موانع به‌کارگیری کودهای بیولوژیک از دیدگاه کشاورزان استان ایلام مطالعه موردی: شهرستان شیروان چرداول

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

منا عرب صیفی ¹ , مریم امیدی نجف آبادی ² , علیرضا پور سعید ³

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران- ایران.
3 - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام، ایران

تاریخ دریافت : 1397/05/17 تاریخ پذیرش : 1397/05/17 تاریخ انتشار : 1397/05/01

کلید واژه: کود بیولوژیک, موانع به کارگیری, کشاورزان,

چکیده مقاله :

این تحقیق باهدف بررسی موانع به‌کارگیری کودهای بیولوژیک از دیدگاه کشاورزان شهرستان شیروان چرداول، استان ایلام انجام‌شده است. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی، پیمایشی انجام گردیده است. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کشاورزان شهرستان شیروان چرداول، استان ایلام می‌باشند که تعداد کل آن‌ها 1500 نفر است که از این تعداد، 501 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با انتساب متناسب موردبررسی قرارگرفته‌اند. ابزار تحقیق پرسشنامه می‌باشد که از طریق مصاحبه تکمیل گردید. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات اساتید راهنما و مشاور مورد تائید قرار گرفت و پایایی آن نیز از طریق آزمون آلفای کرونباخ محاسبه گردید که مقدار آن برای بخش‌های مختلف پرسشنامه بالاتر از 78/. =α به دست آمد که نشان از قابلیت پایایی پرسشنامه دارد. به‌منظور شناسایی موانع به‌کارگیری کودهای بیولوژیک از دیدگاه کشاورزان شهرستان شیروان چرداول استان ایلام از تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که مهم‌ترین موانع به‌کارگیری کودهای بیولوژیک به ترتیب شامل موانع آموزشی ترویجی، موانع سیاست‌گذاری، موانع روان‌شناختی، موانع اجتماعی، موانع اقتصادی و موانع زیست‌محیطی می‌باشند و این موانع حدود 15/50 درصد از واریانس کل را تبیین نمودند

چکیده انگلیسی:

The Purpose of This study was to investigate the barriers of application of Biological Fertilizer in Chardavl Shirvan town ship of Ilam Province from Farmers Point of View. This was an applied, research using descriptive-survey method. The population for this research was farmers (N=1500) and the sample size was )n=501( selected by the Cochran formula and Stratified proportional method. The tool is a study questionnaire. The validity was confirmed by a specialized team and also reliability was measured by using Cronbach’s alpha (upper than 78%) using SPSS 16 software. Factor analysis was used to identify Barriers of Biological Fertilizer Application in Chardavl Shirvan township of Ilam Province from Farmers Perception. The results Showed that the important barriers in Application of Biological Fertilizer include: barriers training extension, barriers policy, social barriers, economic barriers and environmental barriers. These barriers were explained with a%50 /15 Variance.

منابع و مأخذ:

اصغری، س. (1382). بررسی نقش ترویج در پذیرش مبارزه بیولوژیک در بین پنبه‌کاران منطقه دشت مغان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.

آجودانی، ز.، و مهدی زاده، ح. (1388). زمینه‌یابی امکان توسعه و ترویج کشاورزی ارگانیک در استان کرمانشاه از دیدگاه کارشناسان کشاورزی. فصلنامه پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، سال دوم، شماره 4، صفحات 73-65.

شاهرودی، ع، ا.، چیذری، م.، و پزشکی راد، غ، ر.(1388). عوامل تأثیرگذار بر سرمایه‌گذاری کشاورزان چغندرکار استان خراسان رضوی در زمینه تکنولوژی بهبود خاک زراعی. مجله علوم و ترویج و آموزش کشاورزی، دوره 5، شماره 1، صفحات 17-34.

ترشیزی، م.، و سلامی. ح، (1386). بررسی عوامل مؤثر بر اقدامات حفاظتی خاک مطالعه موردی: خراسان رضوی. ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد، انجمن اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد.

چهارسوقی امین، ح.، موسوی، س. ا.، و فرج اله حسینی، س. ج. (1386). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش روش‌های کشاورزی پایدار درکشت آبی توسط گندم کاران استان سیستان و بلوچستان. فصلنامه یافته‌های نوین کشاورزی، سال 2، شماره 1، صفحات 95-82.

رضایی مقدم، ک.، ملک سعیدی، ح.، و آجیلی، ع. (1389). مطالعه دانش کارشناسان جهاد کشاورزی استان فارس در زمینه کشاورزی ارگانیک. مجله ترویج و آموزش کشاورزی ایران، دوره 6، شماره 2، صفحات 49-61.

