اثربخشی تمرینات یوگا بر بهزیستی روانشناختی و هیجانات خودآگاه در زنان با نشانه‌های اضطراب فراگیر
محورهای موضوعی : روش ها و مدل های روانشناختیسیده سحر محقق مرتضوی 1 , سمیه تکلوی ورنیاب 2
1 - کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران
2 - استادیار گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران
کلید واژه: تمرینات یوگا, بهزیستی روانشناختی, هیجانات خودآگاه, اضطراب فراگیر ,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: هدف از انجام این تحقیق بررسی اثربخشی تمرینات یوگا بر بهزیستی روانشناختی و هیجانات خودآگاه در زنان با نشانه‌های اضطراب فراگیر بود.
روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل زنان ۳۵ تا ۵۵ سال دارای نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر در شهر اردبیل در سال ۱۴۰۲ بود. نمونه‌گیری در سه مرحله انجام شد. ابتدا نمونه‌گیری غیرتصادفی در دسترس از طریق دعوت از زنان علاقه‌مند در باشگاه‌ها و مراکز مرتبط انجام شد. سپس با استفاده از پرسشنامه GAD-7 و مصاحبه بالینی هدفمند، ۳۸ نفر از افراد واجد شرایط انتخاب شدند و در نهایت افراد منتخب به صورت تصادفی ساده با استفاده از نرم‌افزار آماری در دو گروه آزمایش ۱۹ نفر و کنترل ۱۹ نفر گمارده شدند. گروه آزمایش در ۳۲ جلسه تمرین یوگا (چهار بار در هفته) شرکت کرد، در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزارهای گردآوری داده‌ها شامل مقیاس ۷ سؤالی اختلال اضطراب فراگیر (GAD-7)، مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف و سیاهه عاطفه و اسناد خودآگاه تانگنی و درینگ بود. داده‌ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیری (MANCOVA) و با رعایت پیش‌فرض‌های آماری مربوطه تحلیل شدند.
یافتهها: با توجه به مقادیر F برای پس‌آزمون مؤلفه‌های تسلط بر محیط (250/16)، رشد شخصی (901/14)، ارتباط مثبت با دیگران (796/16)، هدف داشتن در زندگی (355/15) و پذیرش خود (084/30) و سطح معناداری آن‌ها که کوچک‌تر از 05/0 است (05/0>P) مشاهده می‌شود که در زنان با نشانه‌های اضطراب فراگیر تمرینات یوگا بر ابعاد بهزیستی روانشناختی (تسلط بر محیط، رشد شخصی، ارتباط مثبت با دیگران، هدف داشتن در زندگی و پذیرش خود) به جز بُعد خودمختاری اثربخش بوده است. همچنین با توجه به مقادیر F برای پس‌آزمون خرده‌مقیاس‌های شرم (164/33)، گناه (931/24)، برون‌سازی (403/24)، بی‌تفاوتی (729/35) و غرور (518/16) و سطح معناداری آن‌ها که کوچک‌تر از 05/0 است (05/0>P) مشاهده می‌شود که در زنان با نشانه‌های اضطراب فراگیر، تمرینات یوگا تأثیر قابل‌توجهی بر ابعاد هیجانات خودآگاه داشته است. به طور خاص، هیجانات منفی شامل شرم، گناه، برون‌سازی و بی‌تفاوتی پس از مداخله کاهش یافته‌اند که نشان‌دهنده بهبود تنظیم هیجانی در این افراد است. نمره هیجان غرور نیز کاهش یافته است، که می‌تواند نشان‌دهنده کاهش غرور کاذب یا خودمحوری ناسالم و افزایش فروتنی و تعادل روانی باشد.
نتیجهگیری: می‌توان نتیجه گرفت که با انجام تمرینات یوگا می‌توان بهزیستی روانشناختی و هیجانات خودآگاه را در زنان با نشانه‌های اضطراب فراگیر بهبود بخشید.
Background and purpose: The aim of this study was to examine the effectiveness of yoga exercises on psychological well-being and self-conscious emotions in women with symptoms of generalized anxiety disorder.
Methods: This applied study used a quasi-experimental pretest-posttest control group design. The population included women aged 35 to 55 with generalized anxiety symptoms in Ardabil, Iran (2023). Sampling involved three stages: convenience sampling from local centers, purposive selection of 38 eligible participants via GAD-7 and clinical interviews, followed by random assignment to experimental (n=19) and control (n=19) groups. The experimental group completed 32 yoga sessions over eight weeks, while controls received no intervention. Data were collected using GAD-7, Ryff’s Psychological Well-Being Scale, and the Self-Conscious Affect and Attribution Inventory (SCAAI). Multivariate analysis of covariance (MANCOVA) was conducted after confirming statistical assumptions.
