فرامتن های تذکره الاولیاء عطار بر مبنای نظریۀ ژرار ژنت
محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسیزهرا حاتم پور 1 , عطا محمد رادمنش 2 , محبوبه خراسانی 3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
2 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
3 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
کلید واژه:
چکیده مقاله :
برپایۀ نظر ژنت هرگاه متن 1 به نقد و تفسیر متن 2 اقدام کند رابطۀ آنها رابطه ای فرامتنی خواهد بود؛ زیرا متن 2 که به تفسیر و تشریح یا نقد می پردازد، نسبت به متن 1، فرامتن محسوب م ی شود. بر مبنای این تعریف می توان دو دسته فرامتن برای تذکره الاولیاء در نظر گرفت. یکی فرامتن های درونی یا اظهارنظرهای تأییدی و تأویل هایی که در میانه یا پایان حکایات و اقوال آمده است و جنبۀ شرح و تفسیر دارد و دیگر فرامتن های بیرونی شامل اظهارنظرهایی تأییدی یا انکاری دربارۀ متن که جنبۀ نقادانه می یابد و تأویل هایی که به طور مجزا از متن تذکره الاولیاء ارائه می شود. تذکره الاولیاء کتابی است که عمدۀ مطالب آن، حکایات و اقوال اولیاست. بنابر گفتۀ عطار در مقدمۀ کتابش او قصد داشته در میانۀ کتابش کمتر سخن و شرحی از خود بیاورد. اما خوانندۀ تذکره الاولیاء در مطالعۀ این کتاب به عباراتی برمی خورد که شرح و تأویل اقوال و حکایات عارفان است و یا نشانگر نظرگاه نویسنده به آنهاست. این اظهارنظرها که اغلب تأییدی است و این تأویل ها که گاه در میانه و گاه در پایان مطلب آمده است به شیوه ها و عناوین گوناگون مطرح شده است و گونه ای فرامتن به حساب می آید. همچنین انتقادها و نظرات نویسندگان، محققان و منتقدان حوزۀ عرفان و سرگذشتنامه های عرفانی، گونه ای دیگر از فرامتن های این اثر را تشکیل می دهند.
Whenever based Gerard Genette's theory، first text criticizes and interprets second text their relationship will be metatextual. Accordingly can be considered two types of metatextualate forTazkeratol Awlia. The first type is the inner metatextuality or confirmatory comments and interpretations is located in between or the end of anecdotes and sayings .Outer metatextuality includes confirmatory comments or denial about text that Finds a critical aspect and distinct interpretations of the text. Tazkeratol Awlia is the book that most of its contents is Awlia's anecdotes and sayings. According to Attar's word in his book's introduction, he intended to Quote less from herself in the middle of his book but There are phrases in this book that is explanation and interpretation of The mystics's anecdotes and sayings and Shows the author's opinion towards them . These phrases are presented in various ways and in different titles and is considered a species of metatextuality. Also the criticisms and opinions of writers, scholars, and critics of mysticism form another form of this work's metatextualitis.
