بررسی اثربخشی روایت درمانی بر طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه، افزایش کیفیت زندگی و رضایت زناشویی در زوجین متقاضی طلاق در شهر شیراز

محورهای موضوعی : تکتونواستراتیگرافی

سحر احمدی ¹ (گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران)
علیرضا ماردپور ² (گروه روان شناسی،دانشکده روانشناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.)
آرمین محمودی ³ (گروه روان شناسی،دانشکده روانشناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران.)

تاریخ دریافت : 1397/07/03 تاریخ پذیرش : 1398/05/08 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه: کیفیت زندگی, رضایت زناشویی, طرحواره های ناسازگار اولیه, واژگان کلیدی:روایت درمانی,

چکیده مقاله :

هدف از انجام این مطالعه اثربخشی روایت درمانی بر طرح­واره­های ناسازگار اولیه، افزایش کیفیت زندگی و رضایت زناشویی در زوجین متقاضی طلاق در شهر شیراز بود. روش پژوهش تجربی (آزمایشی) و کاربردی بود. 30 زوج در آستانه طلاق با روش تصادفی ساده در پژوهش شرکت کردند. برای گردآوری داده­ها از پروتکل روایت درمانی، مقیاس پرسشنامه طرح­واره­های ناسازگار اولیه، پرسشنامه کیفیت زندگی و مقیاس رضایت زناشویی انریچ استفاده گردید. یافته­ها نشان داد با توجه به نتایج آزمون تحلیل کوواریانس مشاهده می­شود که شاخص Fبرای ابعاد رهاشدگی،     بی­اعتمادی بد رفتاری، وابستگی بی کفایتی، آسیب­پذیری، نقص شرم، ایثار، خودانضباطی ناکامی، بیگانگی اجتماعی و گرفتاری در سطح 001/0 معنادار شده است. نتایج پژوهش نشان می­دهد که روایت درمانی تاثیر معناداری بر طرح­واره­های ناسازگار، کیفیت زندگی اولیه، رضایت زناشویی در زوجین متقاضی طلاق در شهر شیراز داشته است.

چکیده انگلیسی:

Abstract
The purpose of this study was to investigate the effectiveness of narrative therapy on early maladaptive schemas, increase of quality of life and marital satisfaction in couples applying for divorce in Shiraz.The research method was experimental (applied) and applied. 30 couples on the verge of divorce participated in a simple random sampling method.For data collection, the narrative therapy protocol, the scale of the initial maladaptive schemas, the quality of life questionnaire, and Enrich's marital satisfaction scale were used.The findings showed that according to the results of the analysis of covariance, it can be seen that the F index for the dimensions of emancipation, mistrust, inability, insecurity, vulnerability, shame, self-sacrifice, self-discipline, failure, social alienation and occupation at the level of 0/001 is meaningful.The results of the research show that narrative therapy has a significant effect on early maladaptive schemas in couples applying for divorce in Shiraz.
Keywords:Therapeutic narratives,early maladaptive schemas, quality of life, marital satisfaction.

منابع و مأخذ:

آهی، ق. (1385). هنجاریابی نسخه کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی، تهران، دانشکدة روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.

سادات مکّیان، سمیه. (1389). مقایسه تأثیر روایت درمانی و رژیم درمانی بر شاخص تصویر بدن زنان مبتلا به اضافه وزن و چاقی. مجله پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی. 15(5)، 232-225.

ساقی، حسین؛ رجایی، علیرضا. (1387). بررسی رابطه ادراک نوجوانان از عملکرد خانواده با سازگاری آنها، مجله اندیشه و رفتار، دوره سوم، شماره ،71-77

سلیمی قلعه تکی، زهرا. (1393). اثر بخشی روایت درمانی در طلاق عاطفی زوجین متقاضی طلاق توافقی شهرستان لنجان.  دومین کنفرانس ملی روانشناسی و علوم رفتاری.

فاتحی زاده، مریم. بهجتی اردکانی، فرشاد. نصراصفهانی، احمد رضا (1384). بررسی تأثیر عوامل خانوادگی در پایین بودن آمار طلاق در شهرهای یزد، اردکان و میبد. مجلۀ مطالعات تربیتی و روانشناسی، 1(6)،136-117.