Findings: Based on post-test F-values for psychological well-being components including environmental mastery (F=16.250), personal growth (F=14.901), positive relations (F=16.796), purpose in life (F=15.355), and self-acceptance (F=30.084) all significant at p<0.05, yoga was effective in improving these dimensions in women with generalized anxiety symptoms, except for autonomy. Similarly, post-test F-values for self-conscious emotions shame (F=33.164), guilt (F=24.931), externalization (F=24.403), indifference (F=35.729), and pride (F=16.518) also showed significant effects (p<0.05). Negative emotions decreased after the intervention, indicating better emotional regulation, while pride reduction may suggest less unhealthy self-focus and greater psychological balance.
Conclusion: In conclusion, yoga practice can effectively enhance psychological well-being and self-conscious emotions in women showing symptoms of generalized anxiety disorder.
1. Forster B, Engel O, Erhard M, Bartels A. Short-term imepitoin treatment reduces stress level in dogs with generalized anxiety disorder. Journal of veterinary behavior. 2020;38:67-73. https://doi.org/10.1016/j.jveb.2020.05.006
2. Naeinian M, Shaeiri M, Sharif M, Hadian M. To study reliability and validity for a brief measure for assessing Generalized Anxiety Disorder (GAD-7). Clinical psychology and personality. 2011;9(1):41-50. 20.1001.1.23452188.1390.9.1.5.7
3. Goenka A, Yu SG, Chikkannaiah M, George MC, MacDonald S, Stolfi A, et al. Generalized anxiety disorder: A predictor for poor responsiveness to Botulinum Toxin type a therapy for pediatric migraine. Pediatric Neurology. 2022;130:21-7. https://doi.org/10.1016/j.pediatrneurol.2022.02.002
4. Papola D, Miguel C, Mazzaglia M, Franco P, Tedeschi F, Romero SA, et al. Psychotherapies for generalized anxiety disorder in adults: a systematic review and network meta-analysis of randomized clinical trials. JAMA psychiatry. 2024;81(3):250-9. doi:10.1001/jamapsychiatry.2023.3971
5. Buhk AH, Schadegg MJ, Dixon LJ, Tull MT. Investigating the role of negative and positive emotional avoidance in the relation between generalized anxiety disorder and depression symptom severity. Journal of Contextual Behavioral Science. 2020;16:103-8. https://doi.org/10.1016/j.jcbs.2020.03.006
6. Wang W, Peng Z, Wang X, Wang P, Li Q, Wang G, et al. Disrupted interhemispheric resting-state functional connectivity and structural connectivity in first-episode, treatment-naïve generalized anxiety disorder. Journal of affective disorders. 2019;251:280-6. https://doi.org/10.1016/j.jad.2019.03.082
7. Fuller-Thomson E, Carrique L, MacNeil A. Generalized anxiety disorder among adults with attention deficit hyperactivity disorder. Journal of affective disorders. 2022;299:707-14. https://doi.org/10.1016/j.jad.2021.10.020
8. Horwood S, Anglim J. Problematic smartphone usage and subjective and psychological well-being. Computers in Human Behavior. 2019;97:44-50. https://doi.org/10.1016/j.chb.2019.02.028
9. Midi MM, Cosmas G, Sinik S. The effects of spiritual intelligence on academic achievement and psychological well-being of youths in Kanibungan Village, Pitas. Southeast Asia Psychology Journal. 2019;9(3):1-14. https://doi.org/10.51200/sapj.v7i3.5237
10. Lee-Fong GC. The relationship between spiritual intelligence and psychological well-being in refugees: Keiser University; 2019. https://www.proquest.com/openview/2ac785e27dab19e77c92800dd459ee8d/1?pq-origsite=gscholar&cbl=18750&diss=y
11. Spitzer RL, Kroenke K, Williams JB, Löwe B. A brief measure for assessing generalized anxiety disorder: the GAD-7. Archives of internal medicine. 2006;166(10):1092-7. doi:10.1001/archinte.166.10.1092
12. Naghavi M. Investigating the relationship between physical activity and psychological well-being of women in the post-coronary period (Case study: Golestan province). Journal of Physiologh of Movement & Health. 2022;2(1):77-88. 20.1001.1.27834603.1401.2.1.8.8
13. Kamra R. A Study of Frustration in relation to self-esteem of senior secondary school students. RESEARCH REVIEW International Journal of Multidisciplinary. 2018;3(06). https://doi.org/10.5281/zenodo.1321291