روزنامه همشهری. (1390). تولید نوع دیگری از کود زیستی (بیولوژیک) در کشور، شماره 24356 به تاریخ 3/2/1390، صفحه 13(ایران‌زمین).

صیادی، ز.، سیادت، س. ع.، و پور سیاه بیدی، م. (1389). تأثیر سیستم‌های مختلف غذایی (کم نهاده، پر نهاده و ارگانیک) بر روی ارقام لوبیا در شمال استان ایلام. فصلنامه علمی پژوهشی فیزیولوژی گیاهان زراعی، دوره 2، شماره 3، صفحات 137-119.

قربانی، م.، و کهنسال، م، ر.(1389). عوامل تأثیرگذار بر تمایل به مشارکت کشاورزان گندم‌کار در برنامه یارانه سبز برای پذیرش به‌کارگیری عملیات حفاظتی خاک (مطالعه موردی استان خراسان رضوی). نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، جلد 24، شماره 1، صفحات 59-71.

قاسمی، ث.، سیاوشی، ث.، چوکان، ر.، خاوازی، ک.، و رحمانی، ع. (1390). اثر کود زیستی فسفاته بر عملکرد دانهZea mays) (L و اجزای آن در ذرت سینگل کراس 704 در شرایط تنش کم‌آبی. مجله به زراعی نهال و بذر، دوره 27، شماره 2، صفحات 233-219.

کشاورز، ف.، الهیاری، م، ص.، آذرمی سه ساری، ذ.، و خیاطی، م. (1389). عوامل مؤثر بر عدم پذیرش کشت ارقام برنج پر محصول در میان کشاورزان استان گیلان.  مجله پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، سال 3، شماره 4، صفحات 112-99.

Bot, A., Nachtergaele, F., & Young, A. (2000). Land resource potential and constraints at regional and country levels (No. 90). Food & Agriculture Organization, available at www.fao.org, retrieved May 2017.

Chamba,G,N. (2004). Factors affecting small holder farmers” adaption of soil and water conservation practices the southern Philippines. Presented paper at the 13th International Soil ConservationOrganizationConference,Barisbana,Australia.

Cochran, J. (2003).Patterns of Sustainable Agriculture Adoption/non-Adoption in Panamá. Ph.D. thesis, McGill University, Canada, USA.

Esilaba, A.O., Byalebeka, J.B., Delve, R., Okalebo, J.R., Ssenyange, D., Mbalule, M., & Sali, H. (2005).On farm testing integrated nutried management strategies in eastern Uganda. Journal of Agricultural system, 86:144-165.

The Food and Agriculture Organization. (2009). Our land our future. Rome and Nairobi: Food and Agriculture Organization and UnitedNations Environment Programme, available at www.fao.org, retrieved June 2017.

Lenssen, A., Johnson, G., & Carlson, G. (2007). Cropping sequence and tillage system influences annual crop production and water use in semiarid Montana, USA. Journal of Field Crops Res, 100(1):32-43.

Lahmar, R. (2010). Adoption of Conservation Agriculture in Europe Lessons of The KASSA\ Project. Journal of Land Use Policy, 27(1): 4–10.

Sharma, P., Asztalos, Z., Ayyub, C., De-Bruyne, M., Dornan, A. J., Gomez-Hernandez, A., Keane, J., Killeen, J., Kramer, S., Madhavan, M., Roe, H., Sherkhane, P. D., Siddiqi, K., Silva, E., Carlson, J.R., Goodwin, S.F., Heisenberg, M., Krishnan, K., Kyriacou, C.P., Partridge, L., Riesgo-Escovar, J., Rodrigues, V., Tully, T., & O'Kane, C. J. (2005). Isogenic autosomes to be appliedin optimal screening for novel mutants with viable phenotypes in Drosophil melanogaster. Journal of Neurogenet, 19(2): 57-85.

Saka, J.O., Okoruwa, V.O., Lawal, B.O., & Ajijola, S. (2005). Adoption of improved rice varieties among smallholder farmers in south-western Nigeria. World Journal of Agricultural Sciences, 1(1):42-49.

Urushadze Tengizz, F. (2002). Soil in space and time: realities and challenge for 21st century. Thailand: Key book of 17th WCSS.

Wu, S., Caob, Z., Lib, K., Cheunga, C., & Wong, M.H. (2005). Effects of bio fertilizer containing N-fixer, P and K solubilizes and AM fungi on maize growth: a greenhouse trial. Journal of Geoderma, 125(1-2): 155–166.