الگوهای طراحی منظر در امتداد مسیل های درون شهری (مطالعه موردی: مسیل الوسجرد، شهر همدان)

محورهای موضوعی : معماری

محمدرضا پور جعفر ¹ (دکترای برنامه ریزی و معماری، دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران)
امین رستنده ² (کارشناس ارشد معماری منظر، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1388/03/10 تاریخ پذیرش : 1388/06/26 تاریخ انتشار : 1388/10/01

کلید واژه: Sustainability, طراحی منظر, پایداری, همدان, Hamedan, Landscape Design, مسیل, الوجرد, Floodway, Alusjerd,

چکیده مقاله :

مقاله حاضر در تلاش است به شناسایی و تحلیل مهم ترین معیارهای طراحی منظر در حاشیه مسیل های درون شهری بپردازد. بی شک، الگوهای متنوعی در این زمینه وجود دارد که همگی در قالب مقولات سه گانه کالبدی، زیستی و فرهنگی قابل مطالعه و بررسی خواهند بود. شناسایی این الگوها، همراستا با چگونگی تطابق آن ها با راهـبردهای زیست محیـطی و ملاحظات محلی موضوع اصلی این مقاله خواهد بود. پژوهشگران در این نوشتار نشان می دهند این بـرنامه ریزی چند عمـلکردی منــظر است که سبب شکل گیری منظر شهری پایدار در حاشیه مسیل های درون شهری می گردد. روش پژوهشی مورد استفاده در این مقاله، روش تحلیلی توصیفی و مبتنی بر سنجش معیارها به شکل کیفی خواهد بود. همچنین برای بازنمایی شفاف تر ادبیات علمی موجود، مسیل الوسجرد همدان به عنوان یک مورد مطالعاتی در منطقه غرب کشور برگزیده شده است تا مهم ترین معیارهای طراحی منظر در حاشیه آن مبتنی بر مبانی نظری حاکم بر مقاله شناسایی گردد.

چکیده انگلیسی:

The present study aims to introduce and analyze the most important landscape design criteria along inner-city floodways. Obviously, there are various patterns in this field of study which can be classified into three categories of physical, biological, as well as cultural considerations.  Introducing the related patterns, in parallel with paying attention to their adaptation to environmental strategies and local considerations is the main subject of this study. Using such a pattern, it is more possible to protect the buildings, as well as historical monuments in the route of the foodways. In this regard, in one hand, local sense would be improved in inhabitants and in the other hand, the tourisme intereset may be enhanced for visting the studied site. Therefore, creation of minor jobs would be accessible by means of the considered procedure.   According to the researches, this research attempts to multi-functional landscape planning which essentially contributes to sustainable urban landscape along inner-city floodways.   For this purpose, Analytic-descriptive method based on criteria evaluation has been applied qualitatively. In addition, to represent the present scientific literature, the Alusjerd floodway in Hamedan has been chosen as a case study in the west of Iran to present the most important landscape design criteria. 

منابع و مأخذ:

 

• استروم، استیون، (1380). کورت ناتان، «مهندسی سایت برای معماران منظر»، چاپ اول، مترجم معاونت آمــوزش و پژوهش سازمان پارک­ها و فضای سبز شهر تهران، تهران: سازمان پارک ها و فضای سبز شهر تهران.


• بل، سایمون، (1382). «منظر، الگو، ادراک و فریند»، ترجمه بهناز امین زاده، چاپ اول، تهران: دانشگاه تهران


• تدبیر شهر، (1383). «مطالعات فاز صفر توانمندسازی سکونتگاه های غیر رسمی شهر همدان، همدان»، همدان: سازمان مسکن و شهرسازی شهرستان همدان.


• رستنده، امین، (1386). «تحلیل معیارهای طراحی منظر در حاشیه مسیل های درون شهری»، تهران: پایان نامه کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشگاه تربیت مدرس.


• سازمان نقشه برداری، (1383). «نقشه های 1:25000 سازمان نقشه برداری»، همدان: ســـــازمان نقشه برداری استان همدان.


• سازمان برنامه و بودجه، (1383). «سالنامه آماری استان همدان»، همدان: سازمان برنامه و بودجه استان همدان.


• شورای اسلامی شهر همدان، (1385). «گزارش عملکرد شورا در دوره دوم شوراهای اسلامی شهر»، همدان: شورای اسلامی شهر همدان.


• کارشناسان مرکز مطالعات زیست محیطی، (1380). «ارزیابی زیست محیطی مناطق طبیعی حاشیه شهرستان همدان»، همدان: سازمان حفاظت محیط زیست استان همدان.


• گروسین، هادی، (1383). «جغرافیای تاریخی و زیستگاه های دره ای الوند»، همدان: شهر اندیشه.


• گروه برنامه ریزی شهری، (1385). «طرح مدیریت بحران»، همدان: سازمان آمار و فن آوری اطلاعات شهرداری همدان.

 

 

 

• CSIRO, (1999). “Urban Storm water: Best Practice Environmental Management Guidelines”. Melbourne, CSIRO Publishing: 268p.


• Fabos, J.G., (2004). “Greenway planning in the United States: its origins and recent case studies”, landscape and urban planning 68, 321-342.


• James A., LaGro, Jr., (2001). “SITE ANALYSIS, Linking Program and Concept in Land Planning and Design”, JOHN WILEY & SONG, INC.


• Jim, C.Y., and Chen, S.S., (2003). “Comprehensive greenspace planning based on landscape ecology principles in compact Nanjing city, China”, Landscape Urban Planning. 65, 95-116.


• Lloyd, D. S., (2001). “Technical Report 01/7, WATER SENSITIVE URBAN DESIGN IN THE AUSTRALIAN CONTEXT”, SYNTHESIS OF A CONFERENCE HELD 30 – 31 AUGUST 2000, Melbourne.


• Rastandeh, A., (2008). “Suggesting a Multi-Purpose Greenway Planning in Persian Coastal Areas”, Journal of Environmental Sciences, Vol. 5: 2, 51-64.


• Ribeiro, L., and Barao, T.,(2006). “Greenways for recreation and maintenance of landscape quality: five case studies in Portugal”, Landscape Urban Planning. 76, 79-97.


• Thames landscape strategy group, (1994). “Thames landscape strategy Hampton to Kew”, Kim Wilkie, London.


• Turner, T., (1996). “City as Landscape”, Spon, London.


• Turner, T., (1998). “Landscape Planning and Environmental Impact Design”, UCL, London.


• Zhang, L., and Wang, H., (2006). “Planning ecological network of Xiamen Island (China) using landscape metrics and network analysis”, Landscape Urban Planning. 78, 449-456.