بررسی تاثیر سرمایه فکری حسابرسان و ابعاد آن بر رتبه بندی موسسات حسابرسی
محورهای موضوعی : حسابداری و مالیاحسان رحمانی نیا 1 , حسین بخشی 2
1 - گروه حسابداری، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: سرمایه فکری حسابرسان, سرمایه انسانی, سرمایه ارتباطی, سرمایه ساختاری, رتبه بندی موسسات حسابرسی,
چکیده مقاله :
هدف، بررسی تاثیر سرمایه فکری حسابرسان و ابعاد آن(سرمایه انسانی، سرمایه ارتباطی و سرمایه ساختاری) بر رتبه بندی موسسات حسابرسی می باشد. . جامعه آماری، کلیه حسابداران رسمی شاغل و فعال در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می باشند. که تعداد آنها برابر 1879 نفر می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 319 نفر تعیین شده و نمونه‌ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای اندازه گیری سرمایه فکری(سرمایه انسانی، سرمایه ارتباطی و سرمایه ساختاری) از پرسشنامه سرمایه فکری بونتیس(1998) و الشارنوبی و البانا(2021) و برای اندازه گیری رتبه بندی موسسات حسابرسی از پرسش نامه استاندارد کنچل و همکاران(2013) و کروونه و همکاران(1991) استفاده شده است. در بررسی روایی و پایایی ابزار پژوهش، با تحلیل عاملی تأییدی، ساختار کلی پرسش نامه های تحقیق مورد روائی سنجی سازه محتوانی و تایید قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق حاکی از آنست که سرمایه فکری حسابرسان بر رتبه بندی موسسات حسابرسی تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین سرمایه انسانی، سرمایه ارتباطی و سرمایه ساختاری حسابرسان بر رتبه بندی موسسات حسابرسی تاثیر مثبت و معناداری دارد. نتایج حاصل از این بررسی میتواند برای گروه های متعددی ازجمله قانون گذاران حرفه حسابرسی سازمان حسابرسی، جامعه حسابداران رسمی و مؤسسه های حسابرسی مورد استفاده قرار گیرد.
The aim is to investigate the impact of intellectual capital of auditors and its dimensions (human capital, communication capital and structural capital) on the ranking of audit institutions. The statistical population is all certified accountants working and active in audit institutions, members of the Certified Certified Accountant Society of Iran. whose number is equal to 1879 people. The sample size was determined using Cochran's formula of 319 people and the samples were selected and studied using random sampling method. To measure the intellectual capital (human capital, communication capital and structural capital) from the intellectual capital questionnaire of Bontis (1998) and Al-Sharnoubi and Albana (2021) and to measure the ranking of audit institutions from the standard questionnaire of Kenchel et al. (2013) and Karvene and colleagues (1991) has been used. In examining the validity and reliability of the research tool, with confirmatory factor analysis, the general structure of the research questionnaires was subjected to content and confirmatory construct validity. The results of the test of research hypotheses indicate that auditors' intellectual capital has a positive and significant effect on the ranking of audit institutions. Also, auditors' human capital, communication capital, and structural capital have a positive and significant effect on the ranking of audit institutions. The results of this study can be used for several groups, including the legislators of the auditing profession, the auditing organization, the community of certified accountants, and auditing institutions.
الف-منابع فارسی
بوستانی, فرخ, دارابی, رویا. (1402). شناسائی عوامل مؤثر بر رتبه‌بندی مؤسسات حسابرسی. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی, 15(57), 121-148.
دالوند، وحید، سپهوند، رضا، نظرپوری، امیرهوشنگ(1400) اثر سرمایه فکری روی مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی با نقش میانجی نوآوری و فرهنگ یادگیری اعضای هیأت‌علمی دانشگاه لرستان، فصلنامه رشد فناوری، 69(18)، 34-45.
دهقانی سلطانی، مهدی، آذر، عادل. (1399). نقش مکان و سرمایه فکری در دستیابی به مزیت رقابتی و ارتقاء عملکرد کسب و کارهای کوچک پوشاک. پژوهشنامه مدیریت اجرایی، 12(24)، 209-239.
رحیمی ریگی، قاسم؛ رضا کاظمی چله گاهی؛ حمید قنبری میلاسی و حبیب آقا محمدپور، ۱۳۹۳، تأثیر اجزای سرمایه فکری بر کارایی شرکتهای پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها (DEA)، کنفرانس بین المللی حسابداری، اقتصاد و مدیریت مالی، تهران، شرکت دانش محور ارتاخه.
رزمان، علی، گنجی نیا، حسین، رضوانی چمن زمین، موسی. (1401). شناسایی و بیان شاخص‌های موثر بر مدیریت سرمایه فکری با رویکرد الگوی دانشی در گمرکات کشور. خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت، 13(1).
رومزی، هدا، حسین پور، محمد، بهمئی، نصیری، ماریا. (1399). طراحی مدل ایجاد و توسعه شرکتهای دانش‌بنیان در رشته‌های علوم انسانی. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 22(4)، 119-151.
زارع بهنمیری، محمدجواد، و حسنخانی، فاطمه. (1400). ویژگی های موسسه حسابرسی و تاخیر ارائه گزارش حسابرسی با رویکرد فراتحلیل. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 28(4 )، 664-690.
