ملاحظاتی دربارۀ تصحیح فرامرزنامۀ بزرگ
محورهای موضوعی :
محمود رضایی دشت ارژنه
1
,
فاطمه صادقی نقدعلی عليا
2
,
قدرت اله رسم
3
1 - دانشگاه شیراز
2 - استاديار زبان و ادبيات فارسی دانشگاه پيام نور، تهران، ایران
3 - دانشگاه شیراز
کلید واژه: فرامرزنامۀ بزرگ, ماریولین فان زوتفن, ابوالفضل خطیبی, نقد تصحیح.,
چکیده مقاله :
فرامرزنامۀ بزرگ یکی از مهم¬ترین منظومه¬های پهلوانی پس از شاهنامه است که در اواخر سدۀ پنجم هجری بر اساس متن منثوری به همین نام سروده شده و وصف کارکیایی¬های فرامرز، پور رشید رستم است. سرایندۀ ناشناس این منظومه توانسته است به شیوه¬ای نگارین و با لحنی حماسی، فرامرزنامۀ بزرگ را در 5442 بیت بسراید که هم از نظر زبانی درخور توجه است و هم بخش مهمی از روایات حماسی خاندان رستم را در خود جای داده است. ماریولین فان زوتفن و ابوالفضل خطیبی بر اساس سه دست¬نویس، تصحیحی شایسته و عالمانه از این منظومه به دست¬داده¬اند. در این جستار ضمن معرفی چند و چون این تصحیح دانشمندانه، کوشش شده که با توسل به منابع درون¬متنی و برون¬متنی، دربارۀ ضبط برخی از ابیات این منظومه، ضبط¬های پیشنهادی ارائه شود و گره از برخی فروبستگی¬های این منظومه گشوده شود. در فرجام برای حدود چهل و چهار بیت از این منظومه، ضبطی پیشنهادی ارائه گشته است.
The Great Faramarznameh is one of the most important heroic poems after the Shahnameh, which was written at the end of the fifth century AH based on the prose text of the same name, and the description of Faramarz's works is about the elder son of Rostam. The anonymous poet of this poem had composed the great Faramarznameh in 5442 verses in an epic style and with an epic tone, which is remarkable in terms of linguistics and contains an important part of the epic narrations of Rostam’s family. Mariolin van Zoutfen and Abolfazl Khatibi made a worthy and wise correction of this work based on three manuscripts. In this paper, while introducing this scientific correction, an attempt has been made to provide suggested recordings of some verses of this poem by resorting to in-text and extra-textual sources to remove some of the ambiguities of this work. Finally, for about 44 verses of this work, a suggested recording is provided.
- آیدنلو، سجاد. (1395). «منظومه¬ای پهلوانی از سدۀ پنجم هجری»، جهان کتاب، سال 21، شمارۀ 7و 8، صص 18-22.
- ایرانشان¬بن ابی¬الخیر. (1377). کوش¬نامه، تصحیح جلال متینی، تهران: علمی.
- خالقی مطلق، جلال. (1362). «مطالعات حماسی(فرامرزنامه)»، نشریه ادبیات و علوم انسانی، شمارۀ 128-129، صص 85-121.
- رواقی، علی. (1390). فرهنگ شاهنامه، تهران: انتشارات فرهنگستان هنر.
- سرگلزایی، محمدرضا. (1400)، «همه¬چیز از فیثاغورث شروع شد»، https://drsargolzaei.com
- طرسوسی،ابوطاهر محمد بن حسن. (1399). قهرمان¬نامه، تهران: خاموش
- فرامرزنامۀ بزرگ. (1394). به کوشش ماریولین فان زوتفن و ابوالفضل خطیبی، تهران: سخن.
- کزازی، مير¬جلال¬الدين، (1385). نامه باستان (گزارش و ویرایش شاهنامه)، تهران: سمت.
- نحوی، اکبر. (1399). مجمل¬التواریخ و القصص، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار با همکاری انتشارات سخن.
- نحوی، اکبر. (1381).«ملاحظاتی درباره فرامرزنامه و سرایندۀ آن»، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، ش164، صص 119-136.
- فردوسی، ابوالقاسم.(1374). شاهنامه (بر اساس چاپ مسکو). به کوشش سعید حمیدیان، تهران: قطره.
- فردوسی، ابوالقاسم.(1380). شاهنامه. به تصحیح و مقدمه تحلیلی مصطفی جیحونی، اصفهان: شاهنامه¬پژوهی.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1389). شاهنامه. به کوشش جلال خالقی¬مطلق، تهران: دایره-المعارف اسلامی.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1388). شاهنامه از دست نویس موزه فلورانس . تصحیح و شرح عزیزاله جوینی ،تهران:دانشگاه تهران.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1385). شاهنامه، به تصحیح و توضیح کاظم برگ¬نیسی، تهران: انتشارات فکر روز.
References
- Aydenlu, Sajjad (2015), "Pahlavi Poems from the 5th Century ", Jahan Ketab, Year 21, No. 7 and 8, 18-22[in Persian]
- Iran-Shan-Ben Abi-Al-Khair, (1377). Kosh Nameh, Ed. Dr. Jalal Matini, Tehran: Elmi. [in Persian]
- Khaleghi Mutlaq, Jalal (2013), "Epic Studies (Faramarznameh)", Journal of Literature and Human Sciences, Vol. 128-129, 85-121[in Persian]
- Ravaqi, Ali, (2018). Farhang Shahnameh, Tehran: Farhangistan Honar. [in Persian]
- Sargolzaei, Mohammad Reza (1400), "Everything started with Pythagoras", https://drsargolzaei.com. [in Persian]
- Tarsousi, Abu Taher Mohammad Hasan (2019), Ghahraman-nameh, Tehran: Khamoosh.[in Persian]
- The great Faramarznameh. (2014). With the efforts of Marjolijn van Zutphen and Abolfazl Khatibi, Tehran: Sokhan. [in Persian]
- Kazazi, Mir-Jalal-Al-Din, (1385). Nameh Bastan(report and editing of Shahnameh), Tehran: Samt. [in Persian]
- Nahvi, Akbar (1399), Mojamal Al-Tawarikh and Al-Qosas, Tehran: Dr. Mahmoud Afshar Publications in collaboration with Sokhon Publications. [in Persian]
- Nahvi, Akbar (1381). "Considerations about Faramaraznameh and its composer", Journal of Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Vol. 164, 119-136. [in Persian]
- Ferdowsi, Abulqasem. (1374). Shahnameh (based on the Moscow edition). By the effort of Saeed Hamidian, Tehran: Ghatreh. [in Persian]
- Ferdowsi, Abulqasem. (1380). Shahnameh with the correction and analytical introduction of Mustafa Jeyhouni, Isfahan: Shahnameh-Pazhuhi. [in Persian]
- Ferdowsi, Abulqasem. (1389). Shahnameh by the efforts of Jalal Khaleghi-Motalaq, Tehran: Islamic Encyclopedia. [in Persian]
- Ferdowsi, Abulqasem. (1388). Shahnameh from the manuscript of the Florence Museum. Edited and explained by Azizollah Joveni, Tehran: University of Tehran. [in Persian]
- Ferdowsi, Abulqasem (1385). Shahnameh, corrected and explained by Kazem Bargneysi, Tehran: Fekr Rooz.
