رهیافتها و سازوکارهای به کارگیری قواعد اخلاقی در لایحه حمایت از خانواده
محورهای موضوعی : جامع الفقهیه
سید ابوالقاسم نقیبی
1
(
دانشیار گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران
)
کلید واژه: اخلاق, حقوق, حقوق خانواده, لایحة حمایت از خانواده, قواعد اخلاقی, قواعد حقوقی,
چکیده مقاله :
زن و مرد عشق را با اخلاق میآمیزند تا زمینه را برای ارتقاء سطح کیفیت حیات عاطفی خویش مهیانموده و محیط سرشار از وحدت و همبستگی را برای رشد جسمی و معنوی کودکان فراهم آورند .برخی از قواعد و آموزههای اخلاقی با نفوذ خود به تدریج به صورت قواعد حقوقی بروز یافته اند؛تکلیف زن و شوهر به حسن معاشرت با یکدیگر و همکاری در تشیید مبانی خانواده و تربیت فرزند ازگزارههای حقوقی است که در بستر تحول قواعد اخلاقی ظهور یافته است. نفوذ گسترده اخلاق درقواعد حقوقی حقوق خانواده چنان گستردة و عمیق است که نه تنها میتوان اخلاق را از عناصر شکلدهندة حقوق خانواده، بشمار آورد، بلکه بر آن مقدم شمرد؛ قواعد اخلاق ی همان گونه که در قوامخانواده مؤثر میافتد، در استواری آن نیز نقش ایفاء مینماید؛ بدین جهت قواعد اخلاقی پشتوان ةحمایت از نهاد خانواده است. توصیه به صلح و سازش از طریق مراکز مشاورة خانواده و نهاد داوری،التزام به عدالت بین همسران، جدایی به احسان، از جمله ر هیافت های قواعد اخلاقی در لایح ةحمایت از خانواده میباشد. شناسایی تفسیر اخلاقی قوانین، درموارد حق اعمال نظر دادگاه خانواده واجرای اصول و قواعد اخلاقی، در فرض خلاء قانونی و پیشبینی دادسرای تخصصی خانواده، پلیسخانواده و نهاد مددکاری خانواده و آشنای با مهارت های اخلاقی و اجتماعی ، از جمله سازوکارهاینهادینهسازی بایستههای اخلاقیِ مغفول در لایحة حمایت از خانواده است.
Family is the most essential and the most important human beinggroup with the longest historical record. Love of wife and husbandtoward each other and the affection of parents towards children arethe origin of the formation of the first social institution each ofwhose members experience ethical and legal solidarity preparingthemselves for entering the society. Wife and husband minglemorality with love in order to pave the ground for promoting thelevel of the quality of their emotional life and provide anatmosphere rich in unity and solidarity towards physical andspiritual growth of children. Thus ethical teachings should beconsidered the most important source for the dynamism of thefamily governing the emotional and social relations of its members.Some of ethical rules and teachings have gradually been manifestedas legal rules. The duty of spouses in good behavior and associationand their collaboration towards strengthening the foundations of thefamily and bringing up children is a legal proposition manifested inthe context of the development of ethical rules. The influence ofethics on the legal rules of family law is so wide and deep thatethics should not only be considered as the constituent elements offamily law, but it may be considered first and the foremost in thisfield. Ethical rules play their role in strengthening the foundationsof family to the same extent that they have a role in its formation.Thus ethical rules are a support for the protection of familyinstitution. Recommendation to peace and reconciliation throughfamily counseling centers and the institution of arbitration,implementing justice between the wives, separation and divorce ina moral way, are among the ethical approaches in the “protection offamily “bill. Implementation of ethical rules and principles in caseof a legal vacuum, provision of specialized prosecutors office of thefamily , family police, and the institution of family social workersfamiliar with ethical and social skills are among the mechanisms ofinstitutionalization of ethical obligations absent in the protection offamily bill.
