بررسی و مقایسه مهارت تفکر انتقادی فرهنگیان دوره¬های ابتدایی، راهنمایی، متوسطه و پیش دانشگاهی استان بوشهر و ارائه راهکارهایی جهت ارتقاء تفکر انتقادی

محورهای موضوعی : آموزش و پرورش

فرشید قاسمی ¹ , احمد مهاجری ² , شهره اسکندری ³ , حسن آب روشن ⁴

1 - دکترای برنامه ریزی درسی، معاون پژوهش، برنامه ریزی و نیروی انسانی اداره کل آموزش و پرورش فارس
2 - کارشناس تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش فارس
3 - کارشناسی ارشد دبستانی و پیش دبستانی
4 - دانشجوی دکتری و مدرس دانشگاه فرهنگیان

تاریخ دریافت : 1392/11/13 تاریخ پذیرش : 1392/11/13 تاریخ انتشار : 1392/09/01

کلید واژه: تفکر انتقادی, استدلال استقرایی, استدلال قیاسی,

چکیده مقاله :

این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه تفکر انتقادی فرهنگیان دوره­های ابتدایی، راهنمایی، متوسطه و پیش دانشگاهی استان بوشهر و ارائه راهکارهایی جهت افزایش مهارت تفکر انتقادی آنها اجرا شده است. در این پژوهش از روش پژوهش توصیفی- پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری شامل فرهنگیان (معلمان، دبیران، مدیران) دوره­های ابتدایی، راهنمایی، متوسطه و پیش­دانشگاهی استان بوشهر بود که با روش نمونه­گیری خوشه­ای چند مرحله­ای و با توجه به فرمول کوکران، 280 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار پژوهش شامل آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا بود. برای پاسخ به پرسش­های پژوهش، از آزمون T و تحلیل واریانس عاملی استفاده گردید. نتایج پرسش اول پژوهش نشان داد بین میزان تفکر انتقادی فرهنگیان دوره­های گوناگون تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتایج پرسش دوم نشان داد مهارت تفکر انتقادی معلمان در مولفه­های استدلال استقرایی و قیاسی بیش­تر از سایر مولفه­ها می­باشد. نتایج پرسش سوم نشان داد که تفاوت معنی­داری بین مهارت­های تفکر انتقادی معلمان زن و مرد وجود ندارد. پرسش چهارم تفاوت بین تفکر انتقادی فرهنگیان با مدرک تحصیلی متفاوت را نشان نداد. پرسش پنجم پژوهش نشان داد که مهارت تفکر انتقادی معلمان رشته هنر بیش­تر از معلمان سایر رشته­ها می­باشد. نتایج پرسش ششم نشان داد که تفاوت معنی داری بین تفکر انتقادی معلمان با توجه به سابقه خدمت آنها تفاوت معنی داری وجود ندارد.

چکیده انگلیسی:

This study compared educators' critical thinking in elementary, secondary, high, and pre-university schools and sought to provide strategies to promote such skills. In this study, a descriptive research method was used. A sample of 280 educators (teachers and managers)  from elementary, secondary, high, and pre-university schools of Boushehr province was selected through  multi-stage sampling. Research instrument was the California Critical Thinking Skills Test. In order to answer research questions a use was made of t-test and factorial ANOVA. The results suggested that there was no significant difference among educators' critical thinking. The results also indicated that teacher' inductive and deductive reasoning critical thinking skills were highest. In addition, no significant difference was found between male and female educators, and educators with different degrees, or with different work experience levels in terms of critical thinking skills. Besides, Arts teachers exceeded all other teachers in critical thinking skills.