بررسی ساختارهای فرهنگی در ضرب المثل های ترشیزکهن
محورهای موضوعی :حمید زنده دل 1 , رضا مهربان قزلحصار 2 , جواد زنده دل قزلحصار 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
2 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد واحد مشهد
3 - گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاداسلامی، مشهد، ایران.
کلید واژه: ضرب المثل, فرهنگ, ساختارهای فرهنگی, ترشیز کهن.,
چکیده مقاله :
ادبیات عامۀ ایرانی نمونۀ بارزی از گنجینۀ گران¬بهای ادبی جهان است که ما ایرانیان از ذخایر و مالکیت این گنج معنوی برخوردار هستیم که متأسفانه قدر آن را ندانستهایم. ضرب¬المثل¬ها گونه¬ای از این گنجینه هستند که معمولاً تاریخچه و داستانی پندآموز در پس بعضی از آنها نهفته است. بسیاری از این داستانها از یاد رفته¬اند، و پیشینۀ برخی از امثال بر بعضی از مردم روشن نیست؛ با این ¬حال، در سخن بهکار میروند. در کشور ما به دليل سابقۀ کهن، ضرب¬المثل¬های فراوانی وجود دارد. اگرچه در اقوام مختلف ايرانی اين ضرب¬المثل¬ها دارای تفاوت¬هايی در زبان و لهجه است، ولی بسياری از آن-ها به جهت معنا و يا مفهوم مشترک هستند. ضربالمثل¬ها در واقع انعکاسی از فرهنگ اصیل و شایع هر جامعه است. در پژوهش حاضر، با بحث و بررسی در مورد ضرب¬المثل¬ها و تعبيرات عاميانۀ رايج در دیار ترشیز، سعی خواهيم کرد ارزش¬ها، معيارها و شيوۀ زندگی گذشتگان¬مان را ترسيم کنيم و از اين طريق آداب و رسوم، ساختارهای فرهنگی و هنجارها را مورد پژوهش و بررسی قرار دهيم.
Iranian popular literature is a clear example of the world's precious literary treasure that we Iranians enjoy the reserves and ownership of this spiritual treasure, which unfortunately we have not appreciated. Proverbs are a type of this treasure, some of which usually have a history and instructive story behind them. Many of these stories have been forgotten, and the background of some proverbs is not clear to some people; however, they are used in speech. In our country, due to its ancient history, there are many proverbs. Although these proverbs have differences in language and dialect among different Iranian ethnic groups, many of them are common in meaning or concept. Proverbs are actually a reflection of the original and prevalent culture of each society. In the present study, by discussing and examining proverbs and popular expressions common in the land of Torshiz, we will try to outline the values, standards, and lifestyle of our ancestors, and in this way, we will research and examine customs, cultural structures, and norms.
1. امینی، امیرقلی (1393). فرهنگ عوام یا تفسیر امثال و اصطلاحات زبان پارسی، تهران: فردوس.
2. پرتوی آملی، مهدی (۱۳۶۹). ریشه های تاریخی امثال و حكم، تهران: سنایی.
3. خسروی، محمد رضا (1376). تاریخ کاشمر، مشهد: بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی.
4. دهخدا، علی اكبر(1361). امثال و حكم، تهران:چاپخانه سپهر.
5. ذوالفقاری، حسن (1386). تفاوت ضرب المثل با برخي گونه هاي زبانی و ادبی مشابه. نجوای فرهنگ، دوره 2، ش 4، ص 22-21.
6. کشاورزی،مصدق (1399). ارتباط بین گرایش به هویت ملی و بی تفاوتی اجتماعی در بین شهروندان شهر بوشهر.جامعه شناسی سیاسی ایران، دوره 3، ش 4، صص381-357.
7. محتشم، حسن (1380). فرهنگواره تحلیلی امثال و حكم (ضرب المثلهای سبزواری)، سبزوار:چاپ دانشگاه آزاد اسلامی، معاونت پژوهشی.
8. همایی، جلال الدین (1368). فنون بلاغت و صناعات ادبی،تهران: چاپ هما.
9. ولك، رنه و دیگران (۱۳۷۰). چشم اندازی از ادبیات و هنر، ترجمه غلامحسین یوسفی و محمد تقی (امیر) صدقیانی، تهران: معین.
سایت های اینترنتی:
10- https://www.islamquest.net/fa/archive/fa42811
11- http://pajoohe.ir/Product.aspx?ProductID=47301