اثر عصاره‌های نعناع گربهای، توتون و آویشن کوهی بر قارچ عامل بیماری پوسیدگی یقه توتون
محورهای موضوعی : دو فصلنامه تحقیقات بیماریهای گیاهی
سید افشین سجادی
1
(مربی پژوهش، بخش گیاه‌پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش، تیرتاش، بهشهر، ایران.)
محمدعلی مختاری
2
(دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه گیاه‌پزشکی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.)
عبدالقیوم ابراهیمی
3
(استاد، گروه گیاه‌پزشکی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.)
کلید واژه: Sclerotinia sclerotiorum, عصاره گیاهان نعناع گربهای, توتون و آویشن کوهی, پوسیدگی یقه توتون,
چکیده مقاله :
قارچ عامل بیماری پوسیدگی یقه توتون (Sclerotinia sclerotiorum) از عوامل مهم بیماری‌زا در توتون میباشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و میتواند موجب ایجاد خسارت محصول در کشورهای تولید کننده توتون گردد. مدیریت این بیماری با سموم شیمیایی، ارقام مقاوم، مهار زیستی و همچنین با عصاره‌های گیاهی و روغن‌ها و غیره انجام می‌شود. در این تحقیق، اثر رقتهای 1 و 2 در هزار عصاره نعناع گربهای، توتون و آویشن کوهی استخراج شده با حلال‌های آب، استون، هگزان، اتانل و متانول در شرایط آزمایشگاه روی قارچ عامل بیماری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. بررسی حداقل غلظت بازدارندگی عصاره‌های گیاهی با روش اختلاط با محیط کشت انجام شد. عصاره نعناع گربهای، توتون و آویشن کوهی اثر بازدارندگی قابلتوجهی بر رشد قارچ مورد بررسی داشتند. بیشترین اثر بازدارندگی مربوط به عصاره متانولی، اتانولی و هگزانی بود. حداقل غلظت بازدارندگی عصاره متانولی، اتانولی و هگزانی نعناع گربهای، توتون و آویشن کوهی بر قارچ مورد بررسی، 1 میلیگرم بر میلیلیتر بود. مهمترین ترکیبات در عصاره گیاهی نعناع گربهای شامل: منتانول، منتول، سایلن، تیمول، پیپرتنن، نوننال، کارواکرول، کامفور و لمونن، در عصاره گیاهی توتون شامل: گلوبولول، فیتول، نیکوتین، سایلن، ایمیدازول، لمونن و تونبرگول و در عصاره گیاهی آویشن کوهی شامل تیمول، آنتول ترانس، سایلن، کارواکرول، ایمیدازول و نوننال بود. بنابراین، عصاره گیاهان نعناع گربهای، توتون و آویشن کوهی میتواند به عنوان قارچکش طبیعی جهت مهار قارچ عامل بیماری پوسیدگی یقه توتون مورد توجه باشد.
Sclerotinia sclerotiorum is an important phytopathogen causing tobacco collar rot which distributed worldwide and can impose high yield losses in tobacco growing countries. The disease management is possible by use of fungicides, resistant cultivars, biological control and use of plant extracts and essential oils. Crude extracts of catmint (Nepeta cataria), tobacco (Nicotiana tabaccum) and thyme (Thymus pubescens) were prepared by water, acetone, hexane, ethanol and methanol with concentrations of 1000 and 2000 ppm. The effect of those extracts against the fungus was examined in vitro in a factorial experiment based on completely randomized design with three replications. Minimal inhibitory concentration of extracts was determined by agar diffusion method. Crude extracts of tobacco, catmint and thyme had remarkable antifungal activity. Hexane, ethanol and methanol were the best solvents to extract antifungal compounds. Minimal inhibitory concentration of hexane, ethanol and methanol extracts of catmint, tobacco and thyme were 1 mg/ml as tested on the fungus. The most important components of extracts of catmint were menthanol, menthol, sailen, thymol, pipertenone, nonenal, carvacrol, camphor and limonene; in extracts of tobacco, globulol, phytol, nicotine, sailen, imidazole, limonene and thunbergol; and in extracts of thyme, thymol, anethole trans, sailen, carvacrol, imidazole and nonenal. Therefore, extracts of catmint, tobacco and thyme can be considered as natural fungicides for control of causal agent of tobacco collar rot.
_||_
