, B., Butow, P.N., Mullan, B.A., Clarke, S.J., Beale, P.J., Pavlakis, N. & et al. (2012). Effect of medical Qigong on cognitive function, quality of life, and a biomarker of inflammation in cancer patients: a randomized controlled trial. Supportive Care in Cancer, 20(6), p.1235-1242.
Osypiuk, K., Thompson, E. & Wayne, P.M. (2018). Can Tai Chi and Qigong Postures Shape Our Mood? Toward an Embodied Cognition Framework for Mind-Body Research. Frontiers in Human Neuroscience, No.12. https://doi.org/10.3389/fnhum.2018.00174
Park, M., Choi, E.K., Lyu, C.J., Han, J.W. & Hahn, S.M. (2022). Family resilience factors affecting family adaptation of children with cancer: A cross-sectional study. European Journal of Oncology Nursing, No. 56.
Patterson, J.M. (2002). Integrating family resilience and family stress theory. Journal of marriage and family, 64(2), p. 349-360.
Plessen, C.Y., Karyotaki, E. & Cuijpers, P. (2022). Exploring the efficacy of psychological treatments for depression: A multiverse meta-analysis protocol. BMJ open, 12(1), e050197.
Posadzki, P., Parekh, S. & Glass, N. (2010). Yoga and qigong in the psychological prevention of mental health disorders: a conceptual synthesis. Chinese journal of integrative medicine, 16(1), p. 80-86.
Robinson, K.E., Gerhardt, C.A., Vannatta, K. & Noll, R.B. (2007). Parent and family factors associated with child adjustment to pediatric cancer. Journal of pediatric psychology, 32(4), p. 400-410.
Salehian, M.H., Hemayattalab, A. & Ghanati, P. (2021). Comparison of the effect of resilience training and Qigong exercises on the perceived stress due to Corona Disease in students.. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences, 15(2), p.611-617.
Santer, M. (2008). Shaolin Chi Kung: 18 Exercises to Help You Live a Longer, Healthier and Happier Life. Happy Chi Publishing.
So, W.W.Y., Cai, S., Yau, S.Y. & Tsang, H.W.H. (2019). The Neurophysiological and Psychological Mechanisms of Qigong as a Treatment for Depression: A Systematic Review and Meta-Analysis. Frontiers in Psychiatry, No. 10. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2019.00820
Steinhardt, M. & Dolbier, C. (2008). Evaluation of a resilience intervention to enhance coping strategies and protective factors and decrease symptomatology. Journal of American college health, 56(4), p. 445-453.
Valery, P.C., Moore, S.P., Meiklejohn, J & .Bray, F. (2014). International variations in childhood cancer in indigenous populations: a systematic review. The Lancet Oncology, 15(2), e90-e103.
Van Schoors, M., Caes, L., Verhofstadt, L.L., Goubert, L. & Alderfer, M.A. (2015). Systematic Review: Family Resilience After Pediatric Cancer Diagnosis. Journal of pediatric psychology, 40(9), p. 856-868. https://doi.org/10.1093/jpepsy/jsv055
Van Warmerdam, J., Sutradhar, R., Kurdyak, P., Lau, C., Pole, J.D., Nathan, P.C. & Gupta, S. (2020). Long-term mental health outcomes in mothers and siblings of children with cancer: a population-based, matched cohort study. Journal of Clinical Oncology, 38(1), p. 51-62.
van Warmerdam, J., Zabih, V., Kurdyak, P., Sutradhar, R., Nathan, P.C. & Gupta, S. (2019). Prevalence of anxiety, depression, and posttraumatic stress disorder in parents of children with cancer: A meta‐analysis. Pediatric blood & cancer, 66(6), e27677.
Walsh, F. (2015). Strengthening family resilience. Guilford publications.
Wang, C.W., Chan, C.H., Ho, R.T., Chan, J.S., Ng, S.M. & Chan, C.L. (2014). Managing stress and anxiety through qigong exercise in healthy adults: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. BMC Complement Altern Med, No. 14. https://doi.org/10.1186/1472-6882-14-8
Wang, F., Man, J.K., Lee, E.-K.O., Wu, T., Benson, H., Fricchione, G.L. & et al. (2013). The effects of qigong on anxiety, depression, and psychological well-being: a systematic review and meta-analysis. Evidence-based Complementary and Alternative Medicine, https://doi.org/10.1155/2013/152738
