طراحی الگوی توسعه تفکر سیستمی مدیران آموزش و پرورش

محورهای موضوعی : آموزش و پرورش

شبنم ملکشاهی ¹ , رمضان جهانیان ² , مهتاب سلیمی ³ , زهرا لبادی ⁴

1 - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی،گروه علوم تربیتی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی،کرج، ایران.
2 - دانشیار گروه علوم تربیتی ، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی،کرج، ایران.
3 - استادیار گروه علوم تربیتی ، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی،کرج، ایران
4 - استادیار گروه علوم تربیتی ، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی،کرج، ایران.

تاریخ دریافت : 1399/10/17 تاریخ پذیرش : 1401/09/27 تاریخ انتشار : 1401/08/01

کلید واژه: تفکر سیستمی, مدیران آموزش و پرورش, الگوی توسعه,

چکیده مقاله :

مقدمه و هدف: هدف از اجرای این پژوهش، طراحی الگوی توسعه تفکر سیستمی مدیران آموزش و پرورش بود.پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و نوع داده، آمیخته و روش پژوهش، توصیفی-پیمایشی بود. روش شناسی پژوهش: جامعه آماری پژوهش، جهت تعیین ابعاد و مولفه ها، در بخش کیفی، 20نفر از متخصصان دانشگاهی و خبرگان آموزشی، به روش نمونه گیری هدفمند، بر اساس اصل اشباع در نظر و در بخش کمی، 4115 نفر از مدیران و معاونان اداره کل و نواحی چهارگانه آموزش و پرورش و مدارس استان البرز را تشکیل دادند. حجم نمونه به کمک فرمول کوکران، تعداد 351 نفر، از روش نمونه گیری تصادفی ساده ،انتخاب شدند.ابزار پژوهش در بخش کیفی، مصاحبه های نیمه ساختاریافته و تحلیل محتوای اسناد و در بخش کمی، دو پرسشنامه محقق ساخته، به ترتیب93و26گویه است که روایی آنان با تایید خبرگان دانشگاهی، متخصصان مدیریت آموزشی و تحلیل عاملی تائیدی انجام شد و پایایی آنان با استفاده از آلفای کرونباخ، برای ابعاد و مولفه ها، 984/0و برای تعیین میزان تناسب و اعتبارسنجی الگو، 999/0تعیین گردید.تحلیل داده ها، برای تعیین و اولویت بندی ابعاد و مولفه ها،  با استفاده از معادلات ساختاری، تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، تحلیل عاملی تاییدیمرتبه دوم وبرای تعیین میزان تناسب الگو،  از روایی محتوا(شاخص و نسبت روایی محتوایی) و برای رسیدن به الگوی پژوهشی، از دو نرم­افزار اس پی اس اس و آموس استفاده شد. یافته­ ها: نتایج پژوهش نشان داد، الگوی توسعه تفکر سیستمی مدیران آموزش و پرورش، دارای 5بعد(ویژگی های شخصیتی، دانش های مدیریتی، رهبری، مدیریت منابع انسانی، مهارت و توانایی تفکر و اندیشه فلسفی)  و 93 مولفه بود. بحث و نتیجه­ گیری: الگوی پیشنهادی به لحاظ نظری، از اعتبار کیفی و کمی لازم، برخوردار است و می تواند به عنوان چارچوب و مبنایی، برای توسعه تفکر سیستمی مدیران آموزش و پرورش کشور، مورد استفاده قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

Introduction: The purpose of this study is to design a model for the development of systemic thinking of education managers. The present study is descriptive-survey in terms of purpose, application and data type.
research methodology: The statistical population of the study, in order to determine the dimensions and components, in the qualitative part of 20 academic specialists and educational experts, by purposeful sampling method based on the principle of saturation and in the quantitative part, 4115 managers and deputies of the General Administration and four education areas And constitute schools and schools in Alborz province. The sample size with the help of Cochran's formula is 351 people by simple random sampling method have been selected. The research tools in the qualitative section are semi-structured interviews, document content analysis and in the quantitative section are two researcher-made questionnaires of 93 and 26 items, respectively. Using Cronbach's alpha for dimensions and components is set to 0.984 and to determine the fit and validation of the model is set to 0.999. Data analysis, to determine and prioritize dimensions and components using structural equations, exploratory and confirmatory factor analysis, second-order confirmatory factor analysis, and to determine the appropriateness of the model, content validity (CVI and CVR) and to achieve the research model from Two software, SPSS and Amos, are used.
Findings: The results showed that the model of development of systemic thinking of education managers had 5 dimensions (personality traits, managerial knowledge, leadership, human resource management, skill and ability of thinking and philosophical thought) and 93 components.
Conclusion: The proposed model theoretically has the necessary qualitative and quantitative validity and can be used as a framework and basis for the development of systemic thinking of the country's education managers.