قمری، محمد؛ خوشنام، امیر حسین. (1390). بررسی رابطه عملکرد خانواده اصلی و کیفیت زندگی در بین دانشجویان. فصلنامه خانواده پژوهی، 2( 22 ،)924 – 9-

گاطع زاده، عبدالامیر. (1394). پیش بینی رضایت مندی زناشویی بر مبنای طرحواره های ناسازگار اولیه. همایش بین المللی روانشناسی و فرهنگ زندگی.1-11.

لطفی، ر. (1385). مقایسة طرحواره های ناسازگار اولیه در مبتلایان به اختلالات شخصیت دسته ب و افراد سالم. پایان نامـة کارشناسی ارشد روانشناسی، تهران، دانشکدة علوم تربیتـی و روانشناسی، دانشگاه الزهراء (س).

مظلوم مقدم، سید رسول، (1388). تحلیل رابطه کیفیت زندگی کاری و عملکرد شغلی کارکنان شاغل در معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری مشهد، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

-نجات، سحرناز. (1385). استانداردسازی پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید باهنر کرمان.

نامنی، ابراهیم. (1395). اثربخشی ترکیب دو روش درمانی راه حل مدار و روایتی بر سرزندگی و کنترل عواطف در زنان متقاضی طلاق. فرهنگ مشاوره و روان درمانی. دوره 7، شماره 27، پاییز 1395، 169-149.

نوری تیرتاشی، ابراهیم و کاظمی، نرجس. (1391). بررسی تاثیر روایت درمانی بر میزان تمایل به بخشودگی در زنان. مجله روان شناسی بالینی. 4(2)، 71-78 .

یوسفی، ن. (1390). مقایسه ی اثربخشی دو رویکرد خانواده درمانی مبتنی بر طرحواره درمانی و نظام عاطفی بوون بر طرحواره های ناسازگار اولیه در مراجعان متقاضی طلاق شهر سقز. مجلهی اصول بهداشت روانی. 13(4)، صفحه 73-356.

Barbara H. Fiese and Arnold J. Sameroff. (1999). The Family Narrative Consortium: A Multidimensional Approach to Narratives. Monographs of the Society for Research in Child Development, 64 (2): 1-36. http://www.jstor.org/

Banker j, Kaestle ch, Katherine A. (2010). Dating is Hard Work: A Narrative Approach to Understanding Sexual and Romantic Relationships in Young Adulthood. J Contemp Family Ther, 65(5): 173-191.

Ball,J :Mitchell,P. malhi.G Skillecorem ,A & smith ,M. (2011). Co-constructing a Marriage: Analyses of Young Couples' Relationship Narratives Monographs of the Society for Research in Child Development, 12 (2), 37-51.

Bahr SJ, Chappell CB, Leigh GK. (1983). Age at marriage, role enactment, role consensus, and marital satisfaction. J Marriage Fam:795-803. DOI: 10.2307/351792

Berger R, Hannah MT. (1999). Preventive approaches in couple therapy. Lillington: Taylor and Francis.

Brooks LW, Guerney Jr B, Mazza N. (2002). Relationship enhancement couples group therapy. J Family Soci Work;6(2):25-42. DOI: 10.1300/J039v06n02_03.

Fazel, M. (2010), "The emerging for narratve exposure therapy: A review", Clinical Psychology Review, 30(8),1030-1039.

Polkinghrone, D. E. (2010). Narrative and Postmodernism. In Angus, L. E., & McLeod, J. (Eds.), The handbook of narrative and psychotherapy. London: SAGE Publication, 53- 103.

-Petrosillo I, Costanza R, Aretanoa R, Zaccarelli N, Zurlini G. (2013). The use of subjective indicators to assess how natural and social capital supportresidentsí quality of life in a small volcanic island. Ecological Indicators.; 24: 609-620.

Thimm, J.C., (2010). Mediation of early maladaptive schemas between perceptions of parental rearing style and personality disorder symptoms. J Behav Ther Exp Psychiatry.  41(1):52-9.