بررسی اندیشه‌های عرفانی آنه¬ماری شیمل و مولانا با تکیه بر چند تمثیل
محورهای موضوعی :فرشته جوادی 1 , حجت‌اله غ منیری 2
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان وادبیات فارسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران. نویسنده مسئول: hojatolah.ghmoniri@iau.ac.ir
کلید واژه: کلیدواژه‌ها: اندیشه‌های عرفانی, تمثیل, آنه‌ماری شیمل, نغمۀ نی, سروده‌های مولوی.,
چکیده مقاله :
پژوهش پیش‌رو در نظر دارد تا با شیوۀ توصیفی- تحلیلی، اندیشه‌های حکمی- عرفانی آنه¬ماری شیمل در منظومۀ «نغمة نی» را با سخنان مولاناـ با بررسی چند تمثیل در معانی یادشده ـ بازخوانی-کرده و به این طریق میزان تأثیرپذیری شیمل از حکمت و عرفان مولانا را به خواننده بنمایاند. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که شیمل در «نغمۀ نی» که حاوی 17 غزل بلند عاشقانه ـ عارفانه است، بسیار تحت¬تأثیر ذهن و زبان جلال‌الدین محمد مولوی بوده و حتی در انتخاب تمثیل‌های خود، از این اندیشمند بلندآوازه و ادیب عارف ایرانی (قرن هفتم) وام¬گرفته¬است و سخن را با رمز و استعاره‌هایی که پیش‌تر دست پرماس وی بوده، آرایش¬داده¬است. از جمله تمثیل‌هایی که شیمل برای بیان عقاید خود مکرر استفاده¬کرده¬است دریا، صدف، امواج، نسیم، باغ (گل)، بهار، زمین و مانند آن‌هاست. محور اندیشه‌های شیمل که با نمادهای یادشده درصدد تعلیم و تلقین آن بوده، چگونگی رابطۀ انسان با آفریدگار (برپایۀ مسأله وحدت وجود بر مذهب تجلی) و به¬دنبال آن، غم غربت روح (نوستالژی) و تلاش برای زدودن این «غم» و رسیدن به آرامش ابدی است.
This research employs a descriptive-analytical method to examine the philosophical and mystical thoughts of Annemarie Schimmel in her poetic collection Naghmeh-ye-Ney, comparing them with Molana’s ideas through an exploration of selected parables. The study aims to highlight Schimmel’s intellectual and mystical influences derived from Molana's wisdom and spirituality. The findings indicate that Schimmel, in Naghmeh-ye-Ney, which comprises 17 mystical and romantic ghazals, is deeply inspired by Molana’s intellectual and linguistic legacy. She borrows extensively from this eminent 13th-century Persian mystic and poet, adorning her work with symbols and metaphors previously central to his teachings. Among the recurring parables used by Schimmel to express her beliefs are the sea, the shell, waves, breeze, garden (flowers), spring, earth, and similar elements. The focal point of Schimmel's thoughts, conveyed through these symbols, revolves around the relationship between humanity and the Creator (based on the principle of “unity of existence”), the sorrow of the soul's exile (nostalgia), and the quest to overcome this sorrow to achieve eternal tranquility.
منابع و مآخذ
1) تبریزی، صائب. 1368. گزیده اشعار، به انتخاب: شعار، جعفر و زین¬العابدین موتمن، بنیاد: تهران.
2) سعدی، مصلح بن عبدالله. 1368. کلیات سعدی، تصحیح: فروغی، ذکاالملک مقدمه¬ها: اقبال آشتیانی، عباس و فروغی، محمدعلی، تهران: جاویدان.
3) شفیعی¬کدکنی، محمدرضا. 1387. غزلیات شمس تبریز، مقدمه، گزینش و تفسیر، ج اول، تهران: سخن
4) شیمل، آنه¬ماری. 1948. «نغمه نی»، انتشارات زیفر.
5) فتوحی رودمعجنی، محمود. 1386. بلاغت تصویر، چاپ اول، تهران: سخن.
6) کاپلستون، فردریک چارلز، 1380. «تاریخ فلسفه»، مترجم: مجتبوی، سیدجلال¬الدین، جلدیکم، تهران: علمی و فرهنگی.
7) گولپینارلی، عبدالباقی. 1375. مولانا جلال‌الدین¬بلخی، مترجم: سبحانی توفیق، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
8) مولوی، جلال‌الدین محمد. 1371. مثنوی معنوی، بسعی واهتمام رینولد الین نیکلسون، چاپ دهم، تهران: امیرکبیر.
9) --------------------. 1376. کلیات شمس تبریزی، مولانا جلال‌الدین محمد مولوی رومی، به¬انضمام شرح حال مولوی، به¬قلم: فروزانفر، بدیع¬الزمان، تهران: امیرکبیر
10) --------------------- . 1398. فیه مافیه، با تصحیح و حواشی بدیع‌الزمان فروزانفر، چاپ هفتم، تهران: نگاه
11) ویلد، اشتفان. 2005. «شیمل، آنه¬ماری» در: بیوگرافی جدید آلمان 22(2005) 777-778.
