1 بررسی اثر فروواکنش و فراواکنش بر صرف ریسک بازار سرمایه ایران

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

مجتبی سنگری ¹ , محمد علی آقائی ² , فریبرز عوض زاده فتح ³ , علی پیرزاد ⁴

1 - دانشجوی دکتری حسابداری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
2 - دانشیار،گروه حسابداری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3 - استادیار،گروه حسابداری، واحد گچساران، دانشگاه آزاد اسلامی، گچساران، ایران
4 - استادیار،گروه مدیریت، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

تاریخ دریافت : 1401/08/18 تاریخ پذیرش : 1402/01/20 تاریخ انتشار : 1403/10/01

کلید واژه: صرف ریسک, بازار سرمایه, فراواکنش, فروواکنش,

چکیده مقاله :

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر فروواکنش و فراواکنش بر صرف ریسک بازار سرمایه ایران می‌باشد. پژوهش حاضر توصیفی پس رویدادی و از لحاظ هدف کاربردی بوده است. جامعه آماری مورد نظر کلیه شرکت‌های فعال و پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که از سال 1390 تا 1399 سهام آنها در بورس اوراق بهادار تهران معامله شده و نمونه آماری بر اساس روش حذف سیستماتیک 182 شرکت انتخاب شده است. به منظور جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات مالی مورد نیاز، از داده‌های اولیه و ثانویه همچون گزارش‌های ارائه شده از صورت‌های مالی و اظهارات مالی حسابرسی شده از شرکت‌های بورس برای یک دوره 10 ساله استفاده شده و به وسیله نرم‌افزارEviews9 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. به منظور تحلیل استنباطی متغیرها و تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها از آزمون‌های مختلف آماری شامل آزمون F لیمر و هاسمن، آزمون رگرسیون و پنل دیتا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد، بین فروواکنش و فراواکنش با صرف ریسک بازار سرمایه ایران ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. به عبارتی دیگر قیمت-گذاری نادرست، از انحراف روانشناختی سرمایه‌گذار مثل درک نادرست سرمایه‌گذار از سود شرکت به فرو واکنش یا فرا واکنش در قیمت‌های سهام منجر می‌شود .

چکیده انگلیسی:

The purpose of the current research is to examine the effect of underreaction and overreaction on the risk distribution of the Iranian capital market. The current research is a post-event descriptive and applied type in terms of purpose. The target statistical population is all active and accepted companies in Tehran Stock Exchange, whose shares were traded in Tehran Stock Exchange from 2010 to 2019, and the statistical sample was selected based on the method of systematic elimination of 182 companies. In order to collect the required data and financial information, primary and secondary data such as reports of financial statements and audited financial statements of stock companies for a period of 10 years have been used and analyzed by Eviews9 software. For the inferential analysis of the variables, various statistical tests were used, including the Limer and Hausman F test, regression test, and panel data. The results of the research showed that there is a positive and significant relationship between underreaction and overreaction with Iran's capital market risk. In other words, incorrect pricing leads to underreaction or overreaction in stock prices from the psychological deviation of the investor, such as the investor's misunderstanding of the company's profit.

منابع و مأخذ:

• بابالویان، مظفر؛ مظفری، مهردخت، (1395)، مقایسه قدرت توضیحی مدل پنج عاملی فاما و فرنچ با مدل های چهار عاملی کرهارت و q-عاملی HXZ در تبیین بازده سهام، فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 30، 17-32.


• تهرانی، رضا؛ ویسی، حسین،(1401)، مدیریت ریسک، فشار و محدودیت های مالی، عملکرد مالی، دهمین کنفرانس بین المللی مدیریت، تجارت جهانی، اقتصاد، دارایی و علوم اجتماعی، 1-11.


• جعفری, علیرضا؛ عربصالحی مهدی و صمدی سعید، (1400)، تحلیل تأثیر ناهنجاری‌های بازار و فرصت‌های رشد بر بازده سهام،مدیریت دارایی و تامین مالی، 9 (1)، 63-92.


• حساس یگانه، یحیی؛ باری، سمانه، (1396)، نقش پراکندگی بازده در تفسیر ناهنجاری های اقلام تعهدی، فصلنامه علمی پژوهشی دانش تحلیل اوراق بهادار، 10 (33)، 33-49.


• صالحی، اله کرم؛ صالحی، برزو، (1395)، مقایسه توان توضیحی مدل های سه عاملی و پنچ عاملی فاما و فرنچ در بازده سهام ارزشی و رشدی، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری، 19، 129-143.


• مهرانی، ساسان؛ نونهال نهر، علی اکبر، (1387)، بررسی امکان بکارگیری راهبرد معاملاتی معکوس در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی های حسابداری و حسابرسی ، سال ، سیزدهم، شماره 50 ، صص - 46.


• نیکبخت، محمدرضا؛ مرادی، مهدی،(1384)، بررسی واکنش بیش از حد سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران، مجله بررسی حسابداری و حسابرسی،(40)12، 97-122


• Barberis, N؛ Shleifer, A & Vishny, R, (1998), A model of investor Sentiment Journal of

financial economics, 49(3), 307-343.

• Chen, Q؛ Jiang, W, (2006), Analaysts weighting of private and public information, Review of Financial Studies, Vol. 19, No.1, Pp. 319- 355.


• Daniel, K؛ Titman, (1997), Evidence on the Characteristics of Cross Sectional Variation in Stock Returns, Journal of Finance, 52(1), p. 1-33.


• Daniel, K؛ D Hirshleifer and A Subrahmanyam, (1998), Investor Psychology and Security Market Under- and Overreactions, Journal of Finance, 53(6), 18391885.


• Fama, E. F. ؛ R. French (1993) ,Common Risk Factors in the Returns on Stocks and Bonds, Journal of Financial Economics, vol. 33(1), p. 3-56.


• Fama, E. F. ؛ R. French, (1996), Multifactor Explanations of Asset Pricing Anomalies, Journal of Finance, vol. 51(1), p. 55-84.


• Fama, E. F. ؛ French, K. R. (2015), A Five-factor Asset Pricing Model, Journal of Financial Economics, vol. 116(1), p. 1-22George, T؛ Hwang, C, Y,(2004), The 52-week high and momentum investing Journal of Finance, 59(5), 2145-2176.


• Kim,T؛ Ha,A, (2010), Investor Sentiment and Market Anomalies, (August 23, 2010), 23rd Australasian Finance and Banking Conference 2010 Paper, N pages: 24 , 12 Nov 2010.


• Lakonishok, J, Shleifer, A, Vishny, R. W, (1994) ,Contrarian Investment, Extrapolation and Risk, Journal of Finance, 49. pp. 1541- 1578.


• Liu, M, Liu, Q, ؛ Ma, T, (2011), The 52-week high momentum strategy in international stock arkets, Journal of International Money and Finance, 30, 180-204.


• Li, J؛ J, Yu (2012), Investor Attention, Psychological Anchors, Stock Return Predictability, Journal of Financial Economics, 104(2), 401-914.


• Ming-Ming Lai., (2010), Siok-Hwa Lau Evaluating mutual fund performance in an emerging Asian economy:The Malaysian experience.Journal of Asian Economics 21,378-390.


• SabineArtmann, P.F, A, Kempf, Stefan Koch, Erik Theissen(2010) The Cross-Section of German Stock Returns:New Data and NewEvidence.