تأمین اطلاعات مورد نیاز برای طراحی شبکه فاضلاب توسط نرم‌افزار ArcGIS
محورهای موضوعی : آب و محیط زیست
امیر‌حسین جاوید
1
(دانشیار، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.)
امیر‌حسام حسنی
2
(استادیار، دانشکده محیط زیست دانشگاه علوم و تحقیقات تهران.)
علی‌اصغر آل‌شیخ
3
(استادیار، دانشکده محیط زیست دانشگاه علوم و تحقیقات تهران.)
فاطمه رحمان
4
(کارشناس ارشد آب و فاضلاب، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران)
کلید واژه: طراحی شبکه جمع‌آوری فاضلاب, ArcGIS, Sewercad,
چکیده مقاله :
با توجه به قابلیت‌های فراوان GIS و کاربری آن در علوم مختلف به ویژه آب و فاضلاب، استفاده از آن به دلیل مزایای فراوان در مقایسه با معایب آن، به عنوان نرم‌افزاری مکمّل برای مهندسین طراح بسیار مناسب می‌باشد. در این تحقیق کاربرد نرم‌افزار ArcGIS در تعیین پارامتر‌های مورد نیاز برای طراحی شبکه فاضلاب در منطقه مورد‌مطالعه (شهرک نبوّت واقع در استان ایلام) مورد بررسی قرار‌گرفته‌است. به عبارت بهتر، ArcGIS به عنوان نرم‌افزاری مکمّل جهت تهیه اطلاعات لازم برای طراحی شبکه فاضلاب و Sewercad تنها به عنوان نرم‌افزار محاسباتی جهت تحلیل شبکه‌فاضلاب مورد‌استفاده قرار‌گرفته است. برای این منظور طراحی شبکه فاضلاب به چهار فاز زیر تقسیم شده‌است : فاز اوّل: در این مرحله، اطلاعات مورد نیاز برای طراحی شامل تعیین طول لوله فاضلاب رو، مساحت سطوح فاضلاب گیر و درون‌یابی رقوم ارتفاعی زمین در محل منهول‌ها از طریق نرم‌افزار ArcGIS تعیین گردید. فاز دوّم: در این مرحله، اطلاعات مورد نیاز برای طراحی شامل اطلاعات مرتبط با ویژگی‌های توپوگرافی، جوّی (آب و هوایی) و اطلاعات آماری (مانند جمعیت و سرانه‌های آب و فاضلاب) منطقه جغرافیایی مورد‌نظر تهیه شد. فاز سوّم: در این مرحله، اطلاعات دو فاز قبل برای تحلیل اطلاعات به وسیله نرم‌افزار زیست‌محیطی Sewercad استفاده گردید. فاز چهارم: بعد از این مراحل، کاربرد نرم‌افزار ArcGIS در طراحی شبکه‌فاضلاب منطقه مورد‌مطالعه از نظر دقت، سرعت و سهولت تعیین پارامتر‌های مورد‌نیاز برای طراحی شبکه‌فاضلاب در مقایسه با نرم‌افزار‌های مشابه، مورد بررسی کیفی قرار‌گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد: استفاده از نرم‌افزار ArcGIS برای تعیین اطلاعات مورد‌نیاز برای طراحی شبکه‌فاضلاب، موجب رفع نقایص عمده سایر نرم‌افزار‌ها و افزایش دقت، سرعت و سهولت تعیین اطلاعات مورد‌نیاز برای طراحی شبکه‌فاضلاب گردید (مانند: ناتوانی نرم‌افزار AutoCad در تعیین مساحت سطوح فاضلاب گیر از طریق انتخاب یک نقطه دلخواه بر روی سطوح فاضلاب گیر و نیاز به انتخاب دقیق هریک از رئوس چندضلعی ایجاد شده ).
Due to the plentiful abilities of GIS and its usage in various knowledge's specially water andwastewater, usage of GIS because of abundant advantages compare of its disadvantages is ascompleted and very suitable software for designer engineers. In this research has been investigatedusage of ArcGIS for determination of demanded parameters for sewerage designing in studying zone(Nabovat minicity in the Ilam province).In this research, ArcGIS was used as perfected software and SewerCad was used asaccounting software. Therefore sewerage designing was devided to below phases:First phase: Pipe length, zone area of covering a pipe and interpolation of earth height digits onmanholes were determined by ArcGIS software.Second phase: Data related to characteristics of topography, meteorology and statistical (forexample, population, water and wastewater capita) were prepared.Third phase: Ago data were used for analysis by SewerCad software.Fourth phase: Usage of ArcGIS software was compared with similar softwares as qualitative.Results of this research showed: Usage of ArcGIS software for data determination of seweragedesigning, eliminated main defects other softwares used for this object and increased precision,quickness and readiness of data determination for sewerage designing (for example: defection ofAutoCad software for covering area determination of each pipe by selection a point on pipe).
