اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب اجتماعی و تصویر بدنی منفی افراد مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن

محورهای موضوعی : general Psychology

علی اکبر خسروی همپا ¹ , اکبر محمدی ²

1 - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران [e-mail]
2 - ( نویسنده مسئول)، استادیار، گروه روانشناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی [e-mail]، تلفن: [phone]

تاریخ دریافت : 1402/12/09 تاریخ پذیرش : 1403/01/28 تاریخ انتشار : 1403/12/06

کلید واژه: اختلال بدریخت انگاری بدن, اضطراب اجتماعی, تصویر بدنی منفی, کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی,

چکیده مقاله :

چکیده مقدمه: اولین بخش شخصیت هر انسان، بدن و ظاهر اوست. بدن با سایر بخش‌های شخصیت تفاوت دارد، به این علت که؛ به راحتی قابل مشاهده است و همین امر باعث اهمیت بدن و ظاهر در تعاملات اجتماعی می‌شود. هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب اجتماعی و تصویر بدنی منفی افراد مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن بود. روش پژوهش: این پژوهش از لحاظ اجرا، جزء تحقیقات آزمایشی از نوع روش تحقیق نیمه‌تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و همچنین از لحاظ هدف، جزء تحقیقات کاربردی به شمار می‌رفت. کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار که در نیمسال اول سال تحصیلی 1403-1402 در این دانشگاه مشغول به تحصیل بودند، جامعه آماری این مطالعه را تشکیل می‌دادند. با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 20 نفر از این دانشجویان که به اختلال بدریخت انگاری بدن مبتلا بودند انتخاب و به دو گروه آزمایش (10 نفر) و گروه گواه (10 نفر) گمارده شدند. روی گروه آزمایش پروتکل درمانی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی کابات زین اجرا شد، درحالی که گروه گواه هیچ مداخله‌ای دریافت کرد. آزمودنی‌ها در هر دو گروه در ابتدای پژوهش پرسشنامه اضطراب اجتماعی کانور و همکاران و پرسشنامه تصویر بدنی مک کینلی و هاید را پاسخ دادند و پس پایان مداخله مجددا هر دو پرسشنامه‌ها را تکمیل کردند. برای بررسی فرضیه پژوهش از تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش اضطراب اجتماعی و تصویر بدنی منفیِ افراد مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن تاثیر دارد. نتیجه گیری: بر همین اساس؛ برنامه‌ریزی برای اجرای کارگاه‌ها و درمان‌های مبتنی بر کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در افراد مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن برای کاهش اضطراب اجتماعی و تصویر بدنی منفی آن‌ها مفید به نظر می‌رسد.

چکیده انگلیسی:

 

© 2020 The Author(s). This work is published by family and health as an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/). Non-commercial uses of the work are permitted, provided the original work is properly cited.

Abstract

Introduction: The first part of every person's personality is his body and appearance. The body is different from other parts of the personality, because; It is easily visible and this makes the body and appearance important in social interactions. The purpose of this research was to determine the effectiveness of mindfulness-based stress reduction training on social anxiety and negative body image of people with body dysmorphic disorder. Research method: In terms of execution, this research was part of experimental research of the type of semi-experimental research method with a pre-test-post-test design with a control group, and also in terms of purpose, it was considered part of applied research. All the students of Islamic Azad University, Garmsar branch, who were studying in this university in the first semester of the academic year 1402-1403, constituted the statistical population of this study. Using available sampling method, 20 of these students who were suffering from body deformity disorder were selected and assigned to two experimental groups (10 people) and control group (10 people). Kabat-Zinn's mindfulness-based stress reduction treatment protocol was implemented on the experimental group, while the control group received no intervention. Subjects in both groups answered the social anxiety questionnaire of Connor et al. and the body image questionnaire of McKinley and Hyde at the beginning of the study and completed both questionnaires again after the end of the intervention. Multivariate covariance analysis was used to investigate the research hypothesis. Findings: The results showed that mindfulness-based stress reduction training has an effect on reducing social anxiety and negative body image of people with body dysmorphic disorder. Conclusion: Accordingly; Planning to implement mindfulness-based stress reduction workshops and treatments in people with body dysmorphic disorder seems useful to reduce their social anxiety and negative body image.