تحلیلی بر شاخص های توسعه در شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

محمود اکبری ¹ , مهران اکبری ² , حجت اله پاشاپور ³

1 - استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران (نویسنده مسوول).
2 - کارشناسی ارشد گروه برنامهریزی درسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
3 - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه امام علی (ع)، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1399/03/09 تاریخ پذیرش : 1399/04/14 تاریخ انتشار : 1401/03/01

کلید واژه: "فضا", "خوشه ای", "تحلیل", "عامل",

چکیده مقاله :

در کشور ما ایران بحث نابرابری و فقدان تعادل در توزیع بهینة امکانات و خدمات یکی از مسائل و چالش های مهمی بوده است که پدید آمده است و نتیجه مهم عدم توزیع بهینه افزایش شکاف بین طبقات مختلف و از بین رفتن مفهوم ارزشمند عدالت اجتماعی بوده است. در این راستا مهم ترین رسالت برنامه ریزان شهری تلاش جهت دستیابی طبقات مختلف به خدمات و امکانات است. روش پژوهش از نوع کمی- تحلیلی بوده است و شاخص های مورد بررسی 46 نماگر بهداشتی- درمانی، توسعه ارتباطات، حمل و نقل و انبارداری، فرهنگ، ورزش و گردشگری بوده است. تکنیک تحلیل عاملی 46 شاخص پژوهش را به چهار عامل نهایی تقلیل داده است. با توجه به امتیازهای کسب شده تکنیک تحلیل خوشه ای شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد را به چهار گروه همگن کلاسه بندی کرده است. در گروه اول شهرستان های بویراحمد، کهگیلویه و گچساران قرار دارند. تنها یک شهرستان استان یعنی شهرستان دنا در این خوشه دوم قرار گرفته است. گروه سوم در برگیرندة شهرستان های بهمئی و لنده و گروه چهارم شهرستان های باشت و چرام را شامل می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که مقدار ضریب همبستگی بین جمعیت شهرستان های استان و امتیازات کسب شده برابر با 0.714 بوده و سطح معنی داری آن هم برابر با 0.013 به دست آمده است؛ لذا بین جمعیت شهرستان های استان و شاخص ترکیبی امتیازات عاملی همبستگی وجود دارد. ضریب همبستگی اسپیرمن برای بررسی رابطه بین جمعیت شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد و شاخص ترکیبی امتیازات عاملی برابر با 0.857 به دست آمده است و سطح معنی داری آن هم برابر با 0.007 بوده است؛ لذا بین جمعیت شهرستان های استان و شاخص ترکیبی امتیازات عاملی همبستگی وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

In our country Iran one of the major issues and challenges has been inequality and inequality in the optimal distribution of facilities and services and the important result has been the inappropriate distribution of widening gaps between different classes and the disappearance of the valuable concept of social justice. In this regard, the most important task of urban planners is to strive to reach different classes of services and facilities. The research method was quantitative-analytical and the indicator were46 cases. The result of applying factor analysis technique is to reduce46 research indicators to four final factors. According to the obtained scores, the results of cluster analysis are grouped into four homogeneous groups. The first group includes the cities of Boyer Ahmad, Kohgiluyeh and Gachsaran. Only one city in the province, Dena, is in this second cluster. The third group includes the Bahmaei and Lendeh and the fourth group includes the provinces of Basht and Cheram. The results show that the correlation coefficient between the population of the province's and the obtained points is0.714 and its significance level is 0.013. Therefore, there is a correlation between the population of the province's and the composite index of factor score. Spearman correlation coefficient was used to investigate the relationship between the population of Kohgiluyeh and Boyerahmad provinces and the combined factor scores of 0.857 and its significance level was 0.007. Therefore, there is a correlation between the population of the province's and the composite index of factor score.