غنی زاده، بهرام، دستگیر، محسن، سروش یار، افسانه. (1400). تأثیر دانش مالی مدیران عامل بر کیفیت حسابرسی با در نظر گرفتن اثر تعدیل‌کننده توانایی مدیریت. پیشرفت‌های حسابداری، 13(1)، 299-334.
محمدرضایی، فخرالدین، یحیایی، منیره. (1395). تجدید ارائه صورتهای مالی: بررسی اثر رتبه موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار. دانش حسابرسی، 64(16)، 171-188.
مرادزاده، محمد، رسولی، امیر، و به آذین، فرید. (1393). نقش سرمایه فکری در مقایسه با سرمایه های مالی در یک سازمان تحقیق و توسعه. کنفرانس بین المللی مدیریت و مهندسی صنایع. SID. https://sid.ir/paper/822384/fa
ملکیان کله بستی اسفندیار، فخاری حسین، کامیابی یحیی، پاکدلان سعید. بررسی و رتبه بندی افشای ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص های سرمایه فکری به روش سلسله مراتبی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری. ۱۳۹۷; ۳ (۶) :۱-۳۵
محمدرضائی فخرالدین; محمدرضائی مهدی. (1393) "بررسی رابطه بین رتبه موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار و کیفیت حسابرسی". دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، ۴، ۱۴، ، ۱-۱۴.
مومنی، سهیل، پورزمانی، زهرا. (1402). نقش ابعاد مختلف نظریه سرمایه فکری در تبیین نگرش حسابرسان نسبت به ایفای مسئولیت‌پذیری اجتماعی. حسابداری و منافع اجتماعی، 13(4)، 25-62.
غیاثی، شهین، حسین پور، مهرعلیزاده، نصیری، ماریا. (1400). طراحی مدل ارزیابی وضعیت سرمایه فکری با رویکرد بهبود بهره‌وری (موردمطالعه: دانشگاه‌های کشور). مدیریت بهره‌وری، 15(2 (57) تابستان)، 157-179.
مندعلی زاده، زینب. (1400). رابطۀ سرمایه فکری و پایداری در کسب وکارهای ورزشی و ارائه مدل. پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، 17(33)، 210-193.
لطفی‌شیخ‌رضی، سیدعرفان و کیهان آزادی، (1401)، "شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر شکاف انتظارات عمومی از حسابرسی"، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 11(41)، 159-176.
خوشکار، فرزین، سما اوجاقی و ناهید حسین‌زاده‌مقدم، (1399)، "تأثیر نوع مالکیت بر رابطه میان رتبه‌بندی مؤسسه حسابرسی و کیفیت حسابرسی"، چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، 3 (34).
مهربان‌پور، محمدرضا و سیدعلی اکبر بهطهائی‌پور، (1393)، "بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت حسابرسی و مقایسه نحوه رتبه‌بندی مؤسسات حسابرسی در ایران با سایر مؤسسات بین‌المللی"، کنفرانس بین‌المللی حسابداری، اقتصاد و مدیریت مالی، تهران.
میرزامحمدی، محمدعلی، معصومه علاجی و لیلا محمدی‌امین، (1399)، "تأثیر محافظه‌کاری حسابرس و رتبه‌بندی مؤسسات حسابرسی بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی"، چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، 3(23)، 1-15.
ب-منابع انگلیسی
Alkhatib, A.W. and Valeri, M. (2022), "Can intellectual capital promote the competitive advantage? Service innovation and big data analytics capabilities in a moderated mediation model", European Journal of Innovation Management, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/EJIM-04-2022-0186.
Banmairuroy, Wisanut Taweesak Kritjaroen, Winai Homsombat,(2022) The effect of knowledge-oriented leadership and human resource development on sustainable competitive advantage through organizational innovation's component factors: Evidence from Thailand ’s new S- curve industries, Asia Pacific Management Review, 27(3), 200-209,
Duff, Angus. (2018). Intellectual capital disclosure: evidence from UK accounting firms. Journal of Intellectual Capital.12:146-168. Accounting Forum. 42:130-141.
Elsharnouby, Tamer & Elbanna, Said. (2021). Change or perish: Examining the role of human capital and dynamic marketing capabilities in the hospitality sector. Tourism Management. 82. 104184. 10.1016/j.tourman.2020.104184.
Endo, K., Purohit, H., & Tandon, D. (2018). Measuring intellectual capital and its impact on financial performance: Empirical evidence from CNX Nifty companies. Global Business Review, 17, 980–997.
Maditinos, D., C. Chatzoudes, C. Tsairidis, And G. Theriou. (2010). The impact of intellectual capital on firms’ market value and financial performance. MIBES.433- 447.
Vidotto, J. D. F., Ferenhof, H. A., Selig, P. M., & Bastos, R. C. (2017). A human capital measurement scale. Journal of Intellectual Capital, 18(2), 316–329.
Zou, X and T-C Huan (2011). A study of the intellectual capital’s impact on listed banks’ performance in China. African Journal of Business Management.5(12), 5001-5009.
