کنکاشی بر روند تحولات شاخص های پایداری در نظام بین المللی
الموضوعات :لیلا زمانی 1 , زهرا جواهریان 2
1 - کارشناس توسعه پایدار سازمان حفاظت محیط زیست ، کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی (ارزیابی و آمایش سرزمین) *(مسوول مکاتبات).
2 - مدیر کل دفتر توسعه پایدار و اقتصاد محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست، دکتری مدیریت محیط زیست
الکلمات المفتاحية: شاخص های پایداری, &, quot, CSD&, quot, , &, quot, MDG&, quot, , &, quot, EPI &, quot, , &, quot, SDGs&, quot, ,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: شاخص های پایداری به عنوان ابزاری کارآمد جهت کمک به تصمیم گیران و سیاست گذاران برای تصمیم گیری بهتر و فعالیت های موثرتر در جهت توسعه پایدار است ، از این رو تاکنون تلاشهای بسیاری در سطح جهانی و سطح ملی برای تدوین شاخص های پایداری مناسب، جامع و موثر انجام یافته است و این فرایند تا کنون متوقف نشده و ادامه خواهد داشت .سپتامبر 2015 مصادف با تصویب اهداف توسعه پایدارSDGs [1]است که جایگزین اهداف توسعه هزاره [2] MDGs خواهد شد. اهداف توسعه پایدار مجموعه ای کامل و فراگیر از اهداف خرد و کلان را ارایه کرده است که مشتمل بر شاخص های جامع و فراگیری نیز خواهد بود . روش بررسی :این تحقیق با مروری بر مهم ترین شاخص های پایداری از گذشته تا حال)مشتمل بر [3]CSD ، MDG ، EPI [4]و SDGs) تلاش نموده تا به اهمیت شاخص های پایداری و لزوم توجه و استفاده صحیح از آن ها توسط تصمیم گیرندگان اشاره نماید. یافته ها: در این تحقیق روند شکل گیری و تغییر برخی شاخص های پایداری به تفصیل اشاره شد و مفهوم نمره و رتبه شاخص های عملکرد محیط زیست مورد بحث و تحلیل قرار گرفت . بحث و نتیجه گیری: بررسی روند تغییرات شاخص های پایداری می تواند راهنمای تصمیم گیران، در استفاده بهتر از این مفاهیم برای سیاستگذاری قرارگیرد. شاخص های اهداف توسعه پایدار SDGs در بازه زمانی 2015 -2030 ابزار هدایت و رصد کشورها به سمت توسعه پایدار خواهند بود بنابر این استفاده از این ظرفیت جهانی می تواند الگوی مناسبی را ارزیابی پایداری در سطح ملی ارایه دهد. 3- Sustainable Development Goals 4- Millennium Development Goals 5- Commission on Sustainable Development 6- Environmental Performance Index
- Kates R.W, Parris T.M, 2005, “What is Sustainable Development?”, Environment: Science and Policy for Sustainable Development; vol. 47, 3, p 8–21.
- ستوده . احد، فرزام پوراصغر سنگاچین " بررسی گزارشهای شاخص های پایداری و عملکرد محیط زیست در سال های 2005، 2006 و 2008 و جایگاه ایران" " مجله محیط زیست و توسعه ،1389،سال 1، شماره 1، از صفحه 51 تا 72.
- پوراصغر سنگاچین. فرزام، فاظمه غفاری رهبر، محمد حسن آبادی، "توسعه پایدار، مبانی و شاخص های پایداری"، انتشارات علم کشاورزی، 1393
- مهندسین مشاور سبز اندیش (ساپ) "طرح تدوین شاخص های توسعه پایدار کشاورزی"، وزارت جهاد کشاورزی، 1388، فصل اول، تدوین چارچوب مفهومی – نظریه توسعه پایدار.
- خالقیان م.ح، ”الگوی مناسب برای شناسایی شاخص های موثر در توسعه پایدار“، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، 1388.
- United Nations Commission on Sustainable Development (UNCSD), 2007, “Indicators of sustainable development: Guidelines and Methodologies”; Third Edition, New York.
- پوراصغر سنگاچین . فرزام، ”بررسی ساختار شاخص های پایداری و عملکرد زیست محیطی و مقایسه ایران با سایر کشورهای جهان در سال 2006“، دفتر معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، 1387.
- Daniel C.Esty, Tanja Srebotnjak, 2006, “Pilot 2006 Environmental Performance Index”, Yale Center for Environmental Law & Policy, Yale University.
- John W. Emerson & et.al, 2012;”2012 Environmental Performance Index and Pilot Trend Environmental Performance Index” Yale Center for Environmental Law & Policy, Yale University.
- Angel Hsu & et.al, 2014, “2014 Environmental Performance Index”, Yale Center for Environmental Law & Policy, Yale University.
- http://epi.yale.edu, Appendix3_Final_LJ_AH_AL_AH_AL.9.29_0.pdf /
- Maya Fehling& et.al, 2013 “Limitations of the Millennium Development Goals: a literature review”, International Journal for Research, Policy and Practice, 1109-1122, DOI
- United Nations General Assembly resolution 65/1 of 19 September 2010, retrieved 4 ,2013
- https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/2331Bernstein%20study%20on%20HLPF.pdf
- United Nations, Sustainable Development Knowledge Platform, Open Working Group on Sustainable Development Goals, 2014: http://sustainabledevelopment.un.org/owg.html
- http://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/4538pressowg13.pdf
- https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/6754Technical%20report%20of%20the%20UNSC%20Bureau%20%28final%29.pdf
- United Nations Statistics Division (UNSD). http://unstats.un.org/unsd/
- مجلس شورای اسلامی، قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، 1389.
- خالقیان م.ح،”تدوین الگوی شاخص های ملی محیط زیست“، سازمان حفاظت محیط زیست ،1390