استفاده از مدل ریاضی غیر پارامتریک به منظور بهینه سازی میزان انرژی مصرفی و انتشار گازهای گلخانه ای در کشت گندم آبی
محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست
مرتضی تاکی
1
(
*-(مسوول مکاتبات): استادیار گروه مهندسی ماشینهای کشاورزی و مکانیزاسیون، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، ملاثانی، اهواز، ایران
)
یحیی عجب شیرچی
2
(
استاد گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، ایران.
)
احمد قبادی فر
3
(
دانش آموخته کارشناسی ارشد مکانیزاسیون کشاورزی، گروه مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، ایران.
)
کلید واژه: تحلیل پوششی داده ها, کارایی مقیاس, گندم آبی, واحدهای ناکارا, گازهای گلخانه ا ی,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: امروزه مصرف بی رویه انرژی در بخش کشاورزی علاوه بر افزایش قیمت تمام شده محصولات، باعث ایجاد آلودگی های زیست محیطی فروانی شده است. هدف از تحقیق حاضر استفاده از روش غیرپارامتریک تحلیل پوششی داده ها به منظور بررسی میزان کارایی انرژی و همچنین انتشار گازهای گلخانه ای از مزارع گندم آبی دشت سیلاخور استان لرستان بود. روش بررسی: داده ها از طریق تکمیل پرسش نامه و مصاحبه حضوری با 150 کشاورز گندمکار این دشت به دست آمد. یافته ها: نتایج نشان داد که میزان مصرف انرژی در سطوح 1/0 تا 2 هکتار، 1/2 تا 5 هکتار و 5 هکتار به بالا به ترتیب 22134، 24128 و 25078 مگاژول بر هکتار بوده و نهاده بذر، کود و سموم مصرفی در هر سه سطح بیشترین میزان مصرف را به خود اختصاص می دهد. نتایج حاصل از تحلیل پوششی داده ها نشان داد که کارایی فنی، کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس در سطح 5 هکتار به بالا به ترتیب با مقادیر 88، 93 و94 درصد از مقادیر مشابه در سایر سطوح بیشتر است. نسبت انرژی صرفه جویی شده در هرسه سطح به ترتیب برابر 83/6، 11/8 و 54/6 درصد محاسبه شد. نتیجه گیری: با به کارگیری نتایج حاصل از این روش می توان در سطوح فوق به ترتیب حدود 1512، 1957 و 1640 مگاژول بر هکتار انرژی صرفه جویی کرد. نتایج حاصل از بررسی گازهای گلخانه ای در این کشت نشان داد که در سه سطح، نهاده سوخت دیزل بیشترین سهم در میزان آلاینده های زیست محیطی را دارد. بهینه سازی انرژی مصرفی در سطوح فوق در کل می تواند 67/6516 کیلوگرم معادل گاز CO2 از میزان آلاینده های حاصل از تولید این محصول را بکاهد.
Background and Objective: Nowadays, increase of energy consumption in agricultural section has lead to some environmental problems and increase of final costs. In this study, the non-parametric method of Data Envelopment Analysis (DEA) is used to estimate the energy efficiency and greenhose gas emission in the irrigated wheat farms in Silakhor plain of Lorestan province. Method: Data were collected through both questionnaire and interwiew surveys using 150 farmers. Results showed that the energy consumption for 0.1 up to 2, 2.1 up to 5 and over 5 hectares were 22134, 24128 and 25078 MJ/ha respectively, and the sum of grain, fertilizer and pesticides had the highest share of energy consumption in all levels. The results of DEA showed that technical, pure technical and scale efficiencies in the third level were 88, 93 and 94%and higher than the same amounts obtained in other levels. Results: Energy saving ratios in these levels were 6.83, 8.11 and 6.54 respectively. This indicates that 1512, 1957 and 1640 MJ/ha of total input energy can be saved, if the mentioned method is used. The results of greenhouse gas emission showed that diesel fuel has the highest share in the environmental pollutants. Optimization of energy consumption can totally decrease 6516.67 kg CO2 produced in wheat production.
- پاشایی ف. رحمتی م. پاشایی پ. 1387. بررسی و تعیین میزان مصرف انرژی برای تولید گوجه فرنگی گلخانهای در گلخانههای استان کرمانشاه. پنجمین کنگره ملی مهندسی ماشینهای کشاورزی و مکانیزاسیون. دانشگاه فردوسی مشهد.
- منصوریان ن. 1384. بررسی بهرهوری انرژی در کشاورزی ایران (مطالعه موردی استان خراسان). پنجمین کنفرانس دوسالانه اقتصاد کشاورزی ایران، 7 تا 9 شهریور، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
- Singh G. 2006. Estimation of a Mechanization Index and Its Impact on Production and economic Factor: A Case Study in India. Biosystem Engineering. 93(1): 99-106.
