بررسی رابطه علّی سرمایه روان شناختی و اضطراب اجتماعی دانشجویان از طریق نقش میانجی گر سبک های مقابله ای

محورهای موضوعی : سلامت اجتماعي

ریحانه چراغچی مسجدی ¹ , نوری کعب عمیر ²

1 - کارشناسی ارشد روان¬شناسی عمومی، گروه روان¬شناسی، دانشگاه غیر انتفاعی خیام، مشهد، ایران
2 - گروه روانشناسی، موسسه آموزش عالی بینالود، مشهد، ایران

تاریخ دریافت : 1403/07/16 تاریخ پذیرش : 1403/10/17 تاریخ انتشار : 1404/03/25

کلید واژه: سرمایه روان شناختی, سبک های مقابله, اضطراب اجتماعی,

چکیده مقاله :

این پژوهش با هدف بررسی رابطه علّی سرمایه روانشناختی و اضطراب اجتماعی دانشجویان از طریق نقش میانجی گر سبک های مقابله ای انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی از طریق الگویابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه خیام مشهد در سال 1403 بودند که از میان آنها تعداد 250 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده¬های پژوهش از پرسشنامه های سرمایه روان شناختی لوتانز و همکاران  (2007)، سبک های مقابله ای پارک (2007) و اضطراب اجتماعی کانور و همکاران (2000) استفاده شد. داده¬ها با استفاده از الگویابی معادلات ساختاری و در نرم¬افزار¬های آماری SPSS و AMOS ویراست 25 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که الگوی نهایی از برازش خوبی برخوردار بوده است. همچنین، یافته¬ها نشان داد که سرمایه روانشناختی با سبک های مقابله ای کارآمد (0001/0p< ،69/0=β) رابطه مثبت مستقیم و با سبک¬های مقابله¬ای ناکارآمد (0001/0p< ،25/0- =β) و اضطراب اجتماعی (0001/0p< ،54/0- =β) رابطه منفی مستقیم دارد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که سبک های مقابله ای میانجی گر رابطه بین سرمایه روانشناختی و اضطراب اجتماعی هستند (001/0p<). یافته‌ها نشان داد که سرمایه روان‌شناختی از طریق سبک‌های مقابله‌ای می‌تواند تأثیر غیرمستقیم بر کاهش اضطراب اجتماعی داشته باشد و به عنوان عاملی محافظتی در بهزیستی روانی باشد. دانشجویانی با سرمایه روان‌شناختی بالا در مواجهه با شرایط استرس‌زا از سبک مقابله‌ای کارآمد استفاده می‌کنند که به بهبود عملکرد اجتماعی و کاهش اضطراب اجتماعی کمک می‌کند.

چکیده انگلیسی:

This study investigated the causal relationship between psychological capital and social anxiety among university students, specifically examining coping styles as a mediating variable. The research employed a descriptive-correlational design utilizing Structural Equation Modeling (SEM). The statistical population comprised students at Khayyam University in Mashhad during the 2023–2024 academic year, from which 250 participants were selected via convenience sampling. Data were collected using the Psychological Capital Questionnaire (Luthans et al., 2007), the Coping Styles Inventory (Park, 2007), and the Social Anxiety Scale (Connor et al., 2000). The data were analyzed using SEM techniques implemented in SPSS and AMOS version 25. The results confirmed that the final model demonstrated a good fit to the data. Specifically, psychological capital showed a significant positive direct relationship with effective (adaptive) coping styles (β = 0.69, p < 0.0001), and a significant negative direct relationship with both ineffective (maladaptive) coping styles (β = -0.25, p < 0.0001) and social anxiety (β = -0.54, p < 0.0001). Crucially, coping styles significantly mediated the relationship between psychological capital and social anxiety (p < 0.001). The findings suggest that psychological capital acts as a protective factor in psychological well-being by indirectly reducing social anxiety through its positive influence on coping mechanisms. Students with higher levels of psychological capital tend to employ more effective coping strategies in stressful a situation, which subsequently enhance their social functioning and mitigates social anxiety.