ضریب همبستگی عناصر سنگین (Cd, Zn , Pb , Cu) در کبد و کلیه ماهی خاویاری گونه قره برون و رسوبات سواحل جنوبی دریای خزر ناحیه 1

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

غلامرضا امینی رنجبر ¹ ()
محمود بهمنی ² ()
پروین فرشچی ³ ()
فرشته شریعت ⁴ ()

تاریخ دریافت : 1381/01/01 تاریخ پذیرش : 1381/01/01 تاریخ انتشار : 1382/04/01

کلید واژه: فلزات سنگین, رسوب, آلودگی دریا, سواحل حنوبی دریای خزر, ماهی خاویاری قره برون, اسکتروسکوپی جذب اتمی,

چکیده مقاله :

ر این تحقیق ضریب همبستگی بین تجمع 4 فلز سنگین (مس ، کادمیوم ، روی و سرب) در رسوبات سواحل جنوبی دریای خزر در استان گیلان ، ناحیه 1 شیلاتی و کبد و کلیه ماهی خاویاری قره برون مورد بررسی قرار گرفت. در اصل هدف این بود که بررسی شود، آیا تغییر چهار فلز سنگین (مس، کادمیوم، روی و سرب ) در رسوبات سواحل جنوبی دریای خزر ناحیه 1 به اندازه تغییر همین چهار فلز سنگین در بافت کبد. کلیه ماهی خاویاری قره برون است. بنابراین درطول ساحل استان گیلان از غرب به شرق 5 ایستگاه (آستارا، حویق، شفارود، لیسار و جفرود) انتخاب شد، درهر ایستگاه در فصل صید (پاییز 1380) از 5 نمونه ماهی قره برون به کمک دام گوشگیر ثابت بدون رعایت جنسیت، سن ، اندازه و 2 نمونه رسوب از همان عمقی که ماهی ها صید شدند (20 متر به بالا) به کمک گرب Vanveen نمونه برداری شد. هضم شیمیایی بافت به کمک مخلوط اسید نیتریک، آب دی یونیزه و آب اکسیژنه و عمل رفلاکس و هضم شیمیایی رسوب به کمک مخلوط اسید فلوریدریک ، اسید کلریدریک و عمل shaker انجام شد. هر نمونه سه بار آنالیز و در نهایت به کمک روش اسپکتروسکوپی جذب اتمی با شعله و دستگاه Varianspectr AA-220 میزان چهار فلز سنگین اندازه گیری شد. به منظور صحت کیفیت مواد مصرفی، نمونه شاهد و صحت روش هضم دو نمونه مرجع CRM185R(بافت کبد گاو) و Soil-7 (بافت خاک) نیز با همان روش هضم و آنالیز شدند. درصد بازیافت نیز محاسبه گردید و در نهایت نتایج حاصل از آنالیز 4 فلز سنگین نسبت به نمونه شاهد ، مرجع و درصد بازیافت اصلاح گردید.طی تجزیه و تحلیل آماری، میانگین، آزمون یک طرفه ANOVA، LSD، ضریب همبستگی، رگرسیون خطی به کمک روش پیرسون و آنالیز خوشه ای - درختی محاسبه و در نهایت چنین نتجه گیری شد که میزان 4 فلز سنگین در بافت کبد و کلیه ماهی خاویاری قره برون و رسوبات سواحل جنوبی دریای خزر ناحیه 1 در حد استاندارد جهانی و یا کمتر می باشد (UK-MAFF،NHMRC،ISQG،NOAA،WHO) و بین کلیه - کبد، کلیه - رسوب ، نسبت به فلزات Cd، کبد - رسوب، کلیه - رسوب نسبت به فلز Pb همبستگی وجود دارد به عبارتی تغییر Cd در کلیه ، کلبد و رسوب و تغییر Pb در کبد، رسوب، کلیه به یک اندازه است.

چکیده انگلیسی:

5