مقایسه اثربخشی روش‌های آموزش مبتنی بر بازی‌سازی و تدریس سنتی درس تربیت بدنی در تقویت توانایی‌های تیمی دانشجویان
محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی
1 - آموزش و پرورش
کلید واژه: آموزش تربیت بدنی, بازی‌سازی, مهارت‌های اجتماعی, توانایی‌های تیمی,
چکیده مقاله :
هدف از این پژوهش، مقایسه اثربخشی دو روش آموزش مبتنی بر بازی‌سازی و آموزش سنتی در درس تربیت‌بدنی بر تقویت توانایی‌های تیمی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل و آزمایش است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان پسر دانشگاه فرهنگیان استان خراسان شمالی در سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ بود که به‌صورت تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه ۳۰ نفره تقسیم شدند. گروه آزمایش تحت آموزش مبتنی بر بازی‌سازی و گروه کنترل با روش سنتی آموزش دیدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه استاندارد ارزیابی توانایی‌های تیمی بود که روایی و پایایی آن در پژوهش‌های پیشین تأیید شده است. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری تی مستقل و تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که میانگین نمرات پس‌آزمون توانایی‌های تیمی در گروه بازی‌سازی به‌طور معناداری بالاتر از گروه سنتی بود. همچنین، ابعاد مختلف توانایی‌های تیمی نظیر همکاری، مسئولیت‌پذیری، ارتباط مؤثر و تصمیم‌گیری گروهی در گروه آزمایش بهبود چشمگیری یافت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، می‌توان نتیجه گرفت که آموزش مبتنی بر بازی‌سازی به‌دلیل ویژگی‌های تعاملی، انگیزشی و چالش‌برانگیز خود، بستری مناسب برای ارتقاء مهارت‌های تیمی دانشجویان فراهم می‌کند. بنابراین، استفاده از این روش در برنامه‌های درسی تربیت بدنی دانشگاهی به‌منظور ارتقاء یادگیری گروهی و مهارت‌های اجتماعی توصیه می‌شود.
The purpose of this study was to compare the effectiveness of gamification-based instruction and traditional teaching methods in physical education on enhancing teamwork abilities among male students at Farhangian University in North Khorasan Province during the academic year 2024–2025. This research employed a quasi-experimental design with pre-test and post-test and control and experimental groups. The statistical population included all male students at Farhangian University, from which 60 participants were randomly selected and divided into two groups of 30 each. The experimental group received gamified instruction, while the control group was taught using traditional methods. The standardized teamwork abilities questionnaire, previously validated in related studies, was used as the data collection instrument. Data were analyzed using independent t-tests and ANCOVA. The results showed that the mean post-test scores for teamwork abilities were significantly higher in the gamification group than in the traditional group. Dimensions such as collaboration, responsibility, effective communication, and group decision-making improved considerably in the experimental group. Based on these findings, it can be concluded that gamification, due to its interactive, motivational, and challenging features, provides a suitable context for improving students' teamwork skills. Therefore, integrating gamification into university physical education curricula is recommended to enhance group learning and social skills.
بیگلری، لیلا، ذبیح‌زاده، سپیده، ذبیح‌زاده، عاطفه و لطفی‌نیا، راضیه. (1402). یادگیری مبتنی بر بازی؛ درگیر کردن دانش‌آموزان از طریق بازی. پیشرفت‌های نوین در روان‌شناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، 62(6)، 280-296.
خطیبیان، مهتاب. (1394). آموزش هوشمند در ورزش. دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی علوم ورزشی.
