کاوشی بر قرآن و اهل‌بیت (علیهم‌السلام) ثقلینِ تمدن‌ساز
محورهای موضوعی : نشریه پژوهشنامه معارف اهل بیت علیه السلام
1 - استادیار گروه معارف اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: قرآن, اهل‌بیت, تمدن, تمدن اسلامی, عناصر تمدن‌ساز, منابع تفکر اسلامی,
چکیده مقاله :
شکل‌گیری تمدن در هر جامعه‌ای، بیانگر ترقی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، و نشانة پیشرفت، رشد و توسعه در تمام زمینه‌های فعالیت آن جامعه است. هدف اصلی این مقاله شناخت و تحلیل عناصر تمدن‌ساز در منابع تفکر شیعه بویژه قرآن و اهل‌بیت(علیهم‌السلام) است. در اين مقاله، به روش توصیفی تحلیلی، و جمع‌آوری داده‌ها به صورت کتابخانه‌ای، به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که عناصر تمدن‌ساز در قرآن و عترت کدامند و چه نقشی در تمدن اسلامی ایفا می‌کنند؟ یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد در منابع تفکر اسلامی شاهد سفارش‌های زیادی بر عناصر تمدن‌ساز هستیم. عناصری همچون تولید فکر و اندیشه، تعقل و عقل‌گرایی، عدالت‌محوری، امنیت همگانی، نهادینه‌سازی قانون و نظم، تعهد به اصول اخلاقی، نگرش فراقومیتی، تساهل و مدارا، تولید ثروت و سرمایه، قدرت و اقتدار، همبستگی و مشارکت همگانی و توجه به شهرنشینی و معماری، عناصر تأثیرگذار برای ایجاد تمدن به شمار می‌روند. ضرورت و اهمیت این پژوهش، در دفع اتهامات ناروا درخصوص شکوفایی و گسترش تمدن اسلامی و ایجاد خودباوری برای شیعیان در حل مسائل مختلف و ایجاد تحول در جامعه است.
The formation of civilization in any society is an expression of social, economic and cultural progress, and a sign of progress, growth and development in all fields of activity of that society. The main goal of this article is to identify and analyze the elements of civilization in the sources of Shiite thought. In this article, we are looking for an answer to the question of what are the civilization-building elements in the sources of Shia thought and what role do they play in Islamic civilization, by descriptive analytical method and library data collection? The findings of this article show that in the sources of Shia thought, we see many orders on civilization-building elements. Elements such as the production of thought, reasoning and rationalism, justice-oriented, public security, institutionalization of law and order, commitment to moral principles, trans-ethnic attitude, tolerance and wealth, production of wealth and capital, power and authority, solidarity and public participation and attention to urbanization and architecture are influential elements for creating civilization. The necessity and importance of this research is in dispelling unjust accusations regarding the flourishing and expansion of Islamic civilization and creating self-confidence for Shiites in solving various problems and creating transformation in society.
