کنکاشی بر روند تحولات شاخص های پایداری در نظام بین المللی

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

لیلا زمانی ¹ (کارشناس توسعه پایدار سازمان حفاظت محیط زیست ، کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی (ارزیابی و آمایش سرزمین) *(مسوول مکاتبات).)
زهرا جواهریان ² (مدیر کل دفتر توسعه پایدار و اقتصاد محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست، دکتری مدیریت محیط زیست)

تاریخ دریافت : 1390/04/27 تاریخ پذیرش : 1391/10/05 تاریخ انتشار : 1394/10/01

کلید واژه: شاخص های پایداری, &amp, quot, CSD&amp, quot, , &amp, quot, MDG&amp, quot, , &amp, quot, EPI &amp, quot, , &amp, quot, SDGs&amp, quot, ,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: شاخص های پایداری به عنوان ابزاری کارآمد جهت کمک به تصمیم گیران و سیاست گذاران برای تصمیم گیری بهتر و فعالیت های موثرتر در جهت توسعه پایدار است ، از این رو تاکنون تلاشهای بسیاری در سطح جهانی و سطح ملی برای تدوین شاخص های پایداری مناسب، جامع و موثر انجام یافته است و این فرایند تا کنون متوقف نشده و ادامه خواهد داشت .سپتامبر 2015 مصادف با تصویب اهداف توسعه پایدارSDGs [1]است که جایگزین اهداف توسعه هزاره [2] MDGs خواهد شد. اهداف توسعه پایدار مجموعه ای کامل و فراگیر از اهداف خرد و کلان را ارایه کرده است که مشتمل بر شاخص های جامع و فراگیری نیز خواهد بود . روش بررسی :این تحقیق با مروری بر مهم ترین شاخص های پایداری از گذشته تا حال)مشتمل بر [3]CSD ، MDG ، EPI [4]و SDGs) تلاش نموده تا به اهمیت شاخص های پایداری و لزوم توجه و استفاده صحیح از آن ها توسط تصمیم گیرندگان اشاره نماید. یافته ها: در این تحقیق روند شکل گیری و تغییر برخی شاخص های پایداری به تفصیل اشاره شد و مفهوم نمره و رتبه شاخص های عملکرد محیط زیست مورد بحث و تحلیل قرار گرفت . بحث و نتیجه گیری: بررسی روند تغییرات شاخص های پایداری می تواند راهنمای تصمیم گیران، در استفاده بهتر از این مفاهیم برای سیاستگذاری قرارگیرد. شاخص های اهداف توسعه پایدار SDGs در بازه زمانی 2015 -2030 ابزار هدایت و رصد کشورها به سمت توسعه پایدار خواهند بود بنابر این استفاده از این ظرفیت جهانی می تواند الگوی مناسبی را ارزیابی پایداری در سطح ملی ارایه دهد. 3- Sustainable Development Goals 4- Millennium Development Goals 5- Commission on Sustainable Development 6- Environmental Performance Index

چکیده انگلیسی:

Background and Objectives: Indicators of sustainability as an efficient tool to help decision-makers and policy-makers to make better decisions and work more effectively towards sustainable development, so far, efforts at the global level and national level to develop appropriate sustainability, comprehensive and effective indicators carried out and this process has not stopped yet and will continue. September 2015 coincided with the adoption of sustainable development goals SDGs that will replace the Millennium Development Goals MDGs. Sustainable Development Goals offer exhaustive set of Goals and targets which will be also includes comprehensive indicators. Method of study: This study is an overview of the most important sustainability indicators from past up to present (including CSD, MDGs, EPI& SDGs), and it pointed out paying attention to the importance of sustainability indicators and use them correctly by the decision makers. Results: In this study the formation and changes of some set of sustainability indicators mentioned in details and the concept of the rank and score of environmental performance indicators discussed and analyzed. Reviewing the changes of sustainability indices can guide decision-makers in making better use of the implications for effective policy making. Indicators of sustainable development goals SDGs will be as tools for monitoring and leading countries towards sustainable development for the period 2015 -2030 so this opportunity can offer proper model to assessing sustainability in national level.

منابع و مأخذ:

1. Kates R.W, Parris T.M, 2005, “What is Sustainable Development?”, Environment: Science and Policy for Sustainable Development; vol. 47, 3, p 8–21.

2. ستوده . احد، فرزام پوراصغر سنگاچین  " بررسی گزارش‌های شاخص های پایداری و عملکرد محیط زیست در سال های 2005، 2006 و 2008 و جایگاه ایران" " مجله محیط زیست و توسعه ،1389،سال 1، شماره 1، از صفحه 51 تا 72.


3. پوراصغر سنگاچین. فرزام، فاظمه غفاری رهبر، محمد حسن آبادی، "توسعه پایدار، مبانی و شاخص های پایداری"، انتشارات علم کشاورزی، 1393


4. مهندسین مشاور سبز اندیش (ساپ) "طرح تدوین شاخص های توسعه پایدار کشاورزی"، وزارت جهاد کشاورزی، 1388، فصل اول، تدوین چارچوب مفهومی – نظریه توسعه پایدار.


5. خالقیان م.ح، ”الگوی مناسب برای شناسایی شاخص های موثر در توسعه پایدار“، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، 1388.


6. United Nations Commission on Sustainable Development (UNCSD), 2007, “Indicators of sustainable development: Guidelines and Methodologies”; Third Edition, New York.


7. پوراصغر سنگاچین . فرزام،  ”بررسی ساختار شاخص های پایداری و عملکرد زیست محیطی و مقایسه ایران با سایر کشورهای جهان در سال 2006“، دفتر معاونت برنامه ریزی و  نظارت راهبردی ریاست جمهوری، 1387.


8. Daniel C.Esty, Tanja Srebotnjak, 2006, “Pilot 2006 Environmental Performance Index”, Yale Center for Environmental Law & Policy, Yale University.


9. John W. Emerson & et.al, 2012;”2012 Environmental Performance Index and Pilot Trend Environmental Performance Index” Yale Center for Environmental Law & Policy, Yale University.


10. Angel Hsu & et.al, 2014, “2014 Environmental Performance Index”, Yale Center for Environmental Law & Policy, Yale University.


11. http://epi.yale.edu, Appendix3_Final_LJ_AH_AL_AH_AL.9.29_0.pdf /


12. Maya Fehling& et.al, 2013 “Limitations of the Millennium Development Goals: a literature review”, International Journal for Research, Policy and Practice, 1109-1122, DOI


13. United Nations General Assembly resolution 65/1 of 19 September 2010, retrieved 4 ,2013


14. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/2331Bernstein%20study%20on%20HLPF.pdf


15. United Nations, Sustainable Development Knowledge Platform, Open Working Group on Sustainable Development Goals, 2014: http://sustainabledevelopment.un.org/owg.html


16. http://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/4538pressowg13.pdf


17. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/6754Technical%20report%20of%20the%20UNSC%20Bureau%20%28final%29.pdf


18. United Nations Statistics Division (UNSD). http://unstats.un.org/unsd/


19. مجلس شورای اسلامی، قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، 1389.


20. خالقیان م.ح،”تدوین الگوی شاخص های ملی محیط زیست“، سازمان حفاظت محیط زیست ،1390