احمد شاملو در روند شعر معاصر ایران
محورهای موضوعی :
حسن احمدی
1
,
حسین آریان
2
,
نزهت نوحی
3
1 - 1- دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان
3 - استادیار گروه زبان وادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاداسلامی، زنجان، ایران.
کلید واژه: ادبیات معاصر, شعر سپید, جریانشناسی شعر, سیر تحول, احمد شاملو.,
چکیده مقاله :
شعر احمد شاملو (1304 ـ 1379 ش.)، در دو جریان و سیر تحولی قابل مطالعه است، یکی حرکت تحولات اجتماعی و ادبی و شعری معاصر که بر این شاعر تأثیر گذاشته است و دیگری تحول درخور شاعر و سرفصلهای دگرگونی شخصیت ادبی او که بر جامعه و ادب معاصر اثر نهاده است. شاملوشناسی برآیند این دو حرکت است و در این میان دنیای تجدد یافته که در ایران نیز ضرورت نوآوری در شعر و ادب را اقتضا دارد و شاملو را بر آن میدارد که به دنبال شعر نیمایی، به شعر سپید روی آورد و شخصیتی که با کتاب کوچه دلبستگی خود را به حفظ سنتها و آداب کهن نشان داد دچار بازفهمی شود و به انتقاد از عناصر منفی گذشته برآید و در دل اسطورهها و ادب گذشته به دنبال وجوه مثبت و سازنده باشد و همواره خود را بین گذشته و آینده، در جهت گشایش راهی نو ببیند. در این مقاله تلاش شده تا سیر تحول شعر نو را در جریان شاعری احمد شاملو دنبال نموده و نگاهی دیگر به جایگاه او در روندی پر شتاب داشته باشد. در این پژوهش با روش تحلیلی ـ انتقادی بر اساس شیوۀ کتابخانهای و با استناد به منابع اصلی، سیری در شعر شاملو در زمینۀ جریانشناسی شعر معاصر صورت میگیرد.
The poetry of Ahmed Shamlou (1379-1304) can be read in two trends and developments, one is the movement of contemporary social, literary and poetic developments that have influenced this poet, and the other is the evolution of the poet and the transformation of her literary personality that has influenced contemporary society and literature. Shamluology is the result of these two movements, and in the meantime, the modernized world, which in Iran also requires the need for innovation in poetry and literature, prompts Shamlu to turn to white poetry after Nimai's poetry, and the character who showed her attachment to the preservation of ancient traditions and manners with Koche's book will undergo a re-understanding and criticize the negative elements of the past and look for positive and constructive aspects in the myths and literature of the past and always see yourself between the past and the future in the direction of opening a new way. In this article, an attempt has been made to follow the evolution of new poetry in the course of Ahmed Shamlou's poetry and to have another look at his position in a fast-paced process. In this research, with the analytical-critical method based on the library method and referring to the main sources, a search is made in Shamlu's poetry in the field of contemporary poetry flow.
1) ــ امینی، کوروش و لقمان ویسی (1399) تأثیر تحولات اجتماعی بر روند شعر شاملو، مجله رویکردهای پژوهشی در علوم اجتماعی، شماره 23.
2) بقائی (ماکان) محمد (1386). شاملو و عالم معنا، تهران: مروارید.
3) جعفری، سیاوش (1395). شعر نو در ترازوی تأویل. تهران: مروارید.
4) حسن¬لی، کاووس (1386). گونه¬های نوع¬آوری در شعر معاصر ایران. تهران: ثالث.
5) حسین¬پور چافی، علی (1384). طبقه¬بندی و نقد و تحلیل جریان¬های شعری فارسی(1332- 1357) ، رساله دکتری دانشگاه تربیت مدرس.
6) خندان، تاج الدین و عبدالحسین فرزاد (1393). هنجار گریزی در شعر شاملو، مجله زیبایی شناسی ادبی، شماره 21.
7) شریعت کاشانی، علی (1388). سرود بی¬قراری، هستی شناسی شعر، انديشه و بينش احمد شاملو، تهران: نظر.
8) شفیعی کدکنی، محمدرضا (1376). ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت. تهران: توسط.
9) صاحب اختیاری، بهروز و حمیدرضا باقرزاده (1381). احمد شاملو؛ شاعر شبانهها و عاشقانهها، تهران: هیرمند.
10) عالی عباس آباد، یوسف (1390). جریان¬شناسی شعر معاصر. تهران: سخن.
11) کریمی حکاک، احمد (1399). طلیعه تجدد در شعر فارسی. ترجمه: مسعود جعفری، تهران: مروارید.
12) لنگرودی، شمس (1384). تاریخ تحلیل شعر نو، تهران: مرکز.
13) مجابی جواد (1380). شناخت نامۀ احمد شاملو، تهران: قطره.
14) مختاری، محمد (1372). انسان در شعر معاصر، تهران: توس.