تحلیل عوامل محیطی مؤثر بر روند درمان بیماران بستری در بیمارستانهای شهری استان تهران
محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ای
محمدصادق طاهرطلوع دل
1
,
شهناز پورناصری
2
,
بهرام صالح صدق پور
3
,
سیده ثمینه سمیعی کاشی
4
1 - گروه معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران
2 - گروه معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران
3 - گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران
4 - گروه معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران
کلید واژه: عوامل محیطی, بیمارستانهای شهری, بهبود بیماران بستری, برنامه ریزی کالبدی, طراحی مراکز درمانی, شهر تهران,
چکیده مقاله :
تحقیقات نشان داده‌اند که محیط بیمارستان‌ها و اتاق‌های بستری بر سلامت جسمی، روانی و روحی بیماران تأثیرگذار هستند و با توجه به اینکه بیماران تحت فشارها و آسیب‌های جسمی و روانی به این مراکز مراجعه می‌کنند؛ ضروری است که طراحی، ساخت و بهره‌برداری این فضاها به‌گونه‌ای صورت گیرد که از این گونه فشارها بر بیماران و خانواده‌های آن‌ها بکاهد. هدف این مقاله تعیین عوامل محیطی اتاق‌های بستری بیمارستانهای شهری استان تهران است که می‌توانند روند بهبودی بیماران را تسهیل کنند. در این مقاله، پس از مرور ادبیات و استخراج متغیرهای مؤثر، از روش دلفی و تحلیل عامل Q برای استخراج نظرات متخصصان استفاده شد. قلمرو جغرافیایی این پژوهش، بیمارستانهای استان تهران است. از نظر متخصصان، هفت عامل محیطی در اتاق بستری، از اهمیت زیادی برخوردارند و می‌توانند به‌طور مثبت بر روند بهبودی بیماران بستری در بیمارستانهای شهری استان تهران تأثیر بگذارند. این عامل‌ها به ترتیب از قوی‌ترین تا ضعیف‌ترین بدین شرح هستند: طراحی فضای داخلی، حریم فضای بستری، آسایش محیط فیزیکی، حواس‌پرتی مثبت محیط، پاسخ‌دهی محیط بستری، بهداشت محیط بستری و آسایش بصری محیط. بر اساس نتایج این پژوهش، لازم است که در مرحله برنامه‌ریزی، آمایش و سیاستگذاری، همچنین مراحل طراحی و ساخت و بهره‌برداری این فضاها، عوامل محیطی مؤثر بر روند درمان را در اولویت توجه قرار داد. نتایج این پژوهش نشان داد که از نظر متخصصین، 25 ریزعامل (متغیر): طراحی و جانمایی پنجره، طراحی داخلی، حریم بیمار، مبلمان و چیدمان اتاقها، دسترسی به فضای باز و طبیعت، نور طبیعی، رنگ، چشم‌انداز پنجره، جایگاه خانواده بیمار در اتاق، استاندارد تخت ها، سرویس بهداشتی مناسب، فرم، تزیینات و دکوراسیون، نور مصنوعی، تعداد تخت اتاق، آکوستیک مناسب، سیستم حرارتی، سیستم تهویه، گرافیک و سیمای محیطی، اجرای خوب، انتخاب مصالح مناسب، طبیعت شبیه‌سازی‌شده، هوشمندسازی اتاقها، تجهیزات اتاق و تجهیزات بالای تختها، رعایت بهداشت محیطی؛ بر روند درمان بیماران بستری در بیمارستان‌ها تأثیر مثبت دارند. به عبارت نهایی در برنامه ریزی فیزیکی بناها جهت طراحی مراکز درمانی و بیمارستانی بایستی رعایت ضوابط مورد پژوهش از جنبه های نظری یا راهبردی و اجرایی یا راهکاری در نظر گرفته و رعایت شوند.
Researches have shown that hospitals; environment and inpatient rooms affect patients’ physical, mental and spiritual health. This article seeks to determine environmental factors of urban hospitals of Tehran province rooms that can foster patients’ recovery process. After literature review, a Delphi method and Q-type factor analysis were used to extract experts’ views. The geographical area of this research is Tehran province’s Hospitals. It is revealed that the experts believe there are seven factors that can positively affect in-patients’ recovery process. According to specialists, seven environmental factors in hospital rooms play a crucial role and can positively influence the recovery process of patients admitted to urban hospitals. These factors, ranked from the most to the least significant, are as follows: interior design, privacy of the patient space, physical comfort, positive distractions, responsiveness of the patient environment, environmental hygiene, and visual comfort. Based on the results of this study, it is necessary to prioritize environmental factors affecting the treatment process during the planning and policy-making, as well as the design, construction, and operation stages. This research indicated that specialists consider 25 sub-factors (variables) to have a positive impact on the treatment process of hospitalized patients. These include: window design and placement, interior design, patient privacy, furniture and room arrangement, access to open space and nature, natural light, color, window views, the role of family in the room, bed standards, appropriate restroom facilities, form, decorations and decor, artificial lighting, number of beds in the room, proper acoustics, heating system, ventilation system, environmental graphics and appearance, proper execution, selection of suitable materials, simulated nature, room automation, in-room equipment, bedside equipment, and maintenance of environmental hygiene. In the final words, in the physical planning of buildings for the design of medical centers and hospitals, the criteria of the research should be considered and observed from the theoretical or strategic aspects and the implementation or solutions.
