تاثیر ویژگی های رفتاری بر قصد به کارگیری تردید حرفه ای حسابرسان
محورهای موضوعی : حسابداری و مالی
پیام سلیمی
1
,
محمد علیپور
2
,
میثم عرب‌زاده
3
,
حسین پناهیان
4
,
مهدی صفری گرایلی
5
1 - دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.
2 - استادیار، گروه حسابداری، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.
3 - دانشیار، گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.
4 - دانشیار، گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.
5 - دانشیار، گروه حسابداری، واحد بندرگز، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرگز، ایران.
کلید واژه: تردید حرفه ای, ویژگی های رفتاری, نگرش نسبت به رفتار, هنجارهای ذهنی, کننرل رفتاری ادراک شده,
چکیده مقاله :
تردید حرفه‌ای از مفاهیم بسیار مهم در حسابرسی و به معنای ارزیابی نقادانه شواهد حسابرسی است. رفتار تردید آمیز حرفه ای برای دستیابی به نتیجه گیری نهایی که مبنای اظهارنظر حسابرس قرار می گیرد ضروری است که عدم به کارگیری صحیح و به موقع آن می تواند با تبعات نامناسب همراه باشد. هدف این پژوهش بررسی تاثیر ویژگی های رفتاری حسابرسان بر قصد به کارگیری تردید حرفه ای توسط آنان می باشد. اين پژوهش از نوع پیمایشی با رويكرد كيفي و كمي است. در بخش كيفي، نمونه گیری به روش غیر احتمالی هدفمند از تعداد 25 نفر از اساتيد، مدیران و صاحبنظران حسابداری و حسابرسی به انجام رسید. در بخش کمّی تحقیق، جامعه آماري شامل 142 نفر از اساتید و صاحبنظران در حوزه حسابداری و حسابرسی بودند كه به صورت تصادفی انتخاب شدند. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری و نتایج با استفاده از نرم‌افزار اسمارت پی ال اس تجزیه‌وتحلیل شده‌اند. با توجه به نتایج پژوهش 19 گویه به عنوان ویژگی های رفتاری حسابرسان بعد کیفی تعیین شد. نتایج نشان داد که ویژگی های رفتاری حسابرسان با تاثیرگذاری سه عامل نگرش نسبت به رفتار، هنجارهای ذهنی و کننرل رفتاری ادراک شده بر قصد به کار گیری تردید حرفه ای حسابرسان موثر می باشد. بنابراین شناخت دقیق از مولفه های رفتاری در حسابرسان می تواند سطح تمایل آنان در میزان به کارگیری تردید حرفه‌ای را آشکار نماید،
Professional skepticism is one of the most important concepts in auditing and means critical evaluation of audit evidence. Professional skepticism is necessary to reach the final conclusion that is the basis of the auditor's opinion, and failure to apply it correctly and on time can have inappropriate consequences. The purpose of this research is to investigate the effect of auditors' behavioral characteristics on their intention to use professional doubt. This research is a survey type with a qualitative and quantitative approach. In the qualitative part, a targeted non-probability sampling of 25 accounting and auditing professors, managers and experts was done. In the quantitative part of the research, the statistical population included 142 professors and experts in the field of accounting and auditing who were randomly selected. The required data were collected through a questionnaire and the results were analyzed using Smart PLS software. According to the results of the research, 19 items were determined as the behavioral characteristics of qualitative dimension auditors. The results showed that auditors' behavioral characteristics are effective on auditors' intention to use professional skepticism with the influence of three factors: attitude towards behavior, mental norms and perceived behavioral control. Therefore, a detailed understanding of auditors' behavioral components can reveal their level of willingness to use professional skepticism.
اکبری نفت چالی, عیسی, پورحیدری, امید, خدامی پور ,احمد. (1398). تاثیر تجربه بر رفتارهای غیر ارادی حسابرسان. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی,21(11),197-228.
امانی کوروش؛ نیکو مرام هاشم؛ بنی مهد بهمن. (1399). عواطف فردی و تردید حرفه ای حسابرس. دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، ۵ (۹): 35-53.
