واکاوی ابعاد و مولفه های واجب معلق و مشروط در فقه اسلامی؛ بررسی در دو ساحت علم اصول و حقوق
محورهای موضوعی : جامع الفقهیه
غلام محمد ادیبی
1
,
رحیم وکیل زاده
2
,
هرمز اسدی کوه باد
3
1 - دانشجوی دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران.
2 - استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
3 - دانشیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران.
کلید واژه: علم اصول و حقوق, واجب معلق و مشروط, فقه ,
چکیده مقاله :
یکی از موضوعات بسیار مهم که به معرکه الآراء اندیشمندان اصولی تبدیل شده است مبحث مربوطبه بحث واجب معلق و واجب مشروط است .همانگونه که از عنوان این بحث بر می آید این بحثی فرعی و شاخه ای از فروعات مربوط به مبحث امر است .ازجمله مباحثی اصولیون امامیه آنرا به طور مبسوط طرح و در مورد آن به بحث و بررسی پرداخته اند مبحث امر از حیث ماده و هیئت است . اندیشمندان اصولی امامیه بحث و مقوله امر را از منظر ماده آن یعنی حروف تشکیل دهنده این واژه یعنی ،همزه،میم و راء مورد و همچنین از حیث و منظر هیئت آن مورد مطالعه قرار داده اند . مباحث طرح شده در پیرامون ماده و صیغه امر با تطور ادوار دانش اصولی شیعه نیز تطور پیدانموده و پیشرفتهای لازم را به خود دیده است .با توجه به کلام نخست که واجب مشروط و واجب معلق دو فرع از فروعات مبحث امر هستند لازم است جهت شناسایی دقیق آنها به عنوان مقدمه بحث تحلیل آن دو و جایگاه شناسی برای آنان در اصول امامیه و علم حقوق اسلامی ابتدا لازم است از اصل به فرع پیش روی شود و جایگاه آن در مبحث امر تبیین گردد.
One of the most important issues that has become a battle of the opinions of usulist thinkers is the topic related to the discussion of suspended obligation and conditional obligation. As the title of this discussion suggests, this is a sub-discussion and a branch of branches related to the topic of matter. Among the discussions of the usulists The Imamiyyah have elaborated on it and have discussed and investigated it. The fundamentalist thinkers of Imamia have studied the discussion and the category of matter from the point of view of its substance, i.e. the letters that make up this word, i.e., Hamzah, Mim, and Ra'a, as well as from the point of view of its delegation. The issues raised around the substance and form of the matter have also developed with the development of Shia fundamental knowledge and have seen the necessary progress. Considering the first word that conditional obligation and suspended obligation are two branches of the topic of the matter, it is necessary for accurate identification. As a prelude to the analysis of both of them and their position in the principles of Imamia and the science of Islamic law, it is first necessary to proceed from the principle to the branch and explain its position in the matter.
۱: لنگرودی محمد جعفر مجموعه محشی قانون مدنی چاپ چهارم انتشارات گنج دانش ۱۳۹۱
۲: هاشمی سید محمد حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران جلد دوم چاپ سوم انتشارات دادگستر ۱۳۷۷
۳: کاتوزیان ناصر مقدمه علم حقوق چاپ سی و دوم شرکت سهامی انتشار ۱۳۸۱
۴: کاتوزیان ناصر قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی چاپ چهل و یکم انتشارات میزان تابستان ۱۳۹۳.
۵: عدل منصور حقوق مدنی چاپ اول انتشارات خرسندی ۱۳۸۹
۶:شمس عبدالله آیین دادرسی مدنی جلد اول چاپ هشتم انتشارات دراک پاییز ۱۳۸۴
۷: امامی حسن حقوق مدنی جلد چهارم چاپ هفتم انتشارات اسلامیه ۱۳۸۳
۸: کاتوزیان ناصر عقود معین جلد اول چاپ نهم شرکت سهامی انتشار ۱۳۸۴
۹: کاتوزیان ناصر عقود معین جلد دوم چاپ هشتم انتشارات گنج دانش ۱۳۸۸
۱۰:کاتوزیان ناصر دوره مقدماتی حقوق مدنی اموال و مالکیت چاپ نهم انتشارات میزان بهار ۱۳۸۴
۱۱: کاتوزیان ناصر قواعد عمومی قراردادها جلد پنجم چاپ پنجم شرکت سهامی انتشار ۱۳۸۷
۱۲:کاتوزیان ناصر ایقاع چاپ چهارم نشر میزان تابستان ۱۳۸۷
۱۳:صفایی حسین مسئولیت مدنی انتشارات سمت چاپ دوم ۱۳۹۰
۱۴: شهیدی حقوق مدنی جلد اول تشکیل قراردادها و تعهدات چاپ نهم انتشارات مجد ۱۳۹۲
۱۵:جعفری لنگرودی محمد جعفر تاثیر اراده در حقوق مدنی چاپ سوم انتشارات گنج دانش ۱۳۹۲
۱۶: شهیدی مهدی حقوق مدنی ۳ سقوط تعهدات چاپ پنجم انتشارات متن ۱۳۸۱
۱۷: محمدپور ایران و خردمندی سعید بررسی شروط ضمن عقد در ماده ۶۷۹ قانون مدنی مجله کانون وکلای دادگستری شماره ۱۲۴ دی ماه ۱۳۹۰
۱۸: قاسم‌زاده مرتضی و رهپیک حسن و کیایی عبدالله تفسیر قانون مدنی چاپ پنجم انتشارات سمت ۱۳۹۰
۱۹:اسدالله نهانی و سیامک لطفیانی و سیروان طاهریان مشروط معلق و منجز انتشارات جاودانه جنگل چاپ اول ۱۳۹۷
