تأثیر آموزش فراشناختی در طراحی مجتمعهای زیستی در مراکز شهری با تأکید بر نگارش و نقد فرآیند طراحی
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
وحید قبادیان
1
(گروه معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
هوبه تحویلداری
2
(دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، دانشگاه ازاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی)
محمود رضایی
3
(3- استادیار، گروه معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
رضا افهمی
4
(دانشیار، گروه پژوهش هنر، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران)
کلید واژه: آموزش, راهبردهای فراشناختی, طراحیمعماری, حل مسأله, نگارش و نقد فرآیند طراحی,
چکیده مقاله :
دروس طراحیمعماری در رشته معماری، نقطه نمایش تواناییهای شناختی دانشجویان درباره دیگر دروس و توانایی آنها در طراحیمعماری و هدف از آن دستیابی به مهارتهای فراشناختی برای برخورد با مسایل گوناگون در زندگی حرفهای آنهاست. فراشناخت را آگاهی، سازماندهی و توان نقد فرآیندهای شناختی و مهارت لازم برای کنترل یادگیری در حوزههای گوناگون میدانند. این امر زمانی بارز میشود که دانشجویان نیاز به انطباق مفاهیم آموزش دیده با مقیاسهای گوناگون طراحی را داشته باشند و یکی از بزرگترین چالشها درس طراحیمعماری پنج (طراحی مجتمعهای زیستی) است که به مفاهیم معماری در مقیاس شهری میپردازد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش افزایش مهارتهای فراشناختی در بهبود ادراک و افزایش مهارت دانشجویان از مفاهیم طراحی در این درس است. به این منظور، از روش نگارش فرآیند و نقد پیرامون طراحی خود و دیگران به عنوان ابزار پرورش توان فراشناختی افراد در زمینه مفاهیم شهری استفاده شدهاست. از منظر پژوهشگران پیشین، توانایی نگارش درباره طراحی با پیوند دو حوزه طراحی و تفکر نوشتاری موجب افزایش تواناییهای دانشجویان در کنترل فرآیندهای یادگیری میشود. پژوهش حاضر بر روی یک گروه سی نفره از دانشجویان این درس، شامل گروه آزمون و شاهد اجراشده و گروه آزمون موظف به نگارش فرآیند و نقد درباره کیفیت مفاهیم شهری طراحی خود ودیگران بودند. برای دستیابی به نتایج، اولین وآخرین نگارش دانشجویان از طریق آزمون تفکر انتقادی مقایسه شد که نشانگر توسعه درک انتقادی آنها از مفاهیم بود. همچنین مقایسه نمرات نهایی دانشجویان گروه آزمون و شاهد با میانگین نمرات دروس طراحیمعماری پیشین با آزمون t-test نشانگر تفاوت معنادار میان نمرات گروه های آزمون و شاهد و نمرات پیشین آنها است. نتایج پژوهش نشانگر تأثیر مثبت فرآیند مزبور بر روی سه راهبرد فراشناختی برنامهریزی، نظارت و ارزیابی بوده؛ و نشانگر آن است که آموزش توسط راهبردهای فراشناختی به گروه آزمون به طور معناداری بر روی عملکرد آنها تأثیر مثبت داشتهاست.
architectural design as core subject in architectural undergraduate curriculum are both a reflection of students cognitive abilities about other subjects in the field as well as their application skills,and their ability to design in general.Hence the success of this course involves having a meta-cognitive skills that prepare the students to apply his/her own skills in the pursuit of their professional life.
Meta-cognition is considered as awareness,active monitoring,organizing cognitive processes,and control learning of areas,including problem solving.
Architectural design education is a problem-centered process.Therefore purpose of this study was investigates the role of meta-cognitive skills enhancement in improving the understanding and reinforcement of students architectural skills from process and design concept. For this purpose,the process of writing and critique of designing themselves and others have been used as tools for fostering the meta-cognitive power of individuals.From the past researchers point of view,the ability to write about design by linking two areas of design and writing thinking increases the ability of the students to control their learning processes.
The present study was conducted on a group of 30 students of design studio 5(Design Bio complexes),including a test and control group, and the target group was asked to design and review the process and critique of design and others, and the control group their own design process.
The results of this study indicate that the process has a positive effect on the three meta-cognitive strategies of planning,monitoring,and evaluation;also, teaching meta-cognitive strategies to the test group had a significant positive effect on their academic performance
1- حجت، عیسی. (1383). آموزش خلاق-تجربه1381. فصلنامههنرهایزیبا- معماریوشهرسازی، 18، 36- 25.