بنی مهد, بهمن ؛ مهرانی, نیوشا. (1400). تاثیرسبک های شناخت نوگرا و نوگریز بر تردید حرفه ای حسابرس. پژوهش‌های حسابرسی حرفه‌ای، 11(44): 56-69.
بیرجندی, حمید؛ فتحی, زهرا. (1401). بررسی رابطه بین چرخش اجباری مؤسسات حسابرسی و ویژگی‌های تردید حرفه‌ای حسابرس. مجله دانش حسابداری، 13(1):203-228.
حاجی‌عظیمی, فرزاد؛ کرمی,غلامرضا؛ مرادی, محمد.(1399). شناسایی عوامل مؤثر بر تمایلات رفتاری و باورهای گزارشگری مالی متقلبانه. پژوهش های کاربردی در گزارشگری مالی، 9(1): 7-33.
حیدر، مجتبی؛ نیکومرام، هاشم. (1397). سبک های تفکر و تردید حرفه ای در حسابرسی(آزمون نظریه خود حکومتی ذهن). دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، ۳ (۵) 151-185.
حیدری رسول؛ خواجوی شکراله؛ تهرانی رضا؛ بغزیان آلبرت. (1398). نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده و مدل ارائه گزارشگری پایندگی توسط مدیران. حسابداری مالی، ۱۱ (۴۲) 24-51.
رجب دری, حسین, وکیلی فرد, حمیدرضا, سالاری ,حجت الله, امیری, علی. (1401) .رابطه نظریه‌های اخلاقی و رفتار اخلاقی در قضاوت حسابرسان. قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری, 1 (1),113-142.
رضائی, ناهید, دیانتی دیلمی, زهرا, غلامی جمکرانی, رضا, رهنمای رودپشتی,فریدون. (1403). بررسی اثر سبکهای شناختی بر توانایی حسابرسان در کشف تقلب. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی,62 (16),201-242.
رضایی، نرگس؛ بنی مهد، بهمن؛ حسینی، سید حسین. (1397). تأثیر هویت سازمانی و حرف های بر تردید حرفه ای حسابرس مستقل. دانش حسابرسی، ۱۸ (۷۱) 175-199.
شمس, امیر. (1401). نقش شک سازمانی در رابطه ریسک کشف تقلب و شک و تردید حرفه ای حسابرس. قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری, 2 (1),99-116.
صفی خانی, رضا؛ صفرزاده, محمدحسین؛ اثنی عشری, حمیده. (1401). بررسی رابطه تردید حرفه‌ای، شناخت صاحب‌کار و قضاوت حسابرس. مجله دانش حسابداری، 13(1):59-82.
کاظمی, سید پوری؛ غلامرضاپور, محمد, عرب, روح الله ؛شمگانی, رضا. (1400). تاثیر جنسیت شریک موسسه حسابرسی بر ریسک سقوط آتی قیمت سهام. پژوهش‌های حسابرسی حرفه‌ای، 1(4): 50-69.
کریم آبادی, محمد, حاجیها, زهره, جهانگیرنیا, حسین, غلامی جمکرانی, رضا، (1403).الگوی آئین رفتار حرفه‌ای حسابرسان مستقل بر اساس دیدگاه انتقادی. قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری، 9 (3),105-124.
علی زاده گان, لیلا, صمدی, محمود, ایمنی, محسن. (1402). تحلیل توانایی حسابرسان در کشف تقلب با استفاده از تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده: تأثیر تجربه حسابرس و تیپ شخصیتی با نقش تردید حرفه‌ای. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی, 57 (15),149-184.
غلامرضایی, محسن؛ حسنی, محمد. (1397). تأثیر اختلالات شخصیت بر تردید حرفه‌ای حسابرسان مستقل. مجله دانش حسابداری، 10(2): 43-76.
قاسمی نژاد، احسان؛ بنی مهد, بهمن.(1399).تاثیر محافظه کاری اجتماعی بر تردید حرفه ای حسابرسان مستقل: آزمونی از نظریه روانشناختی شخصیتی. دانش حسابداری مالی، 7(3): 1-27.
