بررسی مقاومت بیوتیپ های خردل وحشی (.Sinapis arvensis L) به علفکش تری بنورون متیل در مزارع گندم شهرستان رامیان

محورهای موضوعی : پژوهش علف های هرز

مهتاب هروی ¹ (گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران)
جاوید قرخلو ² (گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران)
آسیه سیاهمرگویی ³ (گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران)
حسین کاظمی ⁴ (گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران)
سعید حسن پور بورخیلی ⁵ (گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران)

تاریخ دریافت : 1397/09/15 تاریخ پذیرش : 1398/01/24 تاریخ انتشار : 1397/06/01

کلید واژه: نقشه پراکنش, مقاومت به علف کش, منحنی دز-پاسخ, درجه مقاومت,

چکیده مقاله :

با گذشت بیش از 20 سال از زمان ثبت علف کش تری بنورون متیل در ایران، گزارش هایی مبنی برعدم کارآیی این علف کش برای کنترل علف های هرز پهن برگ در مزارع گندم شهرستان رامیان وجود دارد. به منظور بررسی بروز مقاومت به تری بنورون متیل در علف هرز خردل وحشی (Sinapis arvensis L.) آزمایش هایی در سال 1395 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. بیوتیپ های مشکوک به مقاومت علف هرز خردل وحشی از مزارع گندم شهرستان جمع آوری گردید. یک بیوتیپ حساس از مزارعی که هیچ گونه سابقه سمپاشی نداشتند، نیز جمع آوری شد. ابتدا بیوتیپ های مشکوک با دز توصیه شده مورد غربال قرار گرفتند. سپس واکنش بیوتیپ های مقاوم و حساس این علف هرز در مقابل دزهای مختلف علف کش تری بنورون متیل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون دز-پاسخ حاکی از بروز مقاومت در برخی بیوتیپ های خردل وحشی به تری-بورون متیل بود. شاخص درجه مقاومت بیوتیپ های RAM-R-14 ، RAM-R-27 ، RAM-R-25 ، RAM-R-30 و RAM-R-5 به علف کش تری بنورون متیل به ترتیب برابر 90/3، 10/4، 96/3 ، 66/2و 36/2 به دست آمد. نقشه پراکنش مزارع آلوده به بیوتیپ های مقاوم خردل وحشی با استفاده ازسامانه سیستم اطلاعات جغرافیایی ترسیم و مشخص شد بیوتیپ های مقاوم در مزارعی مشاهده شده اند که فاقد الگوی کشت مناسب بوده و اتکا مبارزه برپایه شیمیایی قرار گرفته بود. نتایج این تحقیق می تواند جهت اجرای برنامه های مدیریت علف های هرز مقاوم و ممانعت از توسعه این گیاهان به سایر مناطق مورد استفاده قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

More than twenty years after registration of tribenuron methyl herbicide in Iran, there are reports on its lack of efficacy in controlling broad leaved weeds in wheat fields of Ramiyan Township. To investigate the occurrence of resistance to tribenuron methyl in wild mustard (Sinapis arvensis L.), a series of experiments were conducted at Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources in 2016. Putatively resistant wild mustard biotypes were gathered from wheat fields of the Township. A susceptible biotype was also gathered from the fields with no history of spraying. Putative biotypes were first screened with the recommended dose. Then, response of susceptible and resistant biotypes to various doses of tribenuron methyl herbicide was investigated. The results of dose-response assay implied occurrence of resistant to tribenuron methyl in some wild mustard biotypes. Resistance factors of RAM-R-14, RAM-R-27, RAM-R-25, RAM-R-30 and RAM-R-5 were obtained respectively 3.90, 4.10, 3.96, 2.66 and 2.36. Distribution map of fields infested with susceptible and resistant wild mustard biotypes was drawn using geographic information system and it was revealed that the gathered biotypes were observed in the fields which possessed unsuitable cropping pattern and weed management was based on chemical control. The results of the present study may be utilized to implement herbicide-resistant weed management practices as well as prevention of development of these plants to other regions.