2- سیدیان، علی. و تقوی، الهام. (1394). رابطه میزان استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی طراحان در آموزش معماری. اولینکنفرانسبینالمللیعمران،معماریوتوسعهاقتصادشهری، شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس. www.civilica.com/Paper-CIVILED01-CIVILED01_004.html
3- صادقی، زینب. و محتشمی، رضا. (1389). نقش فراشناخت در فرآیند یادگیری. فصلنامهراهبردهایآموزش، 3(4)، 148 – 143.
4- عباسیان، غزاله. و بلانیان، ندا. (1387). ایجاد آتلیه ی تجربی به منظور بهبود سیستم آموزش معماری. سومینهمایشآموزشمعماری، تهران، دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا. www.civilica.com/Paper -MEMARIEDU03_004.html
5- عزیزی، شادی. (1387). بررسی آموزش معماری ازمنظرسیستم فکری- نظریSIGGS با تمرکز بر انتخاب محتوای دروس. سومینهمایشآموزشمعماری، دانشگاه تهران 270- 253.
6- علیالحسابی، مهران. و نوروزیان ملکی، سعید. (1387). مدارس معماری ، مکان آموزش یا محل تعلیم؟ نگاهی به تجربه ی آموزشی طراحی معماری. سومینهمایشآموزشمعماری، تهران، دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا. www.civilica.com/Paper- MEMARIEDU03_017.html
7- گرجی مهلبانی، یوسف. (1389). آموزش معماری امروز و چالشهای آینده.نشریهعلمیپژوهشیفناوریآموزش(جلد 4)، 4 (3)، 227 – 223.
8- محمدی, مریم. (1393). بیان‌های نقد معماری؛ نقد اساتید از پروژه های دانشجویان معماری در دانشکده های معماری. اولینهمایشملیعمران،معماریوتوسعهپایدار، یزد، دانشگاه پیام نور یزد.5- 1.
9- محمودی، امیر سعید. (1381). چالش های آموزش طراحی معماری در ایران. نشریههنرهایزیبا، 12، 79- 70.
10- Allan, E.G. (2013). Multimodal rhetorics in the disciplines: Available means of persuasion in an undergraduate architecture studio. Across the Disciplines, 10(2),1-25.
11- Ayersman, D. J. (1995). "Effects of Knowledge Representation Format and Hypermedia Instruction on Metacognitive Accuracy". Computers in Human Behavior, 11(3-4),533-555.
12- Brown, A. L. (1978). “Knowing When, Where and How to Remember: A Problem of metacognition”, In Glaser R. (Ed.). Advances in Instructional Psychology, Lawrence Erlbaum, Hillsdale,77-165.
13- Caballero, R. (2014). Thinking, drawing, and writing architecture through metaphor. Ibérica, 28, 155-180.
14- Flateby, T. (2009). Developments and changes resulting from writing and thinking assessment. Research and Practice in Assessment, (4), 15-16.
15- Flateby, T. (2010).A system for fostering and assessing writing and critical thinking skills. Assessment Update, 22(3), 1-16.
16- Flavell, J.H. (1976).“Metacognitive Aspects of Problem Solving”. In Resnick L. (Ed.). The Nature of Intelligence, Lawrence Erlbaum Associates, Hillsdale, 231-236.
17- Georghiades, P. (2004). “From the General to the Situated: Three Decades of Metacognition”. International Journal of Science Education, 26(3), 365-383.
18- Hannafin, M., Land, S., & Oliver, K. (1999). Open learning environments: Foundations, methods, and models. Instructional-design theories and models: A new paradigm of instructional theory (2),115-140.
19- Havenga, M., Breed, B., & Mentz, E. (2013). "Metacognitive and problem-solving skills to promote self-directed learning in computer programming: teachers’ experiences." SA-eDUC10, (2),1-14.
20- Jacobse A. E, Harskamp E. G. (2012). “Towards efficient measurement of metacognition in mathematical problem solving”. Metacognition Learning, 7,133–149.
21- Kirschner, P. A., Sweller, J., & Clark, R. E. (2006). Why minimal guidance during instruction does not work: An analysis of the failure of constructivist, discovery, problem-based, experiential, and inquiry-based teaching. Educational psychologist, 41(2), 75-86.
22- Kurt, M., & Kurt, S. (2017). Improving design understandings and skills through enhanced metacognition: Reflective design journals. International Journal of Art & Design Education, 36(2), 226-238.
23- Oda, C. W. (2015). The impact of dual-processing metacognitive scaffolding on architectural student writing.(Unpublished doctoral dissertation). University of Capella.
24- Paivio, A. (1990). Mental representations. Oxford, UK: Oxford University.
25- Sternberg R. J, Sternberg K. (2012). Cognitive psychology. Wadsworth: Belmont.
26- Wiseman, C. (2014). Writing architecture. San Antonio: Trinity University.
27- Wilson, J. 1998.Assessing Metacognition: Legitimizing Metacognition as a Teaching Goal. Reflect, 4 (1), 14-20.
_||_