14. Bhargav P, Bhargav H, Raghuram N, Garner C. Immediate effect of two yoga-based relaxation techniques on cognitive functions in patients suffering from relapsing remitting multiple sclerosis: A comparative study. International Review of Psychiatry. 2016;28(3):299-308. https://doi.org/10.1080/09540261.2016.1191447
15. Guner S, Inanici F. Yoga therapy and ambulatory multiple sclerosis assessment of gait analysis parameters, fatigue and balance. Journal of bodywork and movement therapies. 2015;19(1):72-81. https://doi.org/10.1016/j.jbmt.2014.04.004
16. Velikonja O, Čurić K, Ožura A, Jazbec SŠ. Influence of sports climbing and yoga on spasticity, cognitive function, mood and fatigue in patients with multiple sclerosis. Clinical neurology and neurosurgery. 2010;112(7):597-601. https://doi.org/10.1016/j.clineuro.2010.03.006
17. Vinu W, Kabeer DA, Kumar V, Safad A, Manibharathi G. Yoga-Based Interventions for Enhancing Psychological Well-Being in Postpartum Women: A Randomized Controlled Trial. Journal of Bodywork and Movement Therapies. 2025. https://doi.org/10.1016/j.jbmt.2025.02.007
18. Galyamina A, Kovalenko I, Smagin D, Kudryavtseva N. Interaction of depression and anxiety in the development of mixed anxiety/depression disorder. Experimental studies of the mechanisms of comorbidity. Neuroscience and behavioral physiology. 2017;47:699-713. https://doi.org/10.1007/s11055-017-0458-3
19. Ajami M, Sajjadian I. The effectiveness of yoga and mindfulness-based cognitive therapy on negative and positive emotions and cognitive emotion regulation in people with inflammatory bowel disease. Journal of Research in Behavioural Sciences. 2022;19(4):718-30. 10.52547/rbs.19.4.718
20. Fakhary Nejad S, Mojtabaie M, Mirhashemi M. Comparison of the effectiveness of yoga training with emotion regulation training on students' working memory and cognitive flexibility. Iranian journal of Learning and Memory. 2019;2(7):33-41. https://doi.org/10.22034/iepa.2020.214025.1145
21. Kafi H, Tavakoli VM. The Effectiveness of yoga therapy on emotional regulation and aggression in elementary school children. Iranian Journal of Psychiatric Nursing (IJPN) Original Article. 2021;9(1). http://ijpn.ir/article-1-1595-en.html
22. Zoogman S, Goldberg SB, Vousoura E, Diamond MC, Miller L. Effect of yoga-based interventions for anxiety symptoms: A meta-analysis of randomized controlled trials. Spirituality in Clinical Practice. 2019;6(4):256. https://doi.org/10.1037/scp0000202
23. Nanthakumar C. Intervention of Yoga in Stress, Anxiety and Depression. Complementary Therapies. 2020. 10.5772/intechopen.101619
24. Park CL, Finkelstein-Fox L, Groessl EJ, Elwy AR, Lee SY. Exploring how different types of yoga change psychological resources and emotional well-being across a single session. Complementary Therapies in Medicine. 2020;49:102354. https://doi.org/10.1016/j.ctim.2020.102354
25. Deveci M, Laban-Sharman A, Laban-Sharman R. Systematic review to explore the effect of yoga on anxiety in adults. Mental Health: Global Challenges. 2023;6(1):39-46. https://doi.org/10.56508/mhgcj.v6i1.150
26. Ryff CD. Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of personality and social psychology. 1989;57(6):1069. 10.1037/0022-3514.57.6.1069
27. Tangney JP, Dearing RL. Shame and guilt: Guilford press; 2003. https://doi.org/10.4135/9781412950664.n388
28. Ryff C, Singer B. From social structure to biology. Handbook of positive psychology. 2002;63:73. https://psycnet.apa.org/record/2002-02382-039
29. Khanjani M, Shahidi S, Fathabadi J, Mazaheri MA, Shokri O. Factor structure and psychometric properties of the Ryff’s scale of Psychological well-being, short form (18-item) among male and female students. Thoughts and Behavior in Clinical Psychology. 2014;9(32):27-36. https://sanad.iau.ir/en/Article/1118221
30. Roshan Chesli R, Atrifard M, Noori Moghaddam S. An Investigation of reliability and validity of the third version of. Clinical Psychology and Personality. 2007;5(2):31-46. 20.1001.1.23452188.1386.5.2.4.0
31. Babaei Khorzoghi M, Maleki Vasegh M, Rasekh SA. The effect of a course of yoga with the approach of ultimate-fit preparation and hatha-yoga exercises on static balance in middle-aged women. Iranian Journal of Rehabilitation Research. 2021;7(4):9-17. https://doi.org/10.22034/IJRN.7.4.9
32. Sung P. New perspective: Outcome measurement indices for yoga therapy. Journal of Yoga & Physical Therapy. 2014;4(1). http://dx.doi.org/10.4172/2157-7595.1000157
