بررسی نسبت هنر، ابزار و هستی در فلسفه مارتین هایدگر
محورهای موضوعی : کاوش های عقلی"
مریم طیبی نظری
1
,
مرضیه صادقی رشتی
2
,
مهدی منفرد
3
1 - دانشجوی دکتری فلسفه تطبیقی، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه قم، قم ایران
2 - دانشیارفلسفه، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه قم، قم ایران
3 - دانشیار فلسفه، گروه فلسفه و کلام اسلامی، الهیات و معارف اسلامی دانشگاه قم، قم ایران
کلید واژه: مارتین هایدگر, هنر, حقیقت, پولیس, دازاین, پدیدارشناسی, هستی‌شناسی.,
چکیده مقاله :
مارتین هایدگر، از برجسته‌ترین فیلسوفان قرن بیستم، با رویکرد پدیدارشناختی-هرمنوتیکی خود، مفاهیم بنیادینی مانند هستی (Sein)، زمان (Zeit) و زبان (Sprache) را بازتعریف کرده و تأثیرات عمیقی بر فلسفه، هنر و الهیات گذاشته است. این مقاله با تمرکز بر آرای هایدگر در آثارش چون سرآغاز کار هنری و هستی و زمان، به بررسی نسبت هنر با مفاهیم Aletheia (آشکارگی حقیقت)، پولیس (فضای جمعی هستی‌شناختی) و Dasein (بودن-در-جهان) می‌پردازد.
هایدگر با تکیه بر پدیدارشناسی، هنر را نه صرفاً یک تولید زیبایی‌شناختی، بلکه رویدادی هستی‌شناختی می‌داند که از طریق آن حقیقت هستی آشکار می‌شود. به باور او، اثر هنری در فرآیندی دیالکتیکی میان جهان (جهانِ معنایی) و زمین (بستر پنهان هستی)، امکان نگهداشت حقیقت را فراهم می‌کند. او معتقد است که هنرمند نه تنها خالق اثر هنری، بلکه واسطه‌ای است که به حقیقت اجازه ظهور می‌دهد.
همچنین، هایدگر با تأکید بر نقش پولیس به عنوان عرصه‌ای تاریخی-فرهنگی، نشان می‌دهد که هنر در بستر تعاملات انسانی معنا می‌یابد و تنها در چنین فضایی است که Aletheia محقق می‌شود. این مقاله با تحلیل مفاهیم کلیدی هایدگر و ارتباط آن‌ها با هنر، درنهایت نشان می‌دهد که نگاه او به هنر، نه تنها رویکردی زیبایی‌شناختی، بلکه پروژه‌ای هستی‌شناختی برای فهم جایگاه انسان در جهان است
Martin Heidegger, one of the most prominent philosophers of the 20th century, redefined fundamental concepts such as Being (Sein), Time (Zeit), and Language (Sprache) with his phenomenological-hermeneutical approach, and has had a profound impact on philosophy, art, and theology. Focusing on Heidegger’s views in his works such as The Beginning of the Work of Art and Being and Time, this article examines the relationship between art and the concepts of Aletheia (the revelation of truth), Polis (the collective ontological space), and Dasein (being-in-the-world).
Relying on phenomenology, Heidegger considers art not merely an aesthetic production, but also an ontological event through which the truth of existence is revealed. In his belief, the work of art enables the preservation of truth in a dialectical process between the world (the world of meaning) and the earth (the hidden bed of existence). He believes that the artist is not only the creator of the work of art, but also the intermediary who allows truth to emerge.
Also, by emphasizing the role of the polis as a historical-cultural arena, Heidegger shows that art finds meaning in the context of human interactions and it is only in such a space that Aletheia is realized. By analyzing Heidegger's key concepts and their relationship to art, this article ultimately shows that his view of art is not only an aesthetic approach, but also an ontological project for understanding the place of man in the world.
- احمدی، بابک (1374)، مدرنیته و اندیشه انتقادی، چاپ دوم، تهران: نشر مرکز#
2- امینی، عبدالله (1395)، حقیقت و زیبایی با نگاهی به هرمنوتیک فلسفی گادامر، چاپ اول، تهران: انتشارات نقد فرهنگ#
3- بلخاری قهی، حسن (1393)، در باب نظریه محاکات، نظریه هنر در فلسفه‌ی یونانی، چاپ دوم، تهران: انتشارات هرمس#
4- هایدگر، مارتین،( 1395) هستی زمان، سیاوش جمادی ، انتشارات ققنوس، #
5- همو،(1402) سرآغاز کار هنری، هرمس، نوبت دهم، #
6- همو، (۱۳۹۷). سرچشمهٔ اثر هنری. در جاده‌های فرعی (ع. رشیدیان، مترجم). نشر نی.#
7- همو، (۱۳۹۸). درآمدی به متافیزیک (ا. رحمتی، مترجم). انتشارات سوفیا.#
8- همو، (۱۳۹۸). پرسش از تکنولوژی. در هستی و زمان و چند اثر دیگر (ش. اعتماد، مترجم). نشر مرکز.#
9- Heidegger, Martin (1976) Gesamtausgabe 9: Wegmarken, Frankfurt am Main, Vittorio
#Klostermann
10- Heidegger, M. (1962). Being and Time (J. Macquarrie & E. Robinson, Trans.). New York: Harper & Row
#Sein und zeit (1927) tubingen: niemeyer. 1953.
