بررسی دیپلماسی هسته‌ای بین ایران و آمریکا براساس نظریه بازیها
محورهای موضوعی : خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت
1 - دانشجوی دکتری سیاستگذاری عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
کلید واژه: نظریه بازی ها, استراتژی, دیپلماسی هسته ای, تضمین امنیتی, تحریم ها,
چکیده مقاله :
در این پژوهش به این موضوع پرداخته می شود که با تغییر رژیم ایران از نظام شاهنشاهی به جمهوری اسلامی، روابط دوستانه و استراتژیک بین ایران و امریکا ضمن دگرگونی، به یک تنش فزاینده مبدل شده و آنها را تا آستانه تهدیدات نظامی و نیاز به تصمیم گیری های اساسی پیش برده است. سؤال پژوهش به این صورت مطرح گردید که چالش هسته‌ای در روابط میان ایران و امریکا با استفاده از نظریه بازیها چگونه قابل حل است. در ادامه نیز این فرضیه را مطرح کردیم که با توجه به مفروضه‌های نظریه‌بازی‌ها، چالش هسته‌ای در روابط ایران و امریکا از نوع بازی با حاصل جمع مثبت، قابل حل و رفع است. براساس شواهد، مدارک و یافته‌های حاصل از این پژوهش به این نتیجه رسیدیم که دیپلماسی هسته‌ای میان ایران و امریکا با سیاست دولت یازدهم، یک بازی پویا با اطلاعات کامل و تمام است. سپس درخت بازی تنش هسته‌ای میان ایران و امریکا ترسیم شد و گزینه‌های پیش روی هر یک از آنها مورد بررسی قرار گرفت و در ادامه برای پیدا کردن جواب و حل بازی از روش برآیند برگشت به عقب سود جستیم که نتیجه آن تعادل نش بازی بود: تعلیق غنی‌سازی از جانب ایران و دادن تضمین امنیتی از جانب امریکا و لغو تحریم ها.
In this research on this matter with the Iranian regime that endanger the change of the monarchy to the I.R Iran, friendly relations and strategic transformation and the US and Iran have a growing tension and the two to the military threats . The case study to question which nuclear challenge in relations between Iran and the United States with the use of how the game theory.went on the assumption that the proposed with regard to the game theory,nuclear challenge in US-Iranian relations with the sum of the game of positive,and can be solved. But evidence,and the findings of this study was to confirm the main hypotheses and came to the conclusion that the challenge of nuclear between Iran and the US with the government's policy on the eleventh a dynamic game,complete with information.then play tree nuclear tension between Iran and the US and plotted the options facing each and every one of them were investigated and went on to find the answer to solving the outcome of the game and the way back into the fine profits as a result of the Nash equilibrium;the suspension of enrichment from Iran and giving security guarantees from the US and lift sanctions.
احمدی، اردشیر. و معماریانی، عزیزالله، (1385) نظریه‌بازی‌ها. تهران: انتشارات جهان جام‌جم.
پاندستون، ویلیام، (1386) معمای زندانی. ترجمه عباس‌علی کتیرایی، تهران: مازیار.
حاتمی، محمدرضا (1389) نظریه بازیها و روابط بینالملل. اسلام،سیاست و ساختار بینالملل، سال 1، پیش شماره 1.
دوئرتی، جیمز. و فالتزگراف، رابرت، (1376) نظریه‌های متعارض در روابط بینالملل. ترجمه طیب و بزرگی، تهران: نشر قومس.
سوری، علی، (1390) اقتصاد ریاضی - روش‌ها و کاربردها. تهران: انتشارات سمت.
عبدالله‌خانی، علی، (1382) کتاب امریکا 3 ویژه روابط امریکا – اسرائیل. تهران: مؤسسه ابرار معاصر.
عبدلی، قهرمان، (1390) نظریه‌بازی‌ها و کاربردهای آن. تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تهران.
گلیکس، آبراهام، (1365) درآمدی بر برنامه‌ریزی خطی و نظریه‌بازی‌ها. ترجمه عباس عرب مازار، تهران: نشر دانشگاهی.
مکین، راج.ای، (1392) نظریه بازیها و سیاستگذاری عمومی. ترجمه علی بغیری، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
ونتسل، ی.س، (1373) نظریه‌بازی‌ها. ترجمه دکتر جلیل روشندل و علیرضا طیب، تهران: نشر قومس.
لفت ویچ، آدریان، (1387) تحولات جدید در علوم سیاسی. ترجمه دکتر سید احمد موثقی، تهران: نشر میزان.
Turocy, Theodore L. and Bernhard von Stengel (2001), Game Theory,CDAM Research Report LSE-CDAM, at:http://www.cdam.lse.ac.uk/Reports/Files/cdam-2001-09.pdf[accessed on 12 June 2012]
