تطبیق دلالت‌های تربیتی معنای زندگی از دیدگاه علامه طباطبایی و توماس آکوییناس

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی

غلامعلی احمدی ¹ (دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران)
محمدرضا شمشیری ² (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران)
جهانبخش رحمانی ³ (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/09/16 تاریخ پذیرش : 1399/09/16 تاریخ انتشار : 1399/10/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

معناداری زندگی و جست‌وجوی این معنا یک ضرورت اخلاقی، روحی، روانی و دینی است. علامه طباطبایی و بسیاری از فلاسفه اسلامی و شیعه بر آن هستند که معنای زندگی تا حدود زیادی وابسته به ساختار غریزی و فطری افراد است. این نیاز مانند نیازهای اساسی انسان(خوردن، آشامیدن و نیاز جنسی) است که به صورت اولی و فطری در انسان وجود دارد. توماس آکویناس و علامه طباطبایی هر دو کشف باور دانسته شده‌اند زیرا هر دو به وجود غایت در آفرینش انسان و جهان بر اساس مفهوم حکمت الهی و وجود غایت در سیر تکاملی موجودات اعتقاد دارند. رویکرد پژوهش حاضر تطبیقی است. اشتراک هر دو فیلسوف در این است که معنای زندگی را به مثابه هدف زندگی در نظر گرفته و هدف زندگی را وجود خداوند دانسته‌اند. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ این سؤالات است که پس از شناخت مبانی و نوع رویکرد فلسفی آن‌ها نقاط اختلاف و اشتراک این دو متفکر کجاست؟ و دیدگاه تربیتی آن‌ها چیست و چگونه می‌توانیم نسبتی بین دیدگاه این دو متفکر در بحث معنای زندگی و نگاه تربیتی برقرار نماییم.

چکیده انگلیسی:

The meaning of life and the search for this meaning is a moral, spiritual, psychological and religious necessity. Allameh Tabatabai and many Islamic and Shiite philosophers believe that the meaning of life depends to a large extent on the instinctive structure of individuals. This need is like the basic human needs (eating, drinking and sexual needs) that exist in the first instinct in human beings. Thomas Aquinas and Allameh TabatabaiBoth discoveries are considered beliefs because they both believe in the existence of an end in the creation of man and the world based on the concept of divine wisdom and the existence of an end in the evolution of beings. The approach of the present study is comparative. Both philosophers have in common that they have considered the meaning of life as the purpose of life and the purpose of life as the existence of God. The present study seeks to answer the questions that after recognizing the principles and the type of their philosophical approach, where are the points of difference and commonalities between these two thinkers? And what is their educational perspective and how can we establish a relationship between the views of these two thinkers in the discussion of the meaning of life and the educational perspective.

منابع و مأخذ:

قرآن کریم.

آکویناس، توماس. 1269م، جامع الهیات، ترجمه امیر نصری، تهران: نشر دانشگاه تهران.

آکویناس، توماس. 1377ش، حقیقت، فلسفه نظری، ترجمه حسن موفقی و فاطمه زیباکلام، انتشارات دانشگاه هرمزگان.

آکویناس، توماس. 1382ش، نظم الهی و نظم بشری، ترجمه کمال پولادی، تهران: نشر دانش.

طباطبایی، سید محمدحسین. 1356ش، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، تهران: محمدی.

طباطبایی، سید محمدحسین. 1360ش، آموزش دین، تنظیم: مهدی آیت­الهی، بی جا:‌ بی نا.

طباطبایی، سید محمدحسین. 1360ش، نهایة الحکمة، حوزه علمیه قم، دفتر تبلیغات اسلامی، مرکز انتشارات.

طباطبایی، سید محمدحسین. 1388ش، بررسی­های اسلامی، به کوشش هادی خسروشاهی، مؤسسه بوستان کتاب(مرکز چاپ و نشر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم).

طباطبایی، سید محمدحسین. بی‌تا، تفسیر المیزان، 20جلدی، ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، قم: دار العلم.

مارگولیس، جار. بی تا، پرسش‌های زمینی پاسخ‌های آسمانی، تهران: نشر مؤسسه کتاب مهربان.

مددپور، محمد. بی تا، سیر تفکر معاصر، تهران: نشر سوره مهر.

 

مقالات و پایان‌نامه‌ها

ابراهیمی، محسن. 1394ش، «بررسی تطبیقی حیات پس از مرگ از دیدگاه علامه طباطبایی و توماس آکویناس»، راهنما محمدتقی یوسفی، دانشگاه باقر العلوم، قم.

جی بورک، ورنون. 1378ش، «اندیشه در آثار توماس آکویناس»، ترجمه سید حسن اسلامی، کیهان اندیشه، خرداد و تیر، ش84.