واکاوی مفهومی سبک زندگی اسلامی ایرانی از دیدگاه مقام معظم رهبری در آینه آیات و روایات

محورهای موضوعی : مدیریت فرهنگی

محمد بنائیان سفید ¹ (دانشجو)
محمد حسین یار محمدیان ² (dr)
نرگس کشتی آرای ³ (dr)
سید مهدی آقاپور ⁴ (dr)

تاریخ دریافت : 1395/10/27 تاریخ پذیرش : 1395/12/27 تاریخ انتشار : 1395/12/27

کلید واژه: سبک زندگی, قرآن وعترت, رهبران انقلاب اسلامی, برنامه درسی, اسلامی ـ ایرانی,

چکیده مقاله :

مقدمه و هدف پژوهش: این مقاله بخشی از تحقیقی است که با هدف واکاوی مفهومی سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی از دیدگاه مقام معظم رهبری و دلالت‌های آن بر برنامه درسی انجام پذیرفت روش پژوهش: روش ترکیبی (کیفی وکمی) 1 -روش تحلیل محتوای نظام مقوله ای قیاسی (مایرینگ) از سنت پژوهش کیفی برای تحلیل مفهوم وشبکه مفهومی وساختار مفهوم سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی از دیدگاه مقام معظم رهبری براساس سوالات این تحقیق می‌باشد..2-پیمایش وتوافق سنجی. به این صورت که دیدگاه‌های مقام معظم رهبری درآیینه‌ی آیات وروایات بررسی گردید. یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که میزان همسویی دیدگاه مقام معظم رهبری در آئینه قرآن و روایات با ساحت‌های شش گانه، و عناصر پنج گانه (تفکر و تعقل، ایمان، علم، عمل و اخلاق) و عرصه‌های چهارگانه ارتباطی (خود، خالق، خلق و خلقت) و مولفه‌های پنج گانه برنامه درسی (ساختار، هدف، محتوا، روش و ارزشیابی) شناسایی گردید. نتیجه گیری: با توجه به‌یافته‌های تحقیق که از 364 آیه و 146 حدیث و 110 متن دیدگاه مقام معظم رهبری که بیشترین ارتباط را با سبک زندگی اسلامی داشته اند به 5353 کلیدواژه و با توجه به طبقه‌بندی هدفمنددر27مقوله وشناسایی آن بردلالت‌های برنامه درسی راهنمای بسیار ارزشمندی در تدوین برنامه درسی می‌توان مورد استفاده قراردادودرجهت وصول به هدف که همان جهت گیری به حیات طیبه و قرب الهی درسبک زندگی اسلامی می‌باشدنقشه راه راترسیم کرد.

منابع و مأخذ:

آل‌بویه، علی، ألفیة ابن مالک، نشر عالمه، قم، 1383

آمِدی، ابوالفتح،  غرر الحکم و درر الکلم، نشر دار الکتاب الاسلامی، قم، ۱۳۷۵ ق

بخاری، محمدبن اسماعیل، صحیح البخاری، مقدمة محمدمنیر دمشقی، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶؛

بنائیان سفید، محمد، مقدمه ای بر مهندسی پیشرفت و سبک زندگی اسلامی-ایرانی؛ مبتنی بر منویات مقام معظم رهبری، 1392

بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اعضغای شورای فرهنگی، اجتماعی زنان، 16/10/1369

پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحه، نشر خاتم الانبیاء، اصفهان، ۱۳۸۳

جوادی آملی، مفاتیح الحیاة، مرکز بین‌المللی نشر اسراء، قم، 1391

الحرّ العاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة، مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث، قم، 1416ق

حرّ عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، آل البیت، قم، ۱۴۱۴ق.

حرانی، ابن‌شعبه، تحف العقول عن آل‌الرسول صلی‌اللّه علیهم، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم، ۱۳۶۳ش

حق پناه، رضا، مجله فلسفه، کلام و عرفان، شماره 14، پاییز 1377

رقی، احمد بن محمد، المحاسن، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۷۱ق.

شریف الرضی، محمد بن حسین، شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، 1404

شعیری، محمدبن محمد، جامع الأخبار، نشر موسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۶ق

شهیدی، سیدجعفر، نهج البلاغه، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، ۱۳۷۷

شیبانی، محمد بن حسن، الجامع الصغیر، بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶.

شیخ صدوق، الخصال، نشر جامعه مدرسین، قم، 1403ق

شیخ صدوق، کتاب من لایحضره الفقیه، تصحیح: علی اکبر غفاری، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چ: دوم، ۱۴۱۳ق

شیخ صدوق، مَعانی الأخبار ، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1377

صالح، صبحی، نهج البلاغة، نشر موسسة دار الهجرة، قم، 1414ق

طباطبائی بروجردی، سید حسین ، جامع احادیث الشیعه، نشر المطبعة العلمیة، قم، 1383

طب‍اطب‍ایی، سید م‍ح‍م‍دح‍س‍ی‍ن، ت‍ف‍س‍ی‍رال‍م‍ی‍زان، دفتر انتشارات اسلامی، قم، ۱۳۸۲

طبرسی، حسن بن فضل ، مکارم الاخلاق، نشر شریف رضی، قم، 1370

طوسی، محمد بن حسن، الامالی، دارالثقافة، قم، ۱۴۱۴ ق.

عراقی، مجتبی، عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، نشر سید الشهداء، قم، ١٣۶٢

عطایی، محمدرضا، مجموعه ورام آداب و اخلاق در اسلام، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، 1390

علاسوند، هنجارشناسی سبک زندگی دینی) تبیین سه اصل محوری) ، زن در فرهنگ هنر، دوره 5، شماره 1، صص 62-45 بهار1392

علامه مجلسی، بحار الأنوار الجامعة لدُرر اخبار الائمة الاطهار، نشر موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع) ، تهران، 1404ق

قضاعی، محمد بن سلامه، شرح فارسی شهاب الأخبار، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، 1361

قمی، عباس، سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار، نشر اسوه، قم

کاویانی، محمد، سبک زندگی اسلامی و ابزار سنجش آن، انتشارات سبحان، 1391

کلینی، الکافی، نشر دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی، تهران، 1421ق

لیثی ‌واسطی، علی ‌بن ‌محمد، عیون الحکم والمواعظ، نشر موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع) ، تهران، 1375

مجلسی، محمد باقربن محمدتقی، احتجاجات، نشر اسلامیه ‫، تهران ‫، 1378

مجلسی‌، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت‌، ۱۴۰۳ق‌.

محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، قم: دارالحدیث الاولی، 1381

مسلم بن حجاج، ‏صحیح مسلم، نشر دار الحدیث، مصر، 1412ق

نباتی، علی اکبر ، عوالم العلوم و المعارف و الاحوال، نشر حبل المتین، 1394

نوری، میرزا حسین ، مستدرک الوسائل، نشر آل البیت، بیروت، ۱۴۰۸ ه‍.ق

هندی، حسام الدین، کنزالعمال، نشر دائرة المعارف العثمانیة، حیدر آباد، 1364 ق

الواسطی، علی بن محمد بن ابی نزار، عیون الحکم والمواعظ، موسسه البعثه، تهران، 1387