قاسمی نژاد احسان؛ بنی مهد بهمن؛ بشکوه مهدی.(1399). تأثیر جنسیت، تحصیلات و ذهنیت توطئه بر تردید حرفه‌ای حسابرس: آزمونی از نظریه نگرش. دانش حسابرسی،۲۰ (۷۸) 261-281.
گلپایگانی،آیدا؛ رحمانی نیا، احسان.(1400).بررسی تأثیرپذیری تصمیم‌گیری اخلاقی حسابداران حرفه‌ای از ویژگی‌های شخصیتی و رفتاریشان. پژوهش‌های حسابرسی حرفه‌ای، 1(2): 56-83 .
ولیان، حسن؛ صفری گرایلی، مهدی. (1397). ارائه الگویی برای درک تردید حرفه‌ای حسابرسان با رویکرد تحلیل محتوا. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7(25): 11-28.
Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50, 179-211.
Ajzen, I. (2006). Behavioural Interventions Based on the Theory of Planned Behaviour, Http://People.Umass.Edu/Aizen/Pdf/Tpb.Intervention.Pdf (Accessed 8 April 2007).
Ajzen, I., Driver, B.L. (1992). Application of the Theory of Planned Behaviour to Leisure Choice, Journal of Leisure Research 24(3): 207-224.
Fehrenbachera, D.D., Trikib, & A., Weisner, M.M., (2021) Can multitasking influence professional scepticism? Accounting & Finance , Vol.61(1) : 1277-1306.
Fishbein, M. & Ajzen, I. (1975). Belief, Attitude, Intention, and Behavior: An Introduction to Theory and Research, Addison-Wesley, Reading, MA.
Fullerton, R. R. & Durtschi, C. (2004). The Effect of Professional Skepticism on the Fraud Detection Skills of Internal Auditors, 18(1), 39-50.
Glover, S. M., and D. F. Prawitt (2013),. Enhancing Auditor Professional Skepticism. Available at: http://www.thecaq.org/docs/research/skepticismreport.pdf
Hasan, B.T., Chand, P., Lu, M., (2021) Influence of auditor›s gender, experience, rule observance attitudes and critical thinking disposition on materiality judgements , International Journal of Auditing ,Vol.25(1) : 188-205
Hawkins,D.l., & Mothersbaugh, D.l.(2010). Consumer behavior: Building Marketing Strategy. 11 edition, McGraw-Hill? Irwin.
Hurtt, R. K., Brown-Liburd, H., Earley, C. E., & Krishnamoorthy, G (2013). Research on auditor professional skepticism: literature synthesis and opportunities for future research. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 32(1), 45-97.
Hurtt, R. K (2010). Development of a scale to measure professional skepticism. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 29(1), 149–171.
Lamboglia,R., Mancini, D., (2021) The relationship between auditors’ human capital attributes and the assessment of the control environment. Journal of Management and Governance Forthcoming, 25:1211–1239.
Nolder , C., kadous, K., (2018) Grounding the professional skepticism construct in mindset and attitude theory: A way forward , Accounting, Organizations and Society, Vol.67(1) : 1-14.
Quadackers, L. M., T. L. C. M. Groot and A. Wright (2014). Auditors’ Skeptical Characteristics and Their Relationship to Skeptical Judgments and Decisions. Working paper. VU University Amsterdam.
Rosman. (2012). “Training Auditors to Think Skeptically”. Working paper, The University of Utah, and University of Connecticut.
Rotter.J.B, journal Psychological Monographs (1967),Social Learning Theory.
Sekerka, L. E., Bagozzi, R. P. & Charnigo, R, (2009), Facing ethical challenges in the workplace: Conceptualizing and measuring professional moral courage, Journal of Business Ethics, 89(4): 565-579.
Sorensen, K., Ortegren, M., (2021) The next best thing: Social presence and accountability›s impact on auditor professional skepticism , The Journal of Corporate Accounting and Finance , Forthcoming, https://doi.org/10.1002/jcaf.22484.
Trotman, A.J. & Duncan, K. (2017). Internal Audit Quality: Insights from Audit Committee Members, Senior Management and Internal Auditors, AUDITING: A Journal of Practice & Theory, 37 (4): 235–259.
