بررسی دیپلماسی هسته‌ای بین ایران و آمریکا براساس نظریه بازیها
الموضوعات : خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت
سیدامین رضوی نژاد
1
(دانشجوی دکتری سیاستگذاری عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران)
الکلمات المفتاحية: نظریه بازی ها, استراتژی, دیپلماسی هسته ای, تضمین امنیتی, تحریم ها,
ملخص المقالة :
در این پژوهش به این موضوع پرداخته می شود که با تغییر رژیم ایران از نظام شاهنشاهی به جمهوری اسلامی، روابط دوستانه و استراتژیک بین ایران و امریکا ضمن دگرگونی، به یک تنش فزاینده مبدل شده و آنها را تا آستانه تهدیدات نظامی و نیاز به تصمیم گیری های اساسی پیش برده است. سؤال پژوهش به این صورت مطرح گردید که چالش هسته‌ای در روابط میان ایران و امریکا با استفاده از نظریه بازیها چگونه قابل حل است. در ادامه نیز این فرضیه را مطرح کردیم که با توجه به مفروضه‌های نظریه‌بازی‌ها، چالش هسته‌ای در روابط ایران و امریکا از نوع بازی با حاصل جمع مثبت، قابل حل و رفع است. براساس شواهد، مدارک و یافته‌های حاصل از این پژوهش به این نتیجه رسیدیم که دیپلماسی هسته‌ای میان ایران و امریکا با سیاست دولت یازدهم، یک بازی پویا با اطلاعات کامل و تمام است. سپس درخت بازی تنش هسته‌ای میان ایران و امریکا ترسیم شد و گزینه‌های پیش روی هر یک از آنها مورد بررسی قرار گرفت و در ادامه برای پیدا کردن جواب و حل بازی از روش برآیند برگشت به عقب سود جستیم که نتیجه آن تعادل نش بازی بود: تعلیق غنی‌سازی از جانب ایران و دادن تضمین امنیتی از جانب امریکا و لغو تحریم ها.
احمدی، اردشیر. و معماریانی، عزیزالله، (1385) نظریه‌بازی‌ها. تهران: انتشارات جهان جام‌جم.
پاندستون، ویلیام، (1386) معمای زندانی. ترجمه عباس‌علی کتیرایی، تهران: مازیار.
حاتمی، محمدرضا (1389) نظریه بازیها و روابط بینالملل. اسلام،سیاست و ساختار بینالملل، سال 1، پیش شماره 1.
دوئرتی، جیمز. و فالتزگراف، رابرت، (1376) نظریه‌های متعارض در روابط بینالملل. ترجمه طیب و بزرگی، تهران: نشر قومس.
سوری، علی، (1390) اقتصاد ریاضی - روش‌ها و کاربردها. تهران: انتشارات سمت.
عبدالله‌خانی، علی، (1382) کتاب امریکا 3 ویژه روابط امریکا – اسرائیل. تهران: مؤسسه ابرار معاصر.
عبدلی، قهرمان، (1390) نظریه‌بازی‌ها و کاربردهای آن. تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تهران.
گلیکس، آبراهام، (1365) درآمدی بر برنامه‌ریزی خطی و نظریه‌بازی‌ها. ترجمه عباس عرب مازار، تهران: نشر دانشگاهی.
مکین، راج.ای، (1392) نظریه بازیها و سیاستگذاری عمومی. ترجمه علی بغیری، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
ونتسل، ی.س، (1373) نظریه‌بازی‌ها. ترجمه دکتر جلیل روشندل و علیرضا طیب، تهران: نشر قومس.
لفت ویچ، آدریان، (1387) تحولات جدید در علوم سیاسی. ترجمه دکتر سید احمد موثقی، تهران: نشر میزان.
Turocy, Theodore L. and Bernhard von Stengel (2001), Game Theory,CDAM Research Report LSE-CDAM, at:http://www.cdam.lse.ac.uk/Reports/Files/cdam-2001-09.pdf[accessed on 12 June 2012]