رنجبرفرد، مینا و زندوکیلی، مهشید. (1400). مقایسه ارزشیابی سه روش آموزش مبتنی بر بازی، آموزش از طریق کار با نرم‌افزار تخصصی و آموزش سنتی از منظر دانشجویان. فناوری آموزش، 15(4)، 635-647. doi: 10.22061/tej.2021.4312.2359
سامیر، حبیب و روشنیان رامین، محسن. (1402). مقایسه تأثیر آموزش به روش بازی غیردیجیتال، بازی دیجیتال و روش سنتی بر یادگیری درس ریاضی دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی. فناوری‌های آموزشی در یادگیری، 6(21)، 124-145. doi: 10.22054/jti.2024.77336.1423
شریفی، علی، رحیمی، مرضیه و رفیع‌خواه، محسن. (1403). تأثیر بازی‌های ورزشی طراحی‌شده بر پایه مهارت‌های شناختی بر توجه و بازداری پاسخ کودکان مبتلا به نارساخوانی. ناتوانی‌های یادگیری، 14(2)، 12-24. doi: 10.22098/jld.2025.15773.2193
دانشیار، الهام، محمدزاده، حسن و رستمی، ربابه. (1403). روش آموزش مبتنی بر بازی موقعیتی: چالشی برای مدل سنتی در دانش تاکتیکی و لذت از فعالیت بدنی. پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده برای انتشار آنلاین. doi: 10.22080/jsmb.2024.18964.3363
داودی، مریم، یاعلی، رسول، قدیری، فرهاد و بهرام، عباس. (1400). تأثیر روش‌های آموزشی بازی برای درک، آموزش ورزش، ترکیبی (بازی برای درک + آموزش بازی) و خطی بر خلاقیت کودکان در فوتسال. رشد و یادگیری حرکتی ورزشی، 13(3)، 293-311. doi: 10.22059/jmlm.2021.327830.1598
رحمتی، رباب و کریمی، امیر. (1401). مطالعه اسنادی تأثیر بازی‌های آموزشی بر خلاقیت کودکان دبستانی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 46(12)، 29-50.
کریمیان، زهرا، مصلی‌نژاد، لیلی، فخرزاد، نورالهدی و فخرزاد، مریم. (1402). طراحی، اجرا و ارزیابی کارگاه آنلاین آموزش بازی‌گونه‌سازی به شیوه مبتنی بر سناریو بر یادگیری و رضایت شرکت‌کنندگان. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 15(3)، 51-60.
محمدزاده، حسن و دانشیار، الهام. (1400). مقایسه دانش تاکتیکی و علاقه موقعیتی در آموزش سنتی و روش‌های مبتنی بر بازی. رفتار حرکتی، 13(43)، 123-150. doi: 10.22089/mbj.2020.8277.1846
میرزابیگی، احمد. (1403). بررسی اثربخشی روش‌های تدریس نوین بر یادگیری دانش‌آموزان و دانشجویان در مقاطع مختلف. روان‌شناسی و علوم تربیتی در هزاره سوم، 32(8)، 455-468.
هیلاوی‌نیسی، منصور، نصری، صادق، عابدان‌زاده، رسول و بلالی، مرضیه. (1399). مقایسه اثربخشی بازی‌های فعال ویدئویی و بازی‌های پایه ورزشی بر رشد مهارت‌های حرکتی بنیادی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی. رشد و یادگیری حرکتی ورزشی، 12(4)، 433-457. doi: 10.22059/jmlm.2020.309158.1530
Gao Z, Zeng N, Pope ZC, Wang R, Yu F. (2019). Effects of exergaming on motor skill competence, perceived competence, and physical activity in preschool children. J Sport Health Sci. 8(2): 106-113.
Gómez- Carrasco CJ, Monteagudo-Fernández J, Moreno- Vera JR, Sainz-Gómez M. (2020). Evaluation of a gamification and flipped- classroom program used in teacher training: Perception of learning and outcome. PLoS One; 15 (10): e0241892. [DOI:10.1371/journal.pone.0241892]
Mateus N, Santos S, Vaz L, Gomes I, Leite, N.(2015). The effect of a physical literacy and differential learning program in motor, technical and tactical basketball skills. Revista de psicología del deporte. 24(3), 0073-0076.
Roure C, Méard J, Lentillon-Kaestner V, Flamme X, Devillers Y, Dupont J-P. (2019). The effects of video feedback on students’ situational interest in gymnastics. Technology, Pedagogy and Education. 1-12.
Urh M, Vukovic G, Jereb E, Pintar R. (2015). The model for introduction of gamification into e- learning in higher education. Procedia Soc Behav Sci; 197: 388-397. 10.1016/ J. Sbspro. 2015.07.154.