منابع و مأخذ:

1. Akhtar,C.S.Awan,S.H.Naveed,S.Ismail. (2018) A Comparative Study of the Application of Systems Thinking in Achieving Organizational Effectiveness in Malaysian and Pakistani Banks. International Business Review.27:4.pp 767-776.


2. Alwani,S. M and Memarzadeh,gh and Griffin, M.(2020). organizational behavior. second edition. Tehran: Morvarid Shabak Publications.978-964-6026-12-4. (In Persian)


3. Chen-Levi, T.and Schechter, C.and Buskila, Y. (2021). Exploring Systems Thinking in Schools: Mental Models of School Management Teams. International Journal of Educational Reform.30:2.pp 116–137. https://doi.org/10.1177/1056787920963650


4. Farhadi,A.and Fathabadi,H.and Rashidi,M.(2020). The Impact of Systemic Thinking on Improving Organizational Performance in Military Units. C4I Journal. 4 :1.pp 70-85.(in persian)URL: http://ic4i-journal.ir/article-1-138-fa.html. (In Persian)


5. Hayes, F. (2018). Systems Thinking for School Leaders: Holistic Leadership for Excellence in Education. Cham, Switzerland: Springer: Taylor & Francis.


6. Hemmati,N.(2018).Promising creativity is a brilliant future for all human beings.Journal Of New Approaches in Educational Administration.Winter.26.pp 66-74.(In Persian)


7. Hobbs,C. and Midgley,G.(2021). How systems thinking enhances systems leadership. Integration and Implementation Insights. i2Insightshttps://i2insights.org/2021/04/13/systems-thinking-and-leadership/.


8. Kruse, S.D. (2021). Hiding in plain sight: systems thinking and school organization. Journal of Educational Administration, Vol. 59 No. 1, pp. 43-58. https://doi.org/10.1108/JEA-01-2020-0011.


9. Mashayekhi,Z.and Nadi,M. and karimi, F.(2019). Providing a model of successful school leadership in primary school based on contextual theory. Journal Of New Approaches in Educational Administration.11:44.pp 181-210.(in Persian)


10. Mehrani,S.Akhondi,O.(2018).Systems thinking and its applications in business unit risk management according to Kosovo. Accounting Research Quarterly.7:4(28). pp68-53.DOI:ijar.2017.13659.1251/10.22051.(In Persian)


11. Mehregan, M. And Hosseinzadeh, M. And Rabiee Sarvandi, N. (2020). Formulation of chaotic order, an approach to system dynamics with a view to organizational human resource development management. Second National Conference of the Iranian Association of Systems Dynamics. Tehran. https://civilica.com/doc/911996. (In Persian)


12. Mohammadi,H. and poor kiyani,M. and Salajeghe, S. and Sayadi,S. and Molaei, H.(2020).Designing a green human resource management model with a sustainable organizational development approach Journal Of New Approaches in Educational Administration.3:2.pp 261-280 . (in Persian)


13. Mojdankanloo, D. and Javadzadeh Tabatabai, J. (2021). A Review of Attitudes Toward Systems Thinking in Information Systems Modeling. Applied Research in Management and Accounting, 5:pp 37-45. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=533363


14. Reynolds, M. and Blackmore,C. and Ison,R. and Shah, R.andWedlock,E.(2018). The Role of Systems Thinking in the Practice of Implementing Sustainable Development Goals. In Handbook of Sustainability Science and Research. Springer, Cham. pp 677-698.


15. Robbins,S.(2018).Organization theory(structure,design, applications).( Alvani,S. and Danaeifard,H.translator).Tehran: Wave Publishing(nashre moje).(in Persian)


16. Shabani,R.and Khorshidi,A.and Abbasi Sarvak,L.and Fathi Vajargah,K.(2018).Providing a competency model for primary school principals in Tehran. Journal of Educational and school studies.7:2.pp 145-176. (In Persian)


17. Sterman,J .(2019). Business Dynamics: Systems Thinking and Modeling for a Complex World.Bararpour,K.and Behzad,B.and  Rezaei Adl,L. ninth edition. Tehran: Samat Publications. 215. (in Persian)


18. Shaked, H.and Schechter, C. (2020). Systems thinking leadership. New explorations for school improvement. Management in Education. 34:3.pp 107–114.https://doi.org/10.1177/0892020620907327.


19. Shaked, H. and Schechter, C. (2018). Holistic School Leadership. Development of Systems Thinking in School Leaders. Teachers College Record.120:pp n2.


20. Shaked, H.and Schechter, C. (2020). Systems thinking leadership. New explorations for school improvement. Management in Education. 34:3.pp 107–114.https://doi.org/10.1177/0892020620907327.


21. Shaked, H. and Schechter, C. (2018). Systems Thinking Among School Middle Leaders. Educational Management Administration & Leadership, 45(4), pp. 699-718.


22. Tomasz,S.and Zwolinskia,P.(2018). Using values management for shifting 25th. CIRP Life Cycle Engineering (LCE)Conference Copenhagen, Denmark. 25.pp 1